Laatste update 13/10/2025 door Redactie
Allingawier ligt in het zuidwesten van Friesland, in de gemeente Súdwest-Fryslân. Het dorp bevindt zich vlak bij Exmorra (3 km), Makkum (7 km), Workum (9 km), Bolsward (10 km) en Sneek (15 km). De omgeving bestaat uit groene polders, oude dijken en waterwegen. Dankzij de ligging aan de Aldfaers Erf-route is Allingawier goed bereikbaar met de auto, fiets en het openbaar vervoer. De nabijheid van de Waddenzee zorgt voor bijzondere vogelsoorten en een landschap dat deel uitmaakt van het UNESCO-werelderfgoed.
Verklaring van de naam Allingawier
De naam Allingawier komt van het Oudfriese woord ‘wier’, dat een terp aanduidt. Een terp is een kunstmatige heuvel waarop mensen vroeger hun huizen bouwden om droog te blijven bij overstromingen. Het deel ‘Allinga’ verwijst naar een oude familie of gemeenschap die hier woonde. In historische documenten uit de 11e eeuw staat het dorp vermeld als “Alingawier”. De naam laat zien dat het dorp al eeuwenlang bewoond is.
Geschiedenis
Allingawier ontstond in de vroege middeleeuwen op een reeks terpen. De bewoners bouwden deze heuvels om zich te beschermen tegen het water van de Waddenzee. In de loop der tijd werden de terpen samengevoegd en versterkt met dijken. Rond de 17e eeuw groeide het dorp door landbouw en handel. Boerderijen en kleine werkplaatsen vormden het hart van het dorpsleven.
De kerk van Allingawier is een belangrijk historisch gebouw. De oorspronkelijke toren stortte in 1825 in. Daarna werd de kerk herbouwd in neoclassicistische stijl. Tegenwoordig doet het gebouw dienst als kunstkerk. In de jaren zeventig begon de transformatie naar een museumdorp. Stichting Aldfaers Erf speelde hierin een grote rol. Dankzij subsidies kon men oude gebouwen restaureren en het erfgoed behouden.
Sinds 2011 maakt Allingawier deel uit van de gemeente Súdwest-Fryslân, samen met dorpen als Witmarsum, Arum, Cornwerd, Baard en Idaard. Deze regio zet sterk in op cultuur, landschap en toerisme.
Toeristische wetenswaardigheden Allingawier
Het centrale punt voor bezoekers is Ons Erf Allingawier, een locatie waar historie en gastvrijheid samenkomen. Hier vind je meerdere sfeervolle ruimtes zoals een restaurant, een boerderij, een smederij en een schilderswoning. Het complex ligt aan Kerkbuurt 21, 8758 LE Allingawier
Google Maps-link
Bezoekers zijn welkom van donderdag tot en met zondag tussen 10:00 en 17:00 uur. Je kunt hier lunchen, koffie drinken of een middag doorbrengen met vrienden. Het terrein is grotendeels rolstoelvriendelijk en beschikt over toegankelijke toiletten. Aangelijnde honden zijn welkom op het erf, hulphonden mogen ook binnen. Voor kinderen is er een omheind speelterrein met toezicht door ouders. Fotograferen is toegestaan tijdens een vrij bezoek, maar voor bruidsreportages is reserveren verplicht. Parkeren kan gratis net buiten het dorp. De bushalte ligt op loopafstand.
Het Museumdorp Allingawier, onderdeel van Stichting Aldfaers Erf, toont het dorpsleven van vroeger. Je wandelt langs historische gebouwen zoals een boerderij, smederij en bakkerij. De boerderij laat zien hoe mensen rond 1900 leefden en werkten. In de Smederij Allingawier worden op zaterdag demonstraties gegeven. Een lokale smid laat zien hoe hij werkt met ijzer. De toegang is gratis, maar een donatie is welkom.
Voor een zoete pauze kun je terecht bij Het Drabbelkoekhuis. Hier proef je de traditionele drabbelkoek, een dunne koek van roggebloem en stroop. Ook het koffiehuis is open van donderdag tot zondag van 10:00 tot 17:00 uur.
Activiteiten en routes
Allingawier ligt aan een netwerk van fiets- en wandelroutes. De Aldfaers Erf-route verbindt dorpen zoals Cornwerd, Arum en Idaard. Onderweg kom je langs oude kerken, boerderijen en dijken. Een populaire wandelroute van 8 km begint bij de terp en loopt via de Friese boezem naar Exmorra.
In het voorjaar kun je vogels spotten in de weilanden rond het dorp. Tijdens het landelijke Vogelweekend in mei zie je hier veel trekvogels. In de zomer zijn er kano- en fluisterboottochten op de wateren rond Makkum. Deze tochten duren meestal 2 tot 4 uur en starten vanaf lokale aanlegplaatsen.
Culinaire adressen en evenementen
Naast het Drabbelkoekhuis is er in de buurt een café in Exmorra waar je streekgerechten kunt proeven. In oktober vindt de Herfstfair Allingawier plaats. Hier koop je cider, appels en kaas van lokale boeren. Tijdens Koningsdag op 27 april is er een kleine braderie met handwerk en antiek.
Kunst en seizoensactiviteiten
De kunstkerk in Allingawier bevat glas-in-loodramen en fresco’s met bijbelse en Friese taferelen. In september organiseert Kunstkring Súdwest-Fryslân een open-studioweek. Lokale kunstenaars tonen hun werk in de kerk en boerderijen.
In januari opent de kerk haar deuren tijdens het Tsjerkepaad, een Fries evenement waarbij kerken hun erfgoed delen. Bezoekers worden ontvangen met warme chocolademelk en verhalen over het dorp.
Bronnen
- Provincie Fryslân – fryslan.frl
Gebruikt voor informatie over gemeentelijke indeling, streekkenmerken en ligging van Allingawier. - Gemeente Súdwest-Fryslân – sudwestfryslan.nl
Gebruikt voor actuele gegevens over erfgoedbeleid, subsidies en OV-bereikbaarheid. - Stichting Aldfaers Erf – aldfaerserf.nl
Gebruikt voor informatie over het museumdorp, openingstijden en entreeprijzen. - Ons Erf Allingawier – onserfallingawier.nl
Gebruikt voor praktische informatie over ruimtes, toegankelijkheid en voorzieningen. - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – cultureelerfgoed.nl
Gebruikt voor historische gegevens over kerkgebouwen en monumentstatus. - Friesland.nl – friesland.nl
Gebruikt voor toeristische beschrijving van Allingawier en omliggende dorpen. - DagjeWeg.NL – dagjeweg.nl
Gebruikt voor actuele evenementendata zoals Herfstfair en Koningsdagbraderie.