Anloo, Drenthe

Laatste update 08/09/2025 door Redactie

In het noordoosten van de provincie Drenthe, midden in de gemeente Aa en Hunze, ligt het sfeervolle dorp Anloo. Het wordt omringd door karakteristieke Drentse plaatsen als Zuidlaren, Gieten, Eext en Rolde. De ligging aan de rand van de Hondsrug en nabij uitgestrekte natuurgebieden zoals de Boswachterij Anloo maakt het dorp tot een geliefde bestemming voor wandelaars, fietsers en liefhebbers van cultuurhistorie. Het landschap wordt hier gekenmerkt door essen, brinkdorpen, bossen en heidevelden, afgewisseld met prehistorische monumenten en oude kerkpaden.

Verklaring van de naam

De naam Anloo is vermoedelijk afgeleid van het Oudnederlandse loo, wat ‘open plek in het bos’ betekent, gecombineerd met een persoons- of stamnaam. Het duidt op een nederzetting die ontstond op een open plek in een bebost gebied. Deze benaming past bij de vroege ontstaansgeschiedenis van het dorp, dat zich ontwikkelde op een hoger gelegen deel van de Hondsrug, omringd door bossen en heide.

Geschiedenis

Hoofdplaats van het dingspel Oostermoer
Anloo was eeuwenlang de hoofdplaats van het middeleeuwse rechtsgebied Oostermoer. Hier kwamen de vertegenwoordigers van omliggende dorpen bijeen om recht te spreken en bestuurlijke zaken te regelen. De centrale ligging en de aanwezigheid van een kerk maakten Anloo tot een belangrijk regionaal centrum.

Esdorp met brink
Het dorp is een typisch Drents esdorp van het brinktype, waarbij de bebouwing rond een open brink is gegroepeerd. Deze brink diende oorspronkelijk als verzamelplaats voor vee en als ontmoetingsplek voor de gemeenschap.

De Magnuskerk: oudste kerk van Drenthe
De hervormde kerk van Anloo, ook wel Magnuskerk genoemd, geldt als het oudste nog bestaande kerkgebouw van Drenthe. Het Romaanse schip van tufsteen dateert uit circa 1100 en is waarschijnlijk het oudste Romaanse bouwwerk in de provincie. Het koor werd in de 13e eeuw toegevoegd, terwijl de toren grotendeels uit de tweede helft van de 12e eeuw stamt. Opvallend zijn de brede rondbogige spaarvelden in de muren, waarin kleine Romaanse vensters zijn geplaatst.

Tijdens de restauratie van 1941–1944 werd de oorspronkelijke muurindeling hersteld. De noordelijke ingang is tegenwoordig dichtgemetseld, maar de zuidelijke ingang is behouden. De toren is deels van tufsteen, deels van baksteen, met galmgaten voorzien van natuurstenen zuiltjes. De spits dateert uit 1757 en de trapgevel uit 1895. Binnen zijn muurschilderingen uit drie perioden te zien, evenals een sacramentshuisje van rode zandsteen uit de 16e eeuw, een preekstoel, herenbanken en een orgel uit 1875 van L. van Dam & Zn.

Boswachterij Anloo en prehistorie
De Boswachterij Anloo herbergt naast uitgestrekte bossen ook prehistorische monumenten, waaronder een hunebed. Het gebied is rijk aan archeologische vondsten en kent gemarkeerde wandelroutes die langs grafheuvels en oude karrensporen voeren.

Pinetum Ter Borgh
Aan de rand van het dorp ligt het Pinetum Ter Borgh, een bijzondere verzameling naaldbomen en coniferen uit de hele wereld. Dit arboretum is in de vorige eeuw aangelegd en wordt nog steeds onderhouden door vrijwilligers.

Toeristische wetenswaardigheden

Magnuskerk
Adres: Kerkbrink 1, 9467 PH Anloo
Openingstijden: maandag t/m zaterdag 10.00–12.00 uur en 14.00–17.00 uur (aanbellen bij de kosteres)
Entree: gratis, donatie welkom
Parkeren: beperkte parkeergelegenheid rond de brink, ruimere opties aan de dorpsrand
OV: busverbindingen vanuit Assen en Groningen, halte op loopafstand
Google Maps-link

Boswachterij Anloo
Dit natuurgebied biedt een netwerk van wandel- en fietspaden door bossen, heidevelden en langs akkers. Het gemarkeerde natuurpad voert langs een hunebed en diverse grafheuvels. In het voorjaar bloeien hier bosanemonen en sleutelbloemen, terwijl in de herfst paddenstoelen het bos kleuren.
Adres: Boswachterij Anloo, 9467 Anloo
Openingstijden: vrij toegankelijk
Entree: gratis
Parkeren: bij startpunten van wandelroutes, o.a. aan de Schipborgerweg
OV: bushalte Anloo, ca. 10 minuten lopen
Google Maps-link

Pinetum Ter Borgh
Adres: Spiekersteeg 2, 9467 PH Anloo
Openingstijden: dagelijks van zonsopgang tot zonsondergang
Entree: gratis
Parkeren: beperkt bij de ingang, ruimere parkeergelegenheid in het dorp
OV: bushalte Anloo, ca. 5 minuten lopen
Google Maps-link

Lokale evenementen
Anloo kent jaarlijks terugkerende evenementen zoals de Saksische Boerendag, waarbij oude ambachten worden gedemonstreerd, en het Kerkepaad, waarbij de Magnuskerk onderdeel is van een route langs opengestelde kerken in Drenthe.

Culinaire adressen
In en rond Anloo vind je diverse eetgelegenheden, van knusse dorpscafés tot restaurants met streekgerechten. Probeer eens een Drentse stoofpot of een gerecht met wild uit de omgeving.

Fiets- en wandelroutes
Populair is het Strubben-Kniphorstbosch, een natuurgebied op korte afstand van Anloo met een rijke archeologische geschiedenis. Fietsers kunnen de Hondsrugroute volgen, die door het dorp voert en aansluit op het uitgebreide fietsknooppuntennetwerk.

Kunst in de openbare ruimte
Op en rond de brink staan enkele kunstwerken die verwijzen naar de geschiedenis van Anloo en het Drentse landschap. Ook in de Boswachterij zijn kunstobjecten te vinden, vaak gemaakt van natuurlijke materialen.

Drie extra lokale tips en weetjes

  1. In de Magnuskerk worden regelmatig concerten georganiseerd, waarbij de akoestiek van het Romaanse interieur volledig tot zijn recht komt.
  2. Het dorp ligt aan het Pieterpad, de bekendste langeafstandswandelroute van Nederland, wat het tot een geliefde stopplaats maakt voor wandelaars.
  3. In de omgeving zijn diverse oude kerkpaden bewaard gebleven, die vroeger door kerkgangers uit omliggende dorpen werden gebruikt.

Seizoensgebonden activiteiten
In het voorjaar is de brink omzoomd met bloeiende bomen en struiken, in de zomer vinden er buitenactiviteiten plaats, in de herfst kleuren de bossen rondom het dorp goud en rood, en in de winter heerst er een serene rust over het landschap.

Bronnen

Plaats een reactie