Plaatsen > Willemstad
Willemstad – (c) 2017 Martin Lambo
Willemstad is een havenstad in de provincie Noord-Brabant. Willemstad behoort tot de Vestingsteden en is zeker een bezoek waard.
Willemstad vind zijn oorsprong in het dorp Ruigenhil. Het dorp Ruigenhil lag op een strategische plaats, op de grens tussen Holland, Zeeland en Brabant aan de splitsing van Hollandsch Diep in Volkerak en Haringvliet. Toen in 1581 de opvolger van Jan IV, Jan van Wittem, de zijde van Spanje koos, ontnamen de Staten-Generaal hem het markiezaat en gaven dit aan Willem van Oranje als compensatie voor zijn geleden verliezen. Willem zag de strategische positie van Ruigenhil en toen Steenbergen in juli 1583 in handen van de Spanjaarden viel gaf hij opdracht om Ruigenhil te versterken. Al in november was Ruigenhil omwald, onder leiding van de vestingbouwkundige Abraham Andries. De prins gaf het stadje daarop zijn naam: Willemstad.
Willemstad – (c) 2017 Martin Lambo
Na de moord op Willem van Oranje in 1584 nam zijn zoon Maurits de voltooiing van de nieuwe vesting kordaat op. Onder leiding van de ingenieur Adriaan Antonisz. van Alkmaar werden de versterkingen afgebouwd en zo werd Willemstad een schoolvoorbeeld van Oud-Nederlandse vestingbouwkunst. Ook gaf Maurits het stadje privileges zodat de bestuursstructuur een meer stedelijk karakter kreeg. Tevens gaf hij geld voor de bouw van een stadhuis en een kerk. Bij de haven kwamen twee nieuwe bolwerken, de huidige bastions Gelderland en Groningen.
Tijdens het Twaalfjarig Bestand eiste de rechtmatige eigenaar, Maurits’ neef graaf Herman van den Bergh, het markiezaat op. Maurits weigerde echter Willemstad met omringend gebied af te staan. Na een proces voor de Raad van Brabant te Den Haag won Maurits de zaak: Willemstad en polder Ruigenhil werden afgescheiden van het markiezaat en een aparte Brabantse heerlijkheid van de Oranjes. Dit bleef zo tot 1795.
Willemstad – (c) 2017 Martin Lambo
Na het Bestand werd Willemstad gereed gemaakt voor de hernieuwde oorlog onder leiding van Jan van den Bosch. De landzijde werd versterkt en een arsenaal werd aangelegd. Het enige gevaar kwam in 1631 toen Jan van Nassau met een vloot probeerde de plaats te overrompelen. Van Nassau werd verslagen in de slag op ’t Slaak en het gevaar was geweken. Na de Tachtigjarige Oorlog werden de versterkingen in 1652 en 1683 nog uitgebreid, terwijl tussen 1740 en 1747 een reeks forten rondom de plaats aangelegd werden. De plaats is alleen nog belegerd gedurende de Franse inval in 1793. Onder leiding van Van Boetzelaer werd een beleg van 18 dagen doorstaan. Een bezetting van amper 500 man wist een sterk leger tegen te houden. In 1795 kwam het bevel vanuit Den Haag de vesting over te geven zonder bloedvergieten. Napoleon gaf later bevel het grote Kruithuis in bastion Utrecht te bouwen en de versterkingen te verbeteren.
Aan de jachthavens, de Gemeentehaven en W.V. Willemstad zijn vele terrasjes, cafés en restaurants te vinden. Ook een wandeling op de wallen is, bij redelijk weer, een aanrader.