Een wandeling langs de Oranjemolen en het Arsenaalgebouw voert je door eeuwen maritieme en militaire historie van Vlissingen. Onderweg ontdek je sporen van zeeweringen, vestingwerken en de groei van de Admiraliteitsstad. Elke stap onthult hoe de strijd tegen water, oorlogsplannen en handelsvoordelen de stad vormgaven.
1. Oranjemolen: de windvanger aan zee
De Oranjemolen staat al op de Oranjedijk sinds vóór 1699 en is de enige overgebleven koren- en pelmolen van de oorspronkelijke 23 stadsmolens.
Sinds 1968 in eigendom van de gemeente, draait de molen sinds 2014 weer op vrijwillige basis en blijft hij dankzij dakleer en paalfunderingen stevig overeind, vlakbij de Westerschelde.
Kenmerken
- Type: ronde stenen stellingmolen
- Vlucht: 24,50/24,60 m
- Monumentnummer: rijksmonument 37834
- Oorlogssporen: kogelinslag uit 1809 en bombardementen uit 1944
2. Restanten van het Rondeel en de Muur van Altena
Iets landinwaarts liggen restanten van een zeewering uit de 15e–17e eeuw, die de toegang tot de oude Koopmans- en Vissershaven beschermde.
Tussen 1550 en 1580 verrezen het Rondeel en het aangrenzende Bastion van de Oranjemolen, terwijl de Oranjedijk zelf als waterkering al in de 14e eeuw in de stadsmuren werd opgenomen.
Hoogtepunten
- Rondeel (1550–1580): halfronde schans tussen Voorhaven en Vissershaven
- Muur van Altena (14e eeuw, 1580–1590): zeewerende bekledingsmuur langs de Oranjedijk
- Bastion van de Oranjemolen (1613): uitgebreid bolwerk vernoemd naar de molen op de dijk
3. Vestingwerken en stadspoorten
Tijdens de Reformatie en de Tachtigjarige Oorlog werden de vestingwerken rondom Vlissingen versterkt. Je passeert onder meer:
- Keizersbolwerk: imposant bastion aan de houthaven
- Middelburgse Poort (verbouwd tot woonhuis): één van de zeven toegangspoorten uit de Gouden Eeuw
- Walgangen en kazematten: overblijfselen van ondergrondse gangen en schuilplaatsen
Deze fortificaties bepaalden eeuwenlang de strategische waarde van Vlissingen als toegangspoort tot de Westerschelde.
4. Het Arsenaalgebouw: centrum van admiraliteitsmacht
Aan het einde van de route doemt het Arsenaalgebouw op, opgericht in 1668 als magazijn voor kanonnen, tuigage en scheepsbeslag van de Admiralty of Zeeland. Het lange, bakstenen gebouw huisvestte wachthuisjes, smeerloodsen en opslagzalen en kreeg in de loop van de 18e en 19e eeuw diverse uitbreidingen.
Tegenwoordig is het Arsenaalgebouw een museum- en expositieruimte, waar je de maritieme traditie van Vlissingen beleeft en de rol van de Admiraliteitsstad in de Nederlandse geschiedenis kunt proeven.
Wandelroute en praktische tips
- Startpunt: parkeer bij de Oranjedijk/Bastion en loop richting Oranjemolen.
- Volg de Rondeelroute: sla na de molen linksaf en ontdek de Muur van Altena.
- Stadswandeling: neem de vestingwal naar de Middelburgse Poort en wandel langs de houthaven.
- Eindpunt: bereik het Arsenaalgebouw aan het Oranjeplein.
- Duur: circa 2 km, 1–1,5 uur.
Tips
- Hakvrije schoenen aanbevolen vanwege kasseien en traptreden.
- Buslijnen 58 en 59 stoppen bij halte Oranjedijk.
- Parkeren kan in parkeergarage Fonteyne (Spuistraat) of langs de Oranjedijk.
- Combineer met een bezoek aan het Maritiem MuZEEum of een boottocht over de Westerschelde.
Met iedere stap voel je de verwevenheid van handel, oorlog en waterbeheer in Vlissingen. Van de windvang aan zee tot de opslag van oorlogstuig: deze monumenten vertellen het verhaal van een stad die altijd vecht tegen het water én haar vijanden.