Laatste update 08/10/2025 door Redactie
Noorbeek ligt in het zuiden van Limburg, vlak bij de Belgische grens, in een heuvelachtig landschap dat deel uitmaakt van het Plateau van Margraten. Het dorp grenst aan Banholt (2 km), Mheer (3 km), Slenaken (4 km), Reijmerstok (5 km), Gulpen (8 km), Eijsden (9 km) en Cadier en Keer (10 km). De omgeving bestaat uit holle wegen, boomgaarden, beekdalen en hellingbossen. Dankzij de ligging aan wandelroutes en provinciale wegen is Noorbeek goed bereikbaar voor toeristen die rust, natuur en traditie zoeken.
Verklaring van de naam Noorbeek
De naam Noorbeek verwijst naar de beek die door het dorp stroomt. Deze waterloop ontspringt in de nabijgelegen heuvels en vormt een belangrijk onderdeel van het landschap. De combinatie van ‘Noor’ en ‘beek’ duidt op een natuurlijke oorsprong, waarbij de beek ook de dorpsstructuur mede bepaalt.
Geschiedenis
Noorbeek is een van de oudste dorpen in Zuid-Limburg. Archeologische vondsten wijzen op bewoning sinds de Romeinse tijd. In de middeleeuwen ontstond het dorp rond een verhoogd plein met een kerk en een kapel. De ligging op hoogte bood bescherming tegen overstromingen en maakte landbouw mogelijk op de vruchtbare lössgronden.
Het dorpsplein, lokaal bekend als d’r Pley, is nog grotendeels intact. Hier staan de Sint-Brigidakerk, de Brigidakapel en een monumentale plataan. Deze elementen vormen het hart van het dorp en zijn beschermd als cultuurhistorisch erfgoed.
Noorbeek maakt deel uit van de gemeente Eijsden-Margraten, die bestaat uit de kernen Eijsden, Margraten, Noorbeek, Mheer, Banholt, Gronsveld, Cadier en Keer, Oost-Maarland, Sint Geertruid, Bemelen, Breust, Gasthuis, Honthem, Libeek, Moerslag, Scheulder, Termaar, Vroenhoven, Wolfsberg en Wijk.
Toeristische wetenswaardigheden Noorbeek
Het centrum van Noorbeek is compact en sfeervol. Aan het dorpsplein ligt de Sint-Brigidakerk, een romaans-gotisch gebouw met een toren uit de 13e eeuw. De kerk is gewijd aan de Ierse heilige Brigida en bevat glas-in-loodramen, een hardstenen doopvont en een barok altaar. Adres: Pley 8, 6255 AG Noorbeek. Google Maps-link
Naast de kerk staat de Brigidakapel, waar pelgrims kaarsen branden en bloemen leggen. De kapel is een eenvoudig gebouw met een altaar en devotiehoek. Adres: Pley 9, 6255 AG Noorbeek. Google Maps-link
Op het plein staat ook een monumentale plataan, die volgens lokale bronnen meer dan 350 jaar oud is. De boom is opgenomen in het register van monumentale bomen en vormt een herkenningspunt in het dorp.
In de directe omgeving liggen diverse wandelroutes, waaronder het Brigida Wandelpad, dat langs kapellen, boomgaarden en hellingbossen voert. Deze route is beschikbaar via allewandelroutes.nl. Hier worden vogels gespot zoals de geelgors, buizerd en grote bonte specht. In het voorjaar bloeien de bermen met pinksterbloem en daslook. In de herfst kleuren de hellingbossen rood en goud.
In de zomer vinden in Noorbeek lokale evenementen plaats, zoals de Brigidaprocessie op 1 februari, het Dorpsfeest en de Kermisweek eind juni. Tijdens deze dagen zijn er optochten, muziek en marktkramen op het plein. In de winter is het dorp sfeervol verlicht en worden er kerstconcerten gehouden in de kerk.
Culinair staat Noorbeek bekend om zijn ambachtelijke keuken. In het dorp vind je restaurants die streekgerechten serveren zoals zuurvlees, Limburgse vlaai en wildstoofpot. Veel ingrediënten komen uit de directe omgeving.
Parkeren is mogelijk bij het dorpsplein en langs de hoofdweg. OV-reizigers kunnen gebruikmaken van buslijnen vanuit Maastricht, Gulpen en Eijsden. De dichtstbijzijnde treinstations liggen in Maastricht en Eijsden, vanwaar je met de bus naar Noorbeek reist.
Bronnen
- Gemeente Eijsden-Margraten – gemeentelijke indeling, bereikbaarheid en voorzieningen
- Parochie Sint Brigida Noorbeek – actuele status van kerk, kapel, vieringen en Brigidaprocessie
- Jonkheid Sancta Brigida Noorbeek – tradities zoals denhalen, Broonk en sacramentsprocessie
- Rijksmonumenten.nl – monumentstatus van Sint-Brigidakerk en Brigidakapel
- Kerkgebouwen in Limburg – bouwstijl en interieur van Brigidakapel
- Molenwei.nl – historische informatie over Banholtermolen en molenlocatie
- Noorbeek.nl – dorpsagenda, evenementen en toeristische informatie
- Kermis.nu – actuele kermisdata voor Noorbeek
- Noorbeek op de Kaart – culinaire evenementen en streekproducten
- Waarneming.nl – flora en fauna in het Noordal en omgeving Noorbeek
- Allewandelroutes.nl – beschrijving van het Brigida Wandelpad en andere routes