Laatste update 02/10/2025 door Redactie
De gemeente Midden-Drenthe ligt in het hart van de provincie Drenthe, tussen uitgestrekte natuurgebieden en historische dorpen. In de omgeving liggen onder andere Beilen (2 km), Westerbork (5 km), Hooghalen (6 km), Smilde (7 km), Nieuw-Balinge (9 km), Spier (4 km), Orvelte (3 km), Mantinge (6 km), Hijken (7 km) en Zwiggelte (4 km). De regio is goed bereikbaar via de A28 en N381 en biedt een mix van natuur, erfgoed en recreatie.
Verklaring van de naam Midden-Drenthe
De naam Midden-Drenthe verwijst naar de centrale ligging van de gemeente binnen de provincie Drenthe. De naam werd gekozen bij de gemeentelijke herindeling in 1998, waarbij de voormalige gemeenten Beilen, Smilde en Westerbork werden samengevoegd. De benaming benadrukt de geografische positie en de verbindende rol tussen noord, zuid, oost en west.
Geschiedenis
De gemeente Midden-Drenthe ontstond op 1 januari 1998. Elk van de drie samengevoegde kernen heeft een eigen verleden. Westerbork is bekend vanwege het voormalige doorgangskamp uit de Tweede Wereldoorlog. Smilde ontwikkelde zich als veenkolonie langs het Drentsche Hoofdvaart, terwijl Beilen een agrarisch centrum was met een middeleeuwse kerk en marktplaats.
De regio kent een lange bewoningsgeschiedenis. In het Hijkerveld en het Mantingerveld zijn sporen gevonden van prehistorische nederzettingen. De esdorpenstructuur is nog goed zichtbaar in plaatsen als Orvelte, waar monumentale boerderijen en zandpaden het landschap bepalen.
Toeristische wetenswaardigheden Midden-Drenthe
Midden-Drenthe biedt een breed scala aan natuur, cultuur en recreatie. De gemeente is aantrekkelijk voor wandelaars, fietsers, gezinnen en liefhebbers van erfgoed.
Nationaal Park Dwingelderveld
Het Dwingelderveld is het grootste natte heidegebied van West-Europa. Het park heeft een bezoekerscentrum met tentoonstellingen en startpunten voor wandel- en fietsroutes.
Adres: Benderse 22, 7963 RA Ruinen
Google Maps: Benderse 22, Ruinen
Hier worden soorten waargenomen zoals kraanvogel, roodborsttapuit, klokjesgentiaan en zonnedauw.
Herinneringscentrum Kamp Westerbork
Het Herinneringscentrum Kamp Westerbork ligt nabij Hooghalen en vertelt het verhaal van het doorgangskamp tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bezoekers kunnen het museum, het terrein en de monumenten bezichtigen.
Adres: Oosthalen 8, 9414 TG Hooghalen
Google Maps: Oosthalen 8, Hooghalen
Monumentendorp Orvelte
Orvelte is een museumdorp met authentieke Saksische boerderijen, ambachtelijke werkplaatsen en een historische dorpssmederij. Het dorp is autovrij en biedt een unieke inkijk in het Drentse verleden.
Adres: Zuideresweg 1, 9441 TZ Orvelte
Google Maps: Zuideresweg 1, Orvelte
Radio Sterrenwacht Westerbork
In de boswachterij van Hooghalen ligt de Westerbork Synthesis Radio Telescope, met veertien radiotelescopen. Het terrein is toegankelijk via het Melkwegpad, een educatieve wandelroute van 3 km vanaf het Herinneringscentrum.
Google Maps: Westerbork Synthesis Radio Telescope
Natuurgebieden Hijkerveld en Mantingerveld
Het Hijkerveld is een open heidegebied met grafheuvels, vennen en een schaapskooi. Het Mantingerveld is een gevarieerd natuurgebied met stuifzand, bos en heide. Beide gebieden zijn beheerd door natuurorganisaties en bieden gemarkeerde wandelroutes.
Hier worden onder andere geelgors, wespendief, klokjesgentiaan en moeraswolfsklauw waargenomen.
Fiets- en wandelroutes
Vanuit Beilen, Westerbork en Smilde starten diverse routes door het Drentse landschap. Een populaire wandeling is de “Orvelter Ommetje”, die langs boerderijen, houtwallen en esgronden voert. Deze route is opgenomen op allewandelroutes.nl.
Culinaire adressen
In Westerbork ligt Restaurant Diggels, waar streekgerechten zoals Drentse mosterdsoep en wildstoof worden geserveerd.
Adres: Hoofdstraat 8, 9431 AB Westerbork
Google Maps: Hoofdstraat 8, Westerbork
Seizoensgebonden activiteiten
In het voorjaar bloeien de heidevelden en bermen met pinksterbloem en koekoeksbloem. In de zomer zijn er regelmatig openluchtvoorstellingen in Orvelte en excursies in het Dwingelderveld. In de herfst trekken paddenstoelenliefhebbers naar het Mantingerveld, en in de winter worden hier wintergasten gespot zoals koperwiek en kramsvogel.
Gemeente Midden-Drenthe en dorpskernen
De gemeente Midden-Drenthe bestaat uit de volgende dorpen:
- Balinge
- Beilen
- Bovensmilde
- Brunsting
- Bruntinge
- Drijber
- Elp
- Eursinge
- Garminge
- Hijken
- Hijkersmilde
- Holthe
- Hoogersmilde
- Hooghalen
- Laaghalen
- Laaghalerveen
- Lieving
- Makkum
- Mantinge
- Nieuw-Balinge
- Oranje
- Orvelte
- Smilde
- Spier
- Westerbork
- Wijster
- Witteveen
- Zuidveld
- Zwiggelte
Deze dorpen liggen verspreid over het centrale deel van Drenthe en vormen samen een streek met een gevarieerd landschap van esdorpen, heidevelden en bossen.
Bronnen
- Gemeente Midden-Drenthe – dorpsindeling, infrastructuur en toeristische informatie
- Nationaal Park Dwingelderveld – bezoekersinformatie, flora en fauna in het Dwingelderveld
- Herinneringscentrum Kamp Westerbork – openingstijden, tentoonstellingen en geschiedenis
- Orvelte – dorpsinformatie, musea en evenementen
- Waarneming.nl – actuele flora en fauna in het Dwingelderveld, het Mantingerveld en het Hijkerveld
- Natuurmonumenten – beheerinformatie Mantingerveld en routes