Laatste update 14/10/2025 door Redactie
Opperdoes ligt in het westen van Noord-Holland, in de gemeente Medemblik. Het dorp wordt omringd door karakteristieke plaatsen zoals Twisk (2 km), Medemblik (3 km), Wervershoof (5 km), Andijk (6 km), Midwoud (4 km), Benningbroek (7 km) en Abbekerk (8 km). De regio staat bekend om zijn open landschap, stolpboerderijen en agrarische traditie. Dankzij de ligging nabij het IJsselmeer is het gebied aantrekkelijk voor wandelaars, fietsers en rustzoekers.
Verklaring van de naam Opperdoes
De naam Opperdoes is afgeleid van het woord “Does”, dat moeras betekent. “Opper” duidt op een hogere ligging dan het omliggende land. In oude documenten uit de 14e eeuw komt de naam al voor als “Opperdoess”. Daarmee onderscheidde het zich van het verdwenen Nederdoes, dat lager lag.
Geschiedenis
Opperdoes is een van de oudste dorpen in West-Friesland. Al in 1311 wordt het genoemd in archieven. Het dorp heeft een unieke structuur: het is een komdorp, waarbij de bebouwing rond een centrale kern ligt. Dit wijkt af van de lintdorpen die elders in de regio veel voorkomen.
De hervormde kerk aan de Kerkebuurt dateert uit de 16e eeuw. De toren is gebouwd in 1525 en het interieur bevat een preekstoel uit 1688, een doophek uit 1752 en een orgel uit 1874. Deze elementen zijn goed bewaard gebleven en geven een beeld van de religieuze geschiedenis van het dorp.
In de 19e en 20e eeuw groeide het dorp door de tuinbouw. De beroemde Opperdoezer Ronde, een aardappelras met beschermde oorsprongsbenaming, mag alleen geteeld worden op de akkers rondom het dorp. Deze aardappel is geliefd om zijn romige smaak en dunne schil.
Toeristische wetenswaardigheden Opperdoes
Opperdoes biedt een mix van erfgoed, natuur en streekproducten. Het dorp wordt soms “Klein-Giethoorn” genoemd vanwege de vele bruggetjes en vaarten. Langs het Zuiderpad en de Kluiten wandel je door een landschap dat nauwelijks veranderd is sinds de 19e eeuw.
Aan het Oosteinde 41 ligt The Bee, een imkerij met café en terras. Hier worden workshops gegeven over bijenteelt en streekproducten. Het café is geopend van donderdag tot en met zondag. Google Maps-link Perkeren: Zwartepad 19.
Net buiten het dorp ligt het historische Station Opperdoes, onderdeel van de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik. Het station is gebouwd in 1887 en wordt nog steeds gebruikt voor toeristische ritten. Google Maps-link
In Medemblik (3 km) vind je het middeleeuwse Kasteel Radboud, gebouwd door Floris V. Het museum is open van dinsdag tot en met zondag van 11:00 tot 17:00 uur. Google Maps-link
Aan de Oosterdijk 4 in Medemblik ligt het Nederlands Stoommachinemuseum, gevestigd in een voormalig stoomgemaal. Hier zie je werkende stoommachines en leer je over waterbeheer. Google Maps-link
Het Oorlogsmuseum Medemblik aan de Zeldenrust 5 toont verhalen uit de Tweede Wereldoorlog. Het museum is open van dinsdag tot en met zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur en op zondag vanaf 12:30 uur. Google Maps-link
In Twisk (2 km) is Museum Twisca gevestigd in het voormalige gemeentehuis aan de Dorpsweg 87. Het museum toont archeologische vondsten, ambachten en lokale geschiedenis. Google Maps-link
Vanuit het dorp starten meerdere wandelroutes. De Ronde van Opperdoes (5,1 km) voert langs akkers en boerderijen. De Broerdijkroute (14,6 km) gaat richting Twisk en Medemblik. De Oostermareroute (8,7 km) loopt langs vaarten en weidegebieden. Bron: allewandelroutes.nl
Binnen 2 km van het dorpscentrum ligt een boerderijwinkel met streekproducten, waaronder de Opperdoezer Ronde. Bron: lekkerder.nl
Op 1,5 km van het dorp staat een historische poldermolen die nog steeds functioneert. Bron: molendatabase.nl
De hervormde kerk aan de Kerkebuurt is het oudste religieuze gebouw in het dorp. Daarnaast zijn er drie andere kerken: de Christelijke Gereformeerde Kerk aan het Noorderpad 51A, de Gereformeerde Kerk aan het Noorderpad 21 en Eben Haëzer – Rehoboth aan de Kerkebuurt 11. Bron: reliwiki.nl
Hier worden regelmatig bijzondere vogelsoorten waargenomen, zoals de Brandgans, Toendrarietgans, Knobbelzwaan en Gierzwaluw. Ook zijn er meldingen van Fazanten, Koekoeken en Middelste Zaagbekken. In het buitengebied zijn ruim 360 soorten geregistreerd. Bron: waarneming.nl
Bronnen
- Museum De Zomerstal – Museumgids Nederland Gebruikt voor adres, openingstijden en achtergrondinformatie van het museum.
- Kasteel Radboud – Officiële website Gebruikt voor openingstijden, entreeprijzen en locatiegegevens.
- Nederlands Stoommachinemuseum – Officiële website Gebruikt voor locatie, openingstijden en museuminformatie.
- Oorlogsmuseum Medemblik – Officiële website Gebruikt voor openingstijden, adres en tentoonstellingen.
- Museum Twisca – Stichting Twisca Gebruikt voor locatie, openingstijden en collectie-informatie.
- The Bee – Officiële website Gebruikt voor adres, openingstijden en activiteiten.
- Museumstoomtram – Station Opperdoes Gebruikt voor historische context en locatiegegevens.
- Alle Wandelroutes Gebruikt voor wandelroutes rondom Opperdoes.
- Molendatabase Gebruikt voor molens binnen 2 km van het dorp.
- Lekkerder Gebruikt voor boerderijwinkels in de directe omgeving.
- Reliwiki Gebruikt voor kerkelijke gebouwen in Opperdoes.
- Waarneming.nl Gebruikt voor flora en fauna in en rond Opperdoes.