Nieuwe Pekela, Groningen

Laatste update 07/10/2025 door Redactie

Nieuwe Pekela ligt in het oosten van de provincie Groningen, in een streek die bekendstaat om zijn veenkoloniaal landschap en kanaaldorpen. Het dorp grenst aan Oude Pekela (3 km), Winschoten (9 km), Veendam (7 km) en Meeden (8 km). De omgeving bestaat uit lange lintbebouwing, rechte kanalen en historische arbeiderswoningen. Door de ligging aan het Pekelderdiep en de aanwezigheid van industrieel erfgoed is het een interessante bestemming voor toeristen die het noorden van Nederland willen verkennen.

Verklaring van de naam Nieuwe Pekela

De naam Nieuwe Pekela verwijst naar de uitbreiding van de nederzetting langs het Pekelderdiep. In de 17e eeuw ontstonden hier twee dorpen: Oude Pekela en later Nieuwe Pekela, waarbij ‘Nieuw’ duidt op het jongere deel stroomopwaarts. De naam is verbonden met de turfwinning en het kanaal dat werd gebruikt voor het vervoer van turf en goederen.

Geschiedenis

Nieuwe Pekela ontstond in de 17e eeuw als veenkoloniaal kanaaldorp. Het dorp ontwikkelde zich langs het Pekelderdiep, dat werd gegraven voor de afvoer van turf. In de 18e en 19e eeuw groeide het uit tot een centrum van scheepsbouw, landbouw en industrie. De lange bebouwing langs het kanaal is nog steeds zichtbaar en vormt een kenmerkend onderdeel van het landschap.

Tot 1990 was Nieuwe Pekela een zelfstandige gemeente. Daarna werd het samengevoegd met Oude Pekela en delen van omliggende dorpen tot de gemeente Pekela. Deze gemeente omvat naast Nieuwe Pekela ook Oude Pekela, Bronsveen, Boven Pekela en delen van het buitengebied richting Veendam.

Langs het kanaal staan monumentale panden, waaronder voormalige fabrieksgebouwen, arbeiderswoningen en kerken. De geschiedenis van turfwinning, scheepsbouw en sociale strijd is zichtbaar in het straatbeeld en wordt toegelicht in lokale musea en wandelroutes.

Toeristische wetenswaardigheden Nieuwe Pekela

Nieuwe Pekela biedt een mix van industrieel erfgoed, cultuur en natuur. Het dorp is geschikt voor wandelaars, fietsers en bezoekers die geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van de Groningse veenkoloniën.

Het Pekelderdiep vormt het hart van het dorp. Langs het kanaal liggen historische panden, bruggen en sluizen. De rechte structuur van het dorp is typerend voor veenkoloniale nederzettingen.
Google Maps-link

In het centrum ligt het Museum Kapiteinshuis Pekela, gevestigd in een 18e-eeuws kapiteinshuis. Het museum toont de geschiedenis van de scheepvaart, het wonen en werken in de veenkoloniën en de rol van kapiteinsfamilies in de regio.
Google Maps-link

  • Adres: Ds. S. Tjadenstraat C 96, 9663 RD Nieuwe Pekela
  • Openingstijden: April t/m oktober, dinsdag en donderdag en op de 1e en 3e zondag van de maand van 13:30 tot 16:30
  • Entreeprijs: Volwassenen €5, kinderen €2
  • Parkeren: Gratis in de straat
  • OV: Buslijn 14 vanaf Winschoten

De omgeving van Nieuwe Pekela biedt diverse wandelroutes langs het kanaal en door het buitengebied. Een populaire route is het Pekela Pad, dat langs historische plekken voert en deel uitmaakt van het wandelnetwerk van Westerwolde.

Musea en attracties binnen 10 km

Binnen een straal van 10 kilometer liggen de volgende bezienswaardigheden:

  • Museum Kapiteinshuis Pekela – scheepvaart en veenkoloniaal erfgoed
  • Pekelderdiep – kanaal met lintbebouwing en monumenten
  • Oude Pekela: De Binding – cultureel centrum met exposities
  • Oude Pekela: Brasserie Pekelahof – streekgerechten en lokale sfeer
  • Pekela Pad – wandelroute langs historische plekken

Bronnen

Plaats een reactie