Laatste update 02/09/2025 door Redactie
Bakkeveen ligt in het zuidoosten van de provincie Friesland, in de gemeente Opsterland, precies op het punt waar de provincies Friesland, Groningen en Drenthe elkaar raken. Het dorp wordt omringd door een bijzonder gevarieerd landschap met uitgestrekte naald- en loofbossen, heidevelden, vennen en zandverstuivingen. In de nabije omgeving liggen plaatsen als Ureterp, Haulerwijk, Frieschepalen, Allardsoog en net over de provinciegrens Marum (Groningen) en Norg (Drenthe). Dankzij deze centrale ligging is Bakkeveen een geliefde uitvalsbasis voor natuurliefhebbers, wandelaars, fietsers en rustzoekers.
Verklaring van de naam
De naam Bakkeveen is waarschijnlijk samengesteld uit twee elementen: ‘bakke’ en ‘veen’. Het woord ‘bakke’ kan verwijzen naar een verhoging of een heuveltje in het landschap, terwijl ‘veen’ duidt op het veenachtige, moerassige gebied dat hier vroeger veel voorkwam. De naam beschrijft dus mogelijk een hoger gelegen plek in een veengebied. Door de eeuwen heen is de naam in verschillende vormen opgetekend, maar de huidige schrijfwijze is sinds de negentiende eeuw gangbaar.
Geschiedenis
Bakkeveen ontwikkelde zich in de middeleeuwen als een kleine nederzetting in een gebied dat grotendeels uit woeste gronden bestond. De omliggende heidevelden en venen werden in de loop der tijd ontgonnen voor landbouw en veeteelt. De ligging op de grens van drie provincies maakte het dorp tot een ontmoetingspunt voor handelaren en reizigers.
Een belangrijk keerpunt in de ontwikkeling van het dorp was de aanleg van Landgoed De Slotplaats in 1668 door de familie Aylva. Zij bouwden hier het zogenaamde Blauwhuis, een statig slot dat in 1838 werd afgebroken. In 1818 was er al een slotboerderij verrezen, die nu dienstdoet als theehuis. Het landgoed groeide uit tot een van de grotere Friese bosgebieden en werd later eigendom van Natuurmonumenten.
Aan de zuidzijde van het landgoed ligt ’t Oude Bos, dat in de achttiende eeuw eveneens deel uitmaakte van De Slotplaats. Dit bos, tegenwoordig beheerd door Staatsbosbeheer, herbergt nog altijd sporen van het oude landgoed, zoals de met rododendrons omzoomde Freulevijver.
In de twintigste eeuw ontwikkelde Bakkeveen zich tot een toeristisch dorp met campings, vakantieparken en dagrecreatie. De natuurlijke omgeving en de centrale ligging in het noorden van Nederland trokken steeds meer bezoekers.
Toeristische wetenswaardigheden
Landgoed De Slotplaats
Landgoed De Slotplaats is een van de belangrijkste trekpleisters van Bakkeveen. Het bosgebied omvat statige beukenlanen, een klassieke tuin met slotgracht en een bijzondere sterrenschans – een stervormige aarden wal die diende als verdedigingswerk. Het monumentale theehuis is een geliefde plek voor wandelaars en fietsers. In de winter brandt de open haard, in de zomer is de theetuin geopend.
Praktische informatie
Adres: Foarwurkerwei 3, 9243 JZ Bakkeveen
Openingstijden: Theehuis wo–zo 10.00–17.00 uur (zomer), beperkte opening in winter
Entree: Gratis toegang tot het landgoed, consumpties in het theehuis tegen betaling
Parkeren: Gratis parkeerplaats bij het theehuis
OV: Busverbinding vanuit Drachten en Marum, halte Bakkeveen centrum
Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Foarwurkerwei+3,+9243+JZ+Bakkeveen
’t Oude Bos en de Freulevijver
’t Oude Bos sluit direct aan op De Slotplaats en biedt een netwerk van wandelpaden door afwisselend bos en open plekken. De Freulevijver is een idyllische vijver, omringd door rododendrons, die in bloei een kleurrijk schouwspel vormen. Het gebied is rijk aan vogels en kleine zoogdieren.
Praktische informatie
Adres: Ingang via Duerswâldmerwei, Bakkeveen
Openingstijden: Altijd toegankelijk
Entree: Gratis
Parkeren: Beperkt bij de ingang, ruimere parkeergelegenheid in het dorp
OV: Busverbinding vanuit Drachten en Marum, halte nabij ingang
Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Duerswâldmerwei,+Bakkeveen
Natuur en recreatie
De omgeving van Bakkeveen is ideaal voor fiets- en wandeltochten. Er zijn routes die door bossen, langs heidevelden en over zandverstuivingen voeren. Een bijzondere plek is het Mandeveld, een open heidegebied met vennen waar in de zomer veel libellen en vlinders te zien zijn. Ook de Duurswouderheide ligt op korte afstand en is een van de grootste heidevelden van Friesland.
Voor gezinnen is er een groot speel- en recreatiepark in het dorp, met midgetgolf, speeltuinen en een doolhof. In de zomer worden er regelmatig activiteiten georganiseerd, zoals openluchtconcerten en streekmarkten.
Lokale evenementen
Een jaarlijks terugkerend evenement is de Bakkeveenster Wandeltocht, waarbij deelnemers routes van verschillende lengtes lopen door de mooiste natuur van de omgeving. In de zomermaanden is er de Bakkeveenster Zomermarkt, met kraampjes vol streekproducten, kunst en antiek.
Culinaire adressen
In Bakkeveen en omgeving vind je diverse eetgelegenheden, van knusse dorpscafés tot restaurants met streekgerechten. Het theehuis op De Slotplaats staat bekend om zijn huisgemaakte appeltaart. In de omgeving zijn ook boerderijwinkels waar je lokale kazen, honing en vleesproducten kunt kopen.
Kunst in de openbare ruimte
In het dorp zijn enkele kunstwerken te vinden die verwijzen naar de natuur en geschiedenis van de streek. Zo staat er bij de entree van het dorp een sculptuur die de drie provincies symboliseert die hier samenkomen.
Seizoensgebonden activiteiten
In de lente kleuren de bossen rondom Bakkeveen frisgroen en bloeien de rododendrons bij de Freulevijver. De zomer is ideaal voor lange fietstochten en picknicks in het bos. In de herfst trekken de paddenstoelenwandelingen veel bezoekers. In de winter is het gebied populair bij langlaufers en wandelaars die van de stilte willen genieten.
Overzicht van kernen in de gemeente Opsterland
De gemeente Opsterland omvat naast Bakkeveen onder meer de plaatsen Beetsterzwaag, Gorredijk, Ureterp, Frieschepalen, Lippenhuizen, Wijnjewoude, Tijnje, Terwispel, Hemrik en Langezwaag.
Bronnen
- Gemeente Opsterland – Informatie over bestuurlijke indeling, kernen en evenementen.
- Natuurmonumenten – Gegevens over Landgoed De Slotplaats, natuurbeheer en recreatiemogelijkheden.
- Staatsbosbeheer – Informatie over ’t Oude Bos, wandelroutes en natuurwaarden.