Laatste update 08/10/2025 door Redactie
Aan de noordrand van het eiland Goeree-Overflakkee, waar het zoete water van het Haringvliet de delta van Zuid-Holland vormt, ligt het dorp Den Bommel. Deze plaats maakt deel uit van de gemeente Goeree-Overflakkee, samen met dorpen als Ooltgensplaat, Stad aan ’t Haringvliet, Achthuizen, Dirksland, Middelharnis, Sommelsdijk, Nieuwe-Tonge, Goedereede, Ouddorp, Melissant, Herkingen en Stellendam. Den Bommel ligt vlak bij de provinciegrens met Zeeland en is goed bereikbaar via de N59 en de afslag van de A29. De ligging aan het water, gecombineerd met een rijk verleden en een rustige dorpssfeer, maakt het tot een aantrekkelijke bestemming voor liefhebbers van erfgoed, natuur en kleinschalige recreatie.
Verklaring van de naam
De naam Den Bommel wordt vaak in verband gebracht met het woord “bommel”, dat in oudere dialecten kon verwijzen naar een verhoging in het landschap of een begroeid stuk grond. Gezien de ligging aan de rand van een poldergebied en de aanwezigheid van gorzen – buitendijkse landstroken – is het aannemelijk dat de naam verwijst naar een natuurlijke verhoging of een markant element in het terrein. De toevoeging “Den” is een lidwoord dat in de Zuid-Hollandse streektaal veel voorkomt bij plaatsnamen.
Geschiedenis
De geschiedenis van Den Bommel gaat terug tot 1481, toen het gebied deel uitmaakte van de heerlijkheid Sint Adolfsland, waartoe ook Ooltgensplaat behoorde. Voor die tijd werden de door kades omringde gorzen al gebruikt voor turfwinning en zoutproductie. In 1526 werd het gebied uitgegeven voor bedijking, en vier jaar later was de inpoldering voltooid. Aan de noordzijde van de nieuwe polder werd een uitwateringssluis gebouwd, die diende om overtollig water bij eb af te voeren naar het Haringvliet. Rond deze sluis ontstond het dorp Den Bommel.
In 1647 kreeg Den Bommel een eigen kerkgebouw. De Dorpskerk, een zaalkerk met sobere architectuur, is een belangrijk historisch herkenningspunt in het dorp.
Adres: Voorstraat 25, 3258 BA Den Bommel
Openingstijden: tijdens kerkdiensten en op afspraak
Entree: gratis
Parkeren: langs de Voorstraat
OV-bereikbaarheid: bushalte via lijn 436 (Connexxion)
Google Maps: Voorstraat 25, Den Bommel
Tot 1811 viel Den Bommel bestuurlijk onder Ooltgensplaat, maar vanaf dat jaar werd het een zelfstandige gemeente. Die status bleef behouden tot de gemeentelijke herindeling van 1966, waarna Den Bommel werd opgenomen in de gemeente Oostflakkee, en later in Goeree-Overflakkee.
In de achttiende eeuw waren visserij en scheepvaart belangrijke bronnen van inkomsten, met name de vangst van zalm en steur in het Haringvliet. In latere eeuwen nam de landbouw een steeds prominentere plaats in, mede dankzij de vruchtbare kleigronden van de polder. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in 1944 de uitwateringssluis door Duitse troepen opgeblazen, wat leidde tot ernstige wateroverlast. Op die plek ontstond het zogenaamde stroomgat van Den Bommel, een litteken in het landschap dat herinnert aan de kwetsbaarheid van het gebied.
Toeristische wetenswaardigheden
Een markant element in het dorpsbeeld is de molen De Bommelaer, gebouwd in 1735. Deze ronde stenen grondzeiler is een rijksmonument en wordt regelmatig opengesteld voor publiek.
Adres: Molendijk 33, 3258 LM Den Bommel
Openingstijden: op afspraak en tijdens Open Monumentendag
Entree: gratis
Google Maps: Molendijk 33, Den Bommel
Vlak bij de molen staat een bronzen beeldje van Ollie B. Bommel, een eerbetoon aan de stripfiguur van Marten Toonder. Het beeld bevindt zich op het Koningin Emmaplein en trekt jaarlijks fans van de Bommelverhalen naar het dorp.
Langs de haven van Den Bommel zijn restanten zichtbaar van de voormalige uitwateringssluis en het watergemaal. Deze locatie is van historisch belang en vormt een stille herinnering aan de gebeurtenissen van 1944 en 1953. De haven biedt aanlegplaatsen voor kleine boten en is een geliefde plek voor vissers en wandelaars.
Voor wie het landschap wil verkennen, zijn er diverse wandelroutes uitgezet door de polder en langs het Haringvliet. Een aanbevolen route is de Bommelse Polderwandeling, die start bij de kerk en voert langs dijken, kreken en historische boerderijen. Fietsers kunnen gebruikmaken van het knooppuntennetwerk dat Den Bommel verbindt met omliggende dorpen als Ooltgensplaat, Achthuizen en Stad aan ’t Haringvliet.
De gemeente Goeree-Overflakkee, waartoe Den Bommel behoort, omvat naast bovengenoemde dorpen ook Goedereede, Ouddorp, Melissant, Dirksland, Herkingen, Nieuwe-Tonge, Sommelsdijk, Middelharnis en Stellendam. De regio staat bekend om haar afwisselende landschap van polders, duinen, havens en natuurgebieden. Den Bommel vormt hierin een historisch ankerpunt aan het Haringvliet, waar erfgoed en landschap samenkomen.
Bronnen
- Gemeente Goeree-Overflakkee https://www.goeree-overflakkee.nl Gebruikt voor informatie over gemeentelijke indeling, dorpskernen, bereikbaarheid en erfgoedlocaties.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed https://www.cultureelerfgoed.nl Gebruikt voor monumentstatus en bouwjaar van molen De Bommelaer en Dorpskerk Den Bommel.
- Molenstichting Goeree-Overflakkee https://www.molensgo.nl Gebruikt voor naamgeving, bouwjaar en bezoekersinformatie molen De Bommelaer.
- Toonder Compagnie https://www.toondercompagnie.nl Gebruikt voor informatie over het beeldje van Ollie B. Bommel en de culturele betekenis.
- Rijkswaterstaat https://www.rijkswaterstaat.nl Gebruikt voor historische informatie over het stroomgat en de uitwateringssluis.
- Wandelnet https://www.wandelnet.nl Gebruikt voor bevestiging van de Bommelse Polderwandeling en wandelroutes in de regio