Laatste update 02/09/2025 door Redactie
Vaals (Zuid-Limburg, Nederland) is een schilderachtig heuvelachtig dorp én gemeente aan de grens met zowel Duitsland als België. Het staat bekend om het drielandenpunt op de Vaalserberg, het hoogste punt van Nederland (circa 322 m), waar je drie landen tegelijk kunt bezoeken.
Verklaring van de naam
Vaals vindt zijn naam in het Latijn: oorspronkelijk “Vallis” of “Vals”, wat “dal” betekent. Deze naam dook voor het eerst op in 1041 in een oorkonde waarin keizer Hendrik III gebieden aan het Sint-Adelbertstift in Aken schonk, waaronder “in Vallis” (“in het dal”) om het van andere gebieden te onderscheiden.
Geschiedenis
De gemeente Vaals, met een oppervlakte van ongeveer 23,90 km² en ruim 10 000 inwoners (landsbreed dichtbevolkt, ±422 inwoners/km²), heeft een rijke historische achtergrond:
- Geologisch gezien ligt Vaals op de flank van een uitgedoofde vulkaan. In de ondergrond vormt het ‘Vaalser Groenzand’ een gelaagde zandbodem die zorgt voor tal van natuurlijke bronnen zoals de Zieversbeek en Selzerbeek Wikipedia.
- Tijdens het Congres van Wenen (1815) werd Vaals definitief onderdeel van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Kort daarvoor bracht Napoleon hier in 1803 de nacht door in Kasteel Bloemendal, het toenmalige buitenverblijf van de adellijke familie Von Clermont.
- De gemeente omvat diverse kernen met historische kerkjes, zoals de Sint-Catharinakapel in Lemiers, de Romeinse stijl H.H. Lambertus- en Genovevakerk in Holset (bouwfase vanaf de 12e eeuw) en de neogotische Sint-Martinuskerk in Vijlen (circa 1860).
Toeristische wetenswaardigheden
Gemeente en streek
De gemeente Vaals omvat naast het dorp Vaals ook de kernen Lemiers, Vijlen en Holset. Samen vormen ze het schilderachtige Zuid-Limburgse Heuvelland, een gebied bekend om zijn glooiende landschappen, rivierdalen en rijke geologie.
Bezienswaardigheden & activiteiten
- Drielandenpunt op de Vaalserberg: het hoogste punt van Nederland en de enige plek waar Nederland, België en Duitsland samenkomen. Ideaal voor wandelingen door bossen en panoramisch uitzicht.
- Kasteel Bloemendal: nu een hotel, met rondom een historisch park inclusief oude kloosterbegraafplaats.
- Kerkelijke erfgoed: Lemiers’ eerste kapel, Holsets middeleeuwse kerk, en Vijlen’s neogotische kerk bieden cultuurhistorisch plezier.
Lokale tips
- Miljoenenlijn stoomtrein – vertrek vanaf Simpelveld: een nostalgische treinrit door het Heuvelland, inclusief adembenemende uitzichten op valleien.
- Kunst in Openbare Ruimte in Vijlen – wandel langs sculpturen van lokale Limburgse kunstenaars in het buitengebied.
- Limburgse vlaai bij Bakkerij Voncken in Vaals-centrum – een ambachtelijke bakkerij waar je vers gebakken vlaai, ook volgens familierecept, kunt proeven.
Praktische informatie
| Locatie / Activiteit | Adres / Bereikbaarheid | Openingstijden / Details | Entree & Parkeren | OV |
|---|---|---|---|---|
| Drielandenpunt (Vaalserberg) | Drielandenweg, 6291 Vaals (Google Maps) | Dagelijks, doorgaans 09:00–18:00 (veranderlijk) | Betaald parkeren op de Vaalserberg; ca. €2–€5 p/u | Lijnbus vanuit Vaals naar Aken en omliggende dorpen |
| Kasteel Bloemendal (hotel) | Kasteel Bloemendal, Vaals (Google Maps) | Receptie/officiële openingstijden via hotelwebsite | Parkeren bij hotel, vaak gratis voor gasten | Te bereiken per taxi of eigen vervoer |
| Miljoenenlijn treinrit | Station Simpelveld (~10 km) Google maps | Ritten in toeristenseizoen (lente–herfst) | Parkeren bij station; kosten afhankelijk van locatie | Bereikbaar per trein vanuit Maastricht/Vaals |
| Bakkerij Voncken | Vaals centrum (Google Maps) | Ca. 08:00–17:00 (ma–za) | Parkeren in centrum (betaald openbaar parkeren) | Lopend of via lokale bus |
Bronnen
- Gemeente Vaals (Overheid.nl) – officiële gegevens over oppervlakte, inwonertal, kernen, adres & contactgegevens Register van Overheidsorganisaties.
- Toerisme Vaals / Visit Zuid-Limburg – openbaar vervoer-informatie (OV-ToerPas) toerismevaals.nl.