Laatste update 23/09/2025 door Redactie
Holthees ligt in het noordoosten van Noord-Brabant, vlak bij de grens met Limburg. Het dorp maakt deel uit van de gemeente Land van Cuijk, die sinds 2022 bestaat uit de voormalige gemeenten Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert en Sint Anthonis. In de directe omgeving liggen onder andere Smakt, Venray, Overloon, Maashees en Vierlingsbeek. Het landschap rond Holthees bestaat uit een afwisseling van bossen, akkers en historische bebouwing, met een duidelijke invloed van het grensgebied tussen Brabant en Limburg.
Verklaring van de naam Holthees
De naam Holthees is vermoedelijk samengesteld uit ‘holt’ (bos) en ‘hees’ (struikgewas of begroeid terrein). Daarmee verwijst de naam naar een beboste plek, wat goed past bij de ligging van het dorp aan de rand van het Holtheeserbos. Deze natuurlijke omgeving is nog steeds kenmerkend voor het dorp en vormt een belangrijk onderdeel van het lokale landschap.
Geschiedenis
Een van de oudste gebouwen in Holthees is de Mariakapel, gewijd aan Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten, gelegen aan de Kapelstraat 1. De kapel wordt al genoemd in documenten uit 1464 onder de naam ‘capella ten Hout, parochie de Vierlinxbeke’. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd het gebied onderdeel van Staats-Brabant, waardoor katholieke erediensten verboden werden. De kapel kreeg toen een andere functie, onder meer als tiendschuur.
In 1848 werd het gebouw opnieuw in gebruik genomen door de katholieke gemeenschap. Tijdens een bombardement op 30 september 1944 werd de kapel zwaar beschadigd, maar bleef als een van de weinige kerkelijke gebouwen in de grensstreek behouden. In 1999 en 2000 onderging het gebouw een grondige restauratie. Tot 1995 werden er nog zondagse vieringen gehouden. Tegenwoordig is de kapel vooral in gebruik voor huwelijksvoltrekkingen en herdenkingsdiensten. Aan de kapel is van oudsher het Onze Lieve Vrouwe Gilde verbonden, dat nog steeds actief is in het dorp.
Tussen Holthees en het naburige Smakt staat een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Dit herdenkingspunt ligt langs een wandelroute die de twee dorpen verbindt en is een stille getuige van de geschiedenis van deze grensstreek.
Toeristische wetenswaardigheden Holthees
Erfgoed en religieuze monumenten
De Mariakapel is het belangrijkste religieuze erfgoed van Holthees. Het gebouw is op afspraak te bezoeken en wordt regelmatig gebruikt voor besloten vieringen.
- Adres: Kapelstraat 1, 5824 AJ Holthees
- Openingstijden: op afspraak via het parochiesecretariaat
- Entree: gratis
- Parkeren: langs de Kapelstraat
- OV: bereikbaar via buslijn 80, halte Holthees Kapelstraat
- Google Maps: Kapelstraat 1, Holthees
Natuur en wandelroutes
Holthees ligt aan de rand van het Holtheeserbos, dat overgaat in het Smakterbos. Deze bossen maken deel uit van het grotere natuurgebied Landgoed Geysteren, dat zich uitstrekt tot aan de Maas. Hier worden onder andere boomklevers, groene spechten en zwarte reeën waargenomen. Het gebied is toegankelijk via diverse wandelpaden en vormt een geliefde plek voor natuurliefhebbers.
Een aanbevolen wandelroute is de tocht van Holthees naar Smakt, langs het oorlogsmonument en door het bosgebied. Deze route is opgenomen op allewandelroutes.nl en biedt een combinatie van cultuurhistorie en natuurbeleving.
Lokale tips en weetjes
- In het nabijgelegen Smakt vindt jaarlijks de Sint-Jozefprocessie plaats, die ook bezoekers uit Holthees trekt. Deze religieuze traditie is erkend als immaterieel erfgoed.
- In de omgeving van Holthees liggen diverse boerderijwinkels waar streekproducten zoals Brabantse kaas, honing en ambachtelijke jam worden verkocht.
- Hier worden regelmatig gekraagde roodstaarten, glanskopmezen en andere bosvogels gespot.
Gemeente Land van Cuijk omvat naast Holthees ook de plaatsen Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill, Sint Anthonis, Vierlingsbeek, Beers, Vianen, Haps, Rijkevoort, Langenboom, Oeffelt, Wanroij, Wilbertoord, Stevensbeek, Vortum-Mullem, Groeningen, Sambeek, Gassel, Escharen en Beugen.
Bronnen
- Reliwiki – Historische gegevens over de Mariakapel en het Onze Lieve Vrouwe Gilde
- Traces of War – Beschrijving van het oorlogsmonument tussen Holthees en Smakt
- Waarneming.nl – Gegevens over flora en fauna in het Holtheeserbos
- Allewandelroutes.nl – Routebeschrijving van de wandeling Holthees–Smakt
- Boerengids.nl – Locatie en aanbod van boerderijwinkels in de omgeving van Holthees
- Molendatabase.nl – Controle op aanwezigheid van molens binnen 2 km (geen vermeldingen)
- Uwmarktspecialist.nl – Controle op markten in Holthees (geen vermeldingen)
- Sint-Jozefkapel Smakt – Informatie over de jaarlijkse processie en immaterieel erfgoedstatus