Laatste update 20/07/2025 door Redactie
Vlieland is een eiland van rust, natuur en ruimte—maar ook van afgelegenheid. Juist die ligging maakt medische evacuatie per helikopter van levensbelang. Of het nu gaat om een ernstig ongeval op het strand, een hartinfarct in het dorp of een incident tijdens militaire oefeningen op de Vliehors: de lucht is vaak de snelste weg naar zorg.
Geschiedenis: van reddingsboot tot helikopter
- Tot in de jaren ’80 verliepen medische evacuaties vanaf Vlieland vooral via reddingsboten van de KNRM, zoals de Graaf van Bylandt.
- In de jaren ’90 werd steeds vaker gebruikgemaakt van SAR-helikopters van de Koninklijke Luchtmacht, gestationeerd op Vliegbasis Leeuwarden.
- In 2016 nam de ANWB Medical Air Assistance de taak over met de Airbus H145, een moderne ambulancehelikopter uitgerust met medische apparatuur vergelijkbaar met een reguliere ambulance.
Veelgebruikte Evacuatiehelikopters
| Roepnaam | Type | Uitvalsbasis | Opmerkingen |
|---|---|---|---|
| MEDIC01 | Airbus H145 | MCL Leeuwarden / UMCG | Traumaheli met medisch team |
| KNRM | Coördinatie KNRM | Vlieland KNRM-post | Reddingsbootassistentie en transport |
| SAR | (historisch) Cougar | Vliegbasis Leeuwarden | Ingezet tot 2016 |
De KNRM Vlieland speelt vaak een ondersteunende rol, zoals bij evacuaties vanaf gestrand jachten of bij ongelukken op het wad.
Heden: hoe werkt een evacuatie?
- De helikopter vertrekt meestal vanaf Vliegbasis Leeuwarden of het UMCG in Groningen, afhankelijk van beschikbaarheid2.
- Op Vlieland landt de helikopter op de militaire helihaven Oost-Vlieland, nabij de Postweg.
- De bestemming is vaak het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL), maar bij ernstige gevallen ook UMCG Groningen of Noordwest Ziekenhuisgroep Alkmaar8.
- Vluchten worden geregistreerd als “MEDIC01 Scramble Vlieland”, en vinden gemiddeld meerdere keren per maand plaats.
Toekomst: veiligheid en strategie
- De helihaven op Vlieland is militair terrein, maar wordt via een vrijstelling ook gebruikt voor civiele medische vluchten.
- In het kader van de waterveiligheidsstrategie 2050–2100 wordt overwogen om vitale objecten zoals de ambulancepost te verplaatsen naar hogere, veiligere locaties11.
- De HKZ-norm voor medische hulpverlening op zee is sinds 2022 van kracht, waarmee de kwaliteit en samenwerking tussen Kustwacht, KNRM en medische diensten wordt gewaarborgd.
Praktische informatie voor vakantiegangers
- Bij medische noodsituaties bel je gewoon 112. De meldkamer coördineert de inzet van ambulance, KNRM en helikopter.
- Vlieland beschikt over een huisartsenpost en een ambulance, maar voor specialistische zorg is luchttransport vaak noodzakelijk.
- De helikoptervluchten zijn 24/7 beschikbaar, met een reservehelikopter paraat in geval van onderhoud of drukte.
Bronnen
- KNRM Vlieland – Reddingrapporten en evacuaties
- TraumaRadar – Vluchten boven Vlieland
- Omroep Zilt – Overstromingsstrategie en ambulancepost
- Kustwacht Nederland – HKZ-norm medische hulpverlening op zee
- Ambulancevlucht Centrale – Medische evacuatie
- UMCG Ambulancezorg – Medic01 helikopter
Vlieland mag dan klein zijn, maar de zorg is groots geregeld. Medische evacuatie per helikopter is een stille kracht achter de schermen—altijd paraat, altijd professioneel.
