Brouwershaven, Zeeland

Laatste update 23/09/2025 door Redactie

Aan de noordzijde van het Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland, tussen het uitgestrekte Grevelingenmeer en de omliggende dorpen Zonnemaire, Scharendijke, Noordwelle en Renesse, ligt de stad Brouwershaven. Deze compacte stad met een rijke maritieme geschiedenis vormt samen met de nabijgelegen kernen een aantrekkelijk gebied voor toeristen die houden van water, erfgoed en rust. De ligging aan het Grevelingenmeer maakt Brouwershaven tot een geliefde uitvalsbasis voor watersporters, wandelaars en liefhebbers van cultuurhistorie.

Verklaring van de naam

Hoewel de naam Brouwershaven wellicht associaties oproept met bierproductie, heeft deze stad niets met brouwerijen van doen. De benaming is vermoedelijk afgeleid van een persoon met de naam Brouwer, mogelijk een lokale gezagsdrager of landeigenaar uit de dertiende eeuw. De toevoeging ‘haven’ verwijst naar de oorspronkelijke functie van de stad als aanlegplaats en handelscentrum. De naam weerspiegelt dus eerder de economische rol en het lokale bestuur dan een ambachtelijke traditie.

Geschiedenis

Brouwershaven werd in 1286 gesticht door Graaf Floris V, graaf van Holland. Dankzij de gunstige ligging aan het water ontwikkelde de stad zich snel tot een belangrijke handelsplaats. Er werd druk gehandeld met Engeland en de landen rond de Oostzee. Producten als haring, meekrap, zout, wol en steenkool werden verhandeld via de haven, wat de stad aanzienlijke welvaart bracht.

In 1325 begon de bouw van de imposante Sint-Nicolaaskerk, die in de loop van drie eeuwen zijn huidige vorm kreeg. Deze kerk is een van de oudste en meest markante gebouwen van de stad. In de zeventiende eeuw verloor Brouwershaven zijn positie als doorvoerhaven aan andere steden, maar bleef nog tweehonderd jaar functioneren als voorhaven van Rotterdam. In die periode werd ook het kantoor van het Loodswezen gebouwd aan de Haven Noordzijde, het op één na grootste gebouw van de stad.

Een bekende inwoner van Brouwershaven is Jacob Cats, dichter en staatsman, geboren in 1577. Zijn werk, vooral zijn moralistische gedichten, maakte hem tot een nationaal icoon. Op de Markt, tegenover het historische stadhuis uit 1599, staat een standbeeld ter ere van Cats. Dit beeld was het derde standbeeld dat in Nederland werd opgericht.

In de bloeiperiode telde Brouwershaven maar liefst 27 hotels en cafés. Hoewel het aantal horecagelegenheden inmiddels is afgenomen, zijn er nog steeds diverse historische panden en gevels te bewonderen die herinneren aan het rijke verleden van de stad.

Toeristische wetenswaardigheden

Brouwershaven ademt de sfeer van een historische stad, maar biedt ook volop moderne recreatiemogelijkheden. De ligging aan het Grevelingenmeer, het grootste zoutwatermeer van West-Europa, maakt het tot een paradijs voor watersporters. Langs de oevers liggen diverse jachthavens, waaronder Jachthaven Brouwershaven, waar zeilers en motorbootvaarders terecht kunnen voor ligplaatsen en voorzieningen.

Voor duikliefhebbers zijn er in de directe omgeving meerdere populaire duiklocaties, zoals Duikplaats Brouwershaven Havenhoofd en Duikplaats Den Osse Nieuwe Kerkweg, beide bekend om hun goede zicht en rijke onderwaterleven.

Een absolute aanrader voor wie meer wil weten over de maritieme geschiedenis van de stad is het Brouws Museum, gevestigd aan de Haven Zuidzijde 14-15. Hier worden authentieke scheepsmodellen, nautische instrumenten, historische kaarten en schilderijen tentoongesteld die de relatie van de stad met de zeevaart illustreren.
Adres: Haven Zuidzijde 14-15, 4318 AG Brouwershaven
Openingstijden: woensdag t/m zondag van 13:00 tot 17:00 uur
Entree: €5 voor volwassenen, kinderen tot 12 jaar gratis
Parkeren: gratis op de Markt of bij de jachthaven
OV: bereikbaar via buslijn 133 vanaf Zierikzee
Google Maps

Een ander historisch hoogtepunt is de Sint-Nicolaaskerk, gelegen aan de Markt. Deze gotische kerk is vrij toegankelijk tijdens evenementen en open monumentendagen.
Adres: Kerkplein 3, Brouwershaven Google Maps
Geen vaste openingstijden; informatie via lokale VVV

Het standbeeld van Jacob Cats is te vinden op de Markt, tegenover het stadhuis.
Adres: Markt 2, 4318 AG Brouwershaven
Geen entree, altijd toegankelijk
Google Maps

Naast deze bekende bezienswaardigheden zijn er ook minder bekende plekken en activiteiten die de moeite waard zijn:

  • In de zomermaanden wordt in Brouwershaven het evenement Brouwse Dag georganiseerd, met historische ambachten, muziek en lokale producten. Laatste editie: juli 2024
  • Fietsers kunnen genieten van de Grevelingenroute, een tocht van circa 35 kilometer langs het meer, door de dorpen Zonnemaire, Scharendijke en Den Osse
  • In de herfst is een wandeling door het natuurgebied Schelphoek bij Serooskerke bijzonder sfeervol, met verkleurende bladeren en uitzicht op het water
  • In de wintermaanden is de Markt sfeervol verlicht en vinden er kleinschalige kerstactiviteiten plaats, zoals een kerstmarkt en concerten in de kerk. Geen officiële bron beschikbaar

Bronnen

Plaats een reactie