Laatste update 02/10/2025 door Redactie
Marsum ligt in het noordoosten van de provincie Groningen, in een landschap van wierden, akkers en sloten. Het dorp maakt deel uit van de gemeente Eemsdelta, samen met omliggende plaatsen als Appingedam (3 km), Wagenborgen (9 km), Tjuchem (6 km) en Meedhuizen (8 km). Deze regio staat bekend om haar middeleeuwse kerken, open landschap en rustige dorpsleven.
Verklaring van de naam Marsum
De naam Marsum komt waarschijnlijk van het Germaanse “mar” voor moeras en “heim” voor woonplaats. Samen betekent dit “nederzetting bij nat land.” Deze betekenis past goed bij de ligging van het dorp in het kleigebied van Groningen.
Geschiedenis
Marsum ontstond in de vroege middeleeuwen als wiededorp. Verschillende huiswierden groeiden samen tot een nederzetting. In het centrum verrees een kerk, die tot op heden het dorpsbeeld bepaalt. Rond 1900 werd een deel van de wierde afgegraven, maar het kerkhof en enkele boerderijen zijn behouden gebleven.
De Mauritiuskerk van Marsum is een romaanse zaalkerk uit de twaalfde eeuw. Het gebouw is opgetrokken uit baksteen en heeft een halfrond koor en een toren met zadeldak. In de toren hangt een klok uit 1620, gegoten door Joannes, Antonius Simon en Petrus Joly. Het dak bestaat uit holle en bolle dakpannen, ook wel “monniken en nonnen” genoemd. Tijdens de restauratie van 1949 tot 1951 kreeg het interieur een balkenplafond uit de achttiende eeuw. De kerk bevat een zestiende-eeuws koorhek, een preekstoel uit 1792 en banken uit circa 1788. In het koor ligt een zerk voor Bernhardus Andreae Ollershemius (1653).
Toeristische wetenswaardigheden Marsum
Marsum biedt rust, erfgoed en een open landschap. Het dorp ligt in het Groningse wierdengebied en is aantrekkelijk voor wandelaars en liefhebbers van historische architectuur.
Mauritiuskerk Marsum
De kerk van Marsum is een rijksmonument en wordt beheerd door de Stichting Oude Groninger Kerken. Naast haar architectonische waarde speelt de Mauritiuskerk in Marsum ook een rol als cultureel en sociaal middelpunt van het dorp. Regelmatig vinden er kleinschalige concerten plaats, waarbij de akoestiek van het eeuwenoude interieur goed tot zijn recht komt. De kerk wordt daarnaast gebruikt voor lezingen, exposities en herdenkingsbijeenkomsten. Dankzij de inzet van vrijwilligers en de Stichting Oude Groninger Kerken blijft het gebouw toegankelijk en levendig, met respect voor de historische context en het religieuze erfgoed. Bezoek is mogelijk op afspraak of tijdens open monumentendagen. De kerk wordt ook gebruikt voor kleinschalige concerten en repetities.
Adres: Marsumerweg 12, Marsum
Google Maps: Mauritiuskerk Marsum
Natuur en landschap
Rond Marsum liggen akkers, sloten en restanten van wierden. Hier worden regelmatig vogels als grutto’s, kieviten en scholeksters gezien. Het gebied maakt deel uit van het Groningse kleilandschap en is geliefd bij fietsers en wandelaars.
Wandelroutes
Een aanbevolen route is de Wierdenpad-etappe tussen Termunten en Appingedam, die langs historische dorpen en kerken voert. Deze route is beschikbaar via allewandelroutes.nl.
Musea en attracties binnen 10 km
- Museum Stad Appingedam – Regionaal museum over de geschiedenis van Appingedam
Adres: Wijkstraat 25, Appingedam
Openingstijden: Dinsdag t/m vrijdag 11:00–17:00, weekend 13:00–17:00
Entree: €6 volwassenen, €4 jongeren, €2 kinderen
Google Maps: Museum Stad Appingedam - Hangende Keukens Appingedam – Historische uitbouwen boven het Damsterdiep
Locatie: Wijkstraat, Appingedam
Bezoek: Vrij toegankelijk
Google Maps: Hangende Keukens Appingedam - Molen Aeolus Farmsum – Historische korenmolen uit 1811
Adres: Borgshof 24, Farmsum
Openingstijden: Laatste zaterdag van de maand, 11:00–16:00
Entree: Gratis
Google Maps: Molen Aeolus
Bronnen
- Stichting Oude Groninger Kerken
Informatie over de Mauritiuskerk, restauratie, inventaris en beheer - Museum Stad Appingedam
Openingstijden, collectie, entree en adres - Visit Groningen – Hangende Keukens
Historische context en locatie van de hangende keukens - De Hollandsche Molen – Aeolus Farmsum
Bouwjaar, geschiedenis en openingstijden van de molen - Waarneming.nl
Gegevens over flora en fauna in het Groningse kleilandschap - Allewandelroutes.nl
Wierdenpad en andere wandelroutes in de regio