Laatste update 28/08/2025 door Redactie
Aan de zuidkant van de Waal, in het hart van de Bommelerwaard, ligt de historische vestingstad Zaltbommel. Deze stad maakt deel uit van de gelijknamige gemeente Zaltbommel, die binnen de provincie Gelderland wordt gevormd door diverse plaatsen zoals Aalst, Ammersoyen, Bern, Brakel, Bruchem, Gameren, Kerkwijk, Nieuwaal, Poederoijen, Zuilichem en een reeks kleinere buurtschappen. Grote nabijgelegen steden zijn ’s‑Hertogenbosch en Tiel, terwijl natuurgebieden als de Rivierduinen en de uiterwaarden van de Waal het landschap omlijsten.
Verklaring van de naam
De benaming Zaltbommel is een samenstelling van het woord “zout” en het oude Bommel. De toevoeging “zout” verwijst naar de tijd dat vóór de aanleg van waterkeringen zout zeewater tot in deze streek kon doordringen. “Bommel” komt waarschijnlijk van een oudere term voor ‘boomgaard’ of ‘beboste plek’. In de volksmond wordt de stad nog steeds vaak simpelweg Bommel genoemd.
Geschiedenis
De ligging aan de Waal maakte Zaltbommel al in de middeleeuwen tot een strategisch handels- en verdedigingspunt. Vanaf de 13e eeuw kreeg de stad stadsrechten en ontwikkelde zich als vesting, omringd door wallen en grachten. De 16e en 17e eeuw stonden in het teken van oorlogen en belegeringen, waarbij de stad een belangrijke rol speelde in de verdediging van de Gelderse en Hollandse gewesten.
In de 19e eeuw verloor de vestingfunctie aan belang, maar de historische kern bleef grotendeels intact. Tegenwoordig is de binnenstad een beschermd stadsgezicht, met goed bewaarde stadspoorten, karakteristieke gevels en monumenten zoals de Sint‑Maartenskerk en het oude stadhuis.
Toeristische wetenswaardigheden
Historische binnenstad
- Adres: Centrum, Zaltbommel
- Hoogtepunten: Sint‑Maartenskerk, middeleeuwse stadsmuur, Waterpoort
- Parkeren: betaald aan de rand van het centrum, blauwe zones in omliggende straten
- OV: treinstation Zaltbommel op 10 minuten lopen van het centrum
- Google Maps: Historische binnenstad
Sint‑Maartenskerk
- Adres: Markt 11, Zaltbommel
- Openingstijden: di–za 13.30–16.30 uur (seizoensafhankelijk)
- Entree: vrijwillige bijdrage voor onderhoud
- Bijzonder: torenbeklimming met panoramisch uitzicht over de Waal
Stadsmuseum Zaltbommel
- Adres: Gasthuisstraat 34, Zaltbommel
- Openingstijden: di–zo 13.00–17.00 uur
- Entree: volwassene € 5,00, kind € 2,50
- Google Maps: Stadsmuseum Zaltbommel
Slot Loevestein (net buiten de gemeente)
- Adres: Loevestein 1, Poederoijen
- Openingstijden: dagelijks 10.00–17.00 uur
- Entree: volwassene € 15,50, kind € 10,50
- Parkeren: gratis op eigen terrein
- Google Maps: Slot Loevestein
Lokale tips en weetjes
- In het voorjaar staan de boomgaarden in de Bommelerwaard vol bloesem; een perfecte periode voor wandel- en fietstochten.
- De Waalstrandjes bij Brakel en Hurwenen bieden rustige plekken om uit te waaien of vogels te spotten.
- De jaarlijkse Bommelweek in augustus brengt straattheater, muziek en markten in de hele binnenstad.
- De Pont Zaltbommel–Brakel is een mooie verbinding voor fietsers richting de Betuwe.
- In het oude centrum vind je bijzondere muurschilderingen die lokale sagen en verhalen uitbeelden.
Minder bekende plekken
- Het Inundatiekanaal, onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, is te verkennen via een wandelroute vanaf de stadsgracht.
- De Wielewaal, een kleinschalig natuurreservaat bij Gameren, is ideaal voor vogelliefhebbers.
- De Kunststeiger aan de Waalhaven toont sculpturen en installaties van regionale kunstenaars.
Bronnen
- Gemeente Zaltbommel – Informatie over gemeentelijke indeling, dorpen en buurtschappen, evenementen en toeristische voorzieningen.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Gegevens over beschermd stadsgezicht, monumentenstatus en historische achtergrond van de stad.
- Waterschap Rivierenland – Informatie over waterbeheer, invloed van de Waal en historie van de dijkverdediging.