Laatste update 30/09/2025 door Redactie
Leuth ligt in het oosten van de provincie Gelderland, vlak bij de Duitse grens. Binnen 15 kilometer liggen onder andere Nijmegen, Millingen aan de Rijn, Groesbeek, Beek-Ubbergen, Ooij, Kranenburg, Erlecom en Zevenaar. Deze regio bestaat uit dijken, uiterwaarden, boomgaarden en kleinschalige dorpen. Leuth maakt deel uit van de gemeente Berg en Dal, samen met Beek, Ubbergen, Groesbeek, Erlecom, Heilig Landstichting en De Horst.
Verklaring van de naam Leuth
De naam Leuth werd al in het jaar 891 vermeld als “Lotde”. De betekenis is niet helemaal zeker. Mogelijk verwijst de naam naar een open plek in het landschap of een nederzetting bij water. Door de ligging aan de Waal en de aanwezigheid van de Duitse Wetering is een link met het rivierengebied aannemelijk.
Geschiedenis
Leuth heeft een lange agrarische geschiedenis. In de middeleeuwen ontstonden hier boerderijen en kleine nederzettingen. In de negentiende eeuw werd klei gewonnen voor de steenfabrieken. Daardoor ontstonden de tichelgaten, plassen die nu deel uitmaken van het landschap. Deze wateren zijn uitgegroeid tot waardevolle natuurgebieden en populaire visplekken.
Langs de wegen rond het dorp staan nog oude boerderijen, waarvan sommige uit de achttiende eeuw komen. De dorpsstructuur is kleinschalig gebleven. De gemeenschap is hecht en het landschap is grotendeels agrarisch.
Toeristische wetenswaardigheden Leuth
De omgeving van Leuth is ideaal voor fietsers en wandelaars. Door het rivierenlandschap lopen routes over dijken, langs boomgaarden en door natuurgebieden. Een populaire route is het Ommetje Leuth, dat start bij het dorpsplein en via de Duitse Wetering en de tichelgaten terugkeert naar het centrum. Startpunt: Kerkplein 1, Leuth. Google Maps
De tichelgaten zijn interessant vanwege hun geschiedenis en natuurwaarde. Hier worden zeldzame planten en amfibieën aangetroffen. Vissers komen hier graag vanwege de rust en de visstand. De plassen zijn vrij toegankelijk, zolang bezoekers de regels respecteren.
Een jaarlijks hoogtepunt is de Leuthse Kermis, georganiseerd door Schutterij De Vriendenkring. Dit dorpsfeest vindt plaats in het eerste weekend van oktober en duurt vijf dagen. Het programma bestaat uit muziek, optochten en kleinschalige attracties. Locatie: Klaproosstraat, Leuth. Google Maps
Voor streekproducten kunnen bezoekers terecht bij Zuivelboerderij Groenhouten, waar biologische melk en yoghurt worden verkocht. De boerderij ligt aan de rand van het dorp en is open op vrijdag en zaterdag. Bezoekadres: Plezenburgsestraat 1, 6578 JD Leuth: Google Maps
Lokale tips en weetjes
- In de boomgaarden rondom Leuth worden appels, peren en kersen geteeld. In het voorjaar bloeien de bomen uitbundig.
- De dijk tussen Leuth en Millingen aan de Rijn biedt een panoramisch uitzicht over de rivier.
- In het dorpshuis worden regelmatig bijeenkomsten en kleine evenementen georganiseerd, zoals toneelavonden en streekmarkten.
Natuur en landschap
Leuth ligt in het Gelderse rivierengebied, een regio met veel biodiversiteit. Hier worden onder andere bevers, reeën en buizerds waargenomen. De uiterwaarden zijn rijk aan planten zoals dotterbloemen, riet en wilgen. In de winter trekken ganzen en eenden naar de plassen. In de zomer zijn vlinders en libellen actief.
De Leuthse Uiterwaardenroute is een aanbevolen wandelroute. Deze loopt langs de Duitse Wetering, de tichelgaten en de boomgaarden. De route is opgenomen op allewandelroutes.nl.
Gemeente en bereikbaarheid
Leuth behoort tot de gemeente Berg en Dal, samen met:
- Groesbeek
- Beek
- Ubbergen
- Heilig Landstichting
- De Horst
- Erlecom
Leuth is bereikbaar via de N840 en ligt op ongeveer 10 kilometer van Nijmegen. Er rijden streekbussen van en naar Nijmegen Centraal, met haltes in het dorp. Parkeren is gratis in het centrum, ook bij het dorpshuis en de kerk.
Bronnen
- Vakantieland Nederland: basisinformatie over Leuth.
- Gemeente Berg en Dal: officiële informatie over dorpsindeling, bereikbaarheid en voorzieningen.
- Waarneming.nl: actuele flora- en fauna-observaties in het rivierengebied.
- Allewandelroutes.nl: wandelroute-informatie voor Leuthse Uiterwaardenroute.
- Boerengids.nl: gegevens over boerderijwinkels in Leuth.
- Leuthse Kermis: actuele informatie over het dorpsfeest en de organisatie.
- Vriendenkring Leuth: bevestiging van kermisdata en tradities.
- IVN West-Betuwe: ecologische informatie over tichelgaten en natuurwaarden.
- RouteYou: overzicht van wandelroutes langs de Duitse Wetering en uiterwaarden.
- Groenhouten: informatie over biologische zuivel en openingstijden van de boerderijwinkel.