Laatste update 23/09/2025 door Redactie
IJsselstein ligt in het westen van de provincie Utrecht, aan de rivier de Hollandse IJssel. De stad grenst aan Nieuwegein, Lopik, Montfoort en Utrecht. Het historische centrum wordt omringd door water en groen, en is bekend om zijn rijke geschiedenis, monumentale gebouwen en levendige evenementen. De gemeente omvat naast de stad IJsselstein zelf ook enkele buitengebieden met boerderijen en natuur.
Verklaring van de naam
De naam IJsselstein verwijst naar de ligging aan de Hollandse IJssel en het middeleeuwse kasteel dat hier ooit stond. Het achtervoegsel -stein duidt op een versterkt stenen gebouw of kasteel. De stad ontstond rond dit kasteel en groeide uit tot een belangrijke nederzetting in de regio.
Geschiedenis
IJsselstein kreeg in de 14e eeuw stadsrechten en ontwikkelde zich als strategische vestingstad. Van de 13e tot en met de 18e eeuw werd de stad bestuurd door invloedrijke adellijke geslachten zoals Van Aemstel, Van Egmond en Oranje-Nassau. Het oorspronkelijke kasteel is grotendeels verdwenen; alleen de Kasteeltoren (Loyertoren) resteert.
In de zomermaanden komt de middeleeuwse sfeer hier tot leven met theatervoorstellingen, tentoonstellingen en een tentenkamp met middeleeuwse spelen. Kinderen kunnen er symbolisch tot ridder of jonkvrouw worden geslagen.
IJsselstein heeft zijn historische karakter behouden met een gerestaureerde stadsmuur uit de 15e eeuw, de korenmolen De Windotter, de laatgotische Nicolaaskerk (ca. 1307) met het praalgraf van Van Aemstel, en de Sint-Nicolaasbasiliek met gebrandschilderde ramen en houtsnijwerk van Franciscus van Assisi.
Toeristische wetenswaardigheden
IJsselstein is een aantrekkelijke bestemming voor liefhebbers van cultuur, historie en waterrecreatie. Het compacte centrum leent zich uitstekend voor een stadswandeling langs monumenten, winkels en horecagelegenheden.
Belangrijkste locaties en praktische informatie
Kasteeltoren IJsselstein
- Adres: Kronenburgplantsoen 9, IJsselstein
- Openingstijden: Wo–zo 13.00–17.00 uur; speciale evenementen op afspraak
- Entreeprijzen: Volwassenen € 4, kinderen t/m 12 jaar € 2
- Parkeertips: Parkeren in parkeergarages Eiteren of Overtoom
- OV-bereikbaarheid: Tram 20/21 vanuit Utrecht, halte IJsselstein-Zuid, 10 min. lopen
- Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Kasteeltoren+IJsselstein/
Molen De Windotter
- Adres: Molenstraat 30, IJsselstein
- Openingstijden: Wo 10.00–16.00 uur, vr 10.00–17.00 uur, za 10.00–16.00 uur
- Entreeprijzen: Gratis toegang; rondleiding € 3 p.p.
- Parkeertips: Parkeren bij de molen of in parkeergarage Overtoom
- OV-bereikbaarheid: Tram of bus naar centrum IJsselstein
- Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Molen+De+Windotter/
Jachthaven Marnemoende
- Adres: Noord IJsseldijk 107B, IJsselstein
- Openingstijden: Hele jaar geopend; horeca seizoensgebonden
- Entreeprijzen: Gratis toegang; tarieven voor ligplaatsen op aanvraag
- Parkeertips: Gratis parkeren bij de jachthaven
- OV-bereikbaarheid: Bus naar halte Achtersloot, daarna 15 min. lopen
- Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Jachthaven+Marnemoende/
Overige bezienswaardigheden en activiteiten
- Stadsmuur en poorten: Gerestaureerde 15e-eeuwse stadsmuur en restanten van poorten.
- Sint-Nicolaasbasiliek: Neogotische basiliek met glas-in-loodramen en houtsnijwerk.
- Nicolaaskerk: Laatgotische kerk met renaissance-toren en praalgraven.
- Meerlobrug: Met 117 meter de langste houten fiets- en voetbrug van Nederland.
- Rondvaarten: In de weekenden varen langs monumenten en door de grachten.
- Evenementen: Jaarlijkse activiteiten zoals de IJsselsteinloop, kerstmarkt en lichtjesavond.
Drie extra lokale tips
- Historische tramremise – Bezoek de remise van de sneltram Utrecht–IJsselstein tijdens open dagen.
- Fietsroute Lopikerwaard – Start in IJsselstein en ontdek het landelijke gebied met boerderijen en molens.
- Streekproductenmarkt – Maandelijks op het Podiumplein met lokale kazen, honing en ambachtelijke producten.
Bronnen
- Gemeente IJsselstein – Actuele gegevens over evenementen, voorzieningen, bereikbaarheid en toeristische informatie.
- Museum IJsselstein – Kasteeltoren – Geschiedenis, openingstijden, entreeprijzen en activiteiten in de Kasteeltoren.
- In IJsselstein – Kasteeltoren – Beschrijving van de toren, interieur en huidige gebruiksfuncties.
- Korenmolen De Windotter – Openingstijden, rondleidingen en geschiedenis van de molen.
- Open Monumentendag – Molen De Windotter – Historische achtergrond en technische gegevens van de molen.
- Jachthaven Marnemoende – Ligplaatsen, faciliteiten en recreatiemogelijkheden.
- In IJsselstein – Jachthaven Marnemoende – Toeristische informatie, activiteiten en overnachtingsmogelijkheden.
- Indebuurt – Meerlobrug – Informatie over de Meerlobrug, lengte en functie in het fietsroutenetwerk.
- RHC Rijnstreek – Sint-Nicolaasbasiliek – Historie, interieur en betekenis van de basiliek.
- In IJsselstein – Oude Sint-Nicolaaskerk – Bouwgeschiedenis, interieur en bijzondere elementen van de kerk.
- Klimaatneutraal IJsselstein – Fietsroutes – Beschrijving van fietsroutes in en rond IJsselstein, inclusief Lopikerwaardroute.