Laatste update 02/09/2025 door Redactie
Tiendeveen is een landelijk gelegen dorp in de gemeente Hoogeveen, provincie Drenthe. Het dorp bevindt zich in een voormalig hoogveengebied dat later is ontgonnen en biedt een weids uitzicht over open velden, sloten en bospercelen. Met slechts circa 800 inwoners heeft Tiendeveen een intieme dorpssfeer, omringd door karakteristiek Drents platteland waar natuur en cultuurhistorie samenkomen.
Verklaring van de naam
De naam Tiendeveen verwijst naar het veenmoeras waarop het dorp is ontstaan. Het voorvoegsel Tiende- kan duiden op een tiendplicht, waarbij bewoners een tiende deel van hun opbrengst aan de landheer moesten afstaan. Het achtervoegsel -veen verwijst naar het hoogveen dat hier tot in de 20e eeuw bepalend was voor het landschap.
Geschiedenis
Hoewel in de 17e eeuw al grootschalige verveningen plaatsvonden in het zuiden van het gebied, ontstond Tiendeveen pas in de 19e eeuw toen men begon met het systematisch ontginnen van het hoogveen bij Drijber. Door een planmatige verkaveling kreeg het landschap een rechtlijnige en open structuur.
In de beginjaren was het gebied slechts schaars bewoond en onderdeel van de marken Wijster, Spier en Drijber. Pas tussen 1935 en 1940 ontstond de huidige dorpskern, toen er enkele stenen woningen werden gebouwd ter vervanging van krotten en woonboten. De Schoolweg fungeerde lange tijd als dorpscentrum, met de school, het café en woningen van de veldwachter en onderwijzers.
Het veen werd destijds afgegraven via een netwerk van wijken — smalle kanaaltjes die turf afvoerden en het land ontwaterden. Na het stoppen van de turfwinning werden veel van deze wijken verland en ontstonden waardevolle moerasgebieden. Om de arme gronden na vervening te benutten, werden bospercelen aangeplant, waarvan een groot deel nu nog in het noordwesten van Tiendeveen te vinden is.
Toeristische wetenswaardigheden
- Bosgebied Noordwest Tiendeveen – Overgebleven deel van de oorspronkelijke aanplant op hoogveen, met bijzondere kruidenvegetaties.
Locatie: bereikbaar via wandelpaden vanaf de Schoolweg
Google Maps: https://maps.google.com/?q=Tiendeveen - Historische Schoolweg – Centrale straat met karakteristieke bebouwing en restanten van het oude dorpshart.
- Veenwandelroutes – Wandelpaden langs verlande wijken en graslanden, met informatiepanelen over turfwinning en ontginning.
Startpunt: parkeerplaats bij Dorpshuis Tiendeveen, Schoolweg 28
Parkeren: gratis
OV: bus vanaf station Hoogeveen richting Tiendeveen, halte Dorpshuis
Nieuwe lokale tips en weetjes
- In het voorjaar trekken broedende weidevogels zoals kieviten en grutto’s naar de open graslanden rond Tiendeveen, wat het gebied populair maakt bij vogelaars.
- Fietsers kunnen via Tiendeveen aansluiten op de Drentse Fietsvierdaagse-routes, die door omliggende dorpen en natuurgebieden voeren.
- Jaarlijks in september vindt de Tiendeveenloop plaats, een hardloopevenement door het afwisselende veen- en boslandschap.
- In de nabije omgeving ligt het Mantingerveld, een beschermd natuurgebied waar hoogveenrestanten, zandverstuivingen en heide voorkomen.
- De traditionele kermis van Tiendeveen wordt gehouden bij het Dorpshuis, met activiteiten voor alle leeftijden en regionale specialiteiten.
Bronnen
- Gemeente Hoogeveen – https://www.hoogeveen.nl – Gebruikt voor informatie over ligging, gemeentelijke indeling, voorzieningen en evenementen in Tiendeveen.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl – Gebruikt voor historische context over het ontstaan en de ontwikkeling van Drentse veendorpen.
- Provincie Drenthe – https://www.provincie.drenthe.nl – Gebruikt voor gegevens over landschap, natuurbeheer, wandel- en fietsroutes in en rond Tiendeveen.