Laatste update 20/11/2025 door Redactie

Schoonhoven ligt in de provincie Zuid-Holland en vormt de enige stad in de Krimpenerwaard. De stad ligt aan de rivier de Lek en wordt omringd door plaatsen als Haastrecht (8 km), Ammerstol (5 km), Stolwijk (10 km), Bergambacht (7 km) en Lekkerkerk (12 km). Samen vormen deze dorpen een aantrekkelijk gebied voor bezoekers die cultuur, natuur en historie willen combineren.

Verklaring van de naam Schoonhoven

De naam Schoonhoven wordt vaak verklaard als een samenstelling van ‘schoon’ en ‘hoven’. Het woord ‘hoven’ verwijst naar erven of hofsteden, terwijl ‘schoon’ duidt op fraai of zuiver. De stad kreeg in de middeleeuwen bekendheid als centrum van zilverbewerking, waardoor de bijnaam Zilverstad ontstond. Deze naam leeft tot vandaag voort en is een belangrijk onderdeel van de identiteit van de stad.

Geschiedenis Schoonhoven

Schoonhoven kreeg vermoedelijk rond 1280 stadsrechten, al is het exacte jaar onzeker. In 1322 kreeg ook Ammerstol stadsrechten, maar die werden niet benut. De status van Haastrecht als stad is omstreden.

De stad ontwikkelde zich in de middeleeuwen tot een garnizoensplaats en handelscentrum. Al vroeg vestigden zich hier edelsmeden en juweliers, waardoor Schoonhoven uitgroeide tot het hart van de Nederlandse zilverindustrie. Tot vandaag is hier een vakschool voor edelsmeden en horlogemakers gevestigd.

Een tragisch hoofdstuk uit de geschiedenis vond plaats in 1591. Op de Stenen Brug werd kruidenzoekster Marrigje Ariëns beschuldigd van hekserij en verbrand. Zij geldt als de laatste ‘heks’ die in Nederland werd verbrand. Haar zogenaamde ‘toverzak’ wordt nog altijd bewaard in het Stadhuis en kan op verzoek worden bekeken.

In de eeuwen daarna groeide Schoonhoven verder als handelsstad. Monumenten zoals de Watertoren (1901), het Stadskorenpakhuis (1566) en de Bartholomeuskerk (13e eeuw) herinneren aan deze rijke geschiedenis. De stadspoort Veerpoort uit 1601 is de enige overgebleven poort van de oorspronkelijke vijf.

Toeristische wetenswaardigheden Schoonhoven

Vandaag de dag is Schoonhoven een geliefde bestemming voor toeristen die cultuur en erfgoed willen beleven. De stad biedt een mix van musea, monumenten en evenementen.

Nederlands Zilvermuseum – Kazerneplein 4, 2871 CZ Schoonhoven. Hier vindt u een unieke collectie van zilverkunst en design. Openingstijden: dinsdag tot en met zondag 11:00–17:00. Entree: €13,50 voor volwassenen, kinderen gratis tot 17 jaar. Google Maps

Museum van Papierknipkunst – Stadhuisstraat 7, 2871 CZ Schoonhoven. Dit museum toont kunstwerken gemaakt uit papierknipkunst. Openingstijden: dinsdag tot en met zondag 12:00–17:00. Google Maps

Schoonhovens Edelambachtshuis – Haven 13, 2871 CK Schoonhoven. Gevestigd in de voormalige synagoge. Hier zijn zilveren gebruiksvoorwerpen en sieraden te zien. Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag 10:00–17:00. Google Maps

Stadhuis Schoonhoven – Haven 37, 2871 CK Schoonhoven. Gebouwd in 1452 en voorzien van een carillon met vijftig klokken. Elke woensdag van 11:00–12:00 en elke zaterdag van 15:30–16:30 wordt het carillon bespeeld door stadsbeiaardier Boudewijn Zwart. Google Maps

Watertoren Schoonhoven – Bij de Watertoren 25, 2871 RN Schoonhoven. Monumentale toren van 50 meter hoog, tegenwoordig in gebruik als galerie en centrum voor zilverkunst. Google Maps

Bartholomeuskerk – Kerkstraat 1, 2871 BS Schoonhoven. Middeleeuwse kerk waar onder meer zeevaarder Olivier van Noort begraven ligt. Google Maps

Veerpoort – Wal 3, 2871 CK Schoonhoven. Enige overgebleven stadspoort uit 1601. Google Maps (Lees verder onder de afbeelding)

De Waag – Haven 25, 2871 CK Schoonhoven. Gebouwd in 1617 en nu een eethuis. Google Maps

Op fietsafstand (7 km)

Natuurmuseum De Wielewaal – Tiendweg 26, 3411 NE Lopik. Museum met natuurcollecties en traditionele klompen. Google Maps

Evenementen

In 2026 vinden opnieuw twee grote evenementen plaats:

• Nationale Zilverdag op Tweede Pinksterdag, 25 mei 2026. Dit jaar viert het evenement zijn 40‑jarig jubileum.
• Schoonhovense Dixienight op de laatste vrijdag van augustus 2026, met optredens van dixielandorkesten verspreid door de stad.

Wandel- en fietsroutes

Schoonhoven ligt op een knooppunt van internationale wandelpaden. Het Oeverloperpad (LAW 6-1) en het Graaf Floris V-pad (LAW 1-3) kruisen elkaar hier. Daarnaast zijn er fietsroutes langs de Lek en door de Krimpenerwaard die de stad verbinden met omliggende dorpen.

Flora en fauna

Hier worden bijzondere vogels zoals de ijsvogel en de zilverreiger gezien. In de uiterwaarden langs de Lek groeien planten die typisch zijn voor natte graslanden. Dit maakt de omgeving aantrekkelijk voor natuurliefhebbers.

Leuke dingen voor kinderen

Voor kinderen is er veel te beleven in Schoonhoven. Het Zilvermuseum organiseert workshops en rondleidingen speciaal voor jonge bezoekers. In het Edelambachtshuis kunnen kinderen zien hoe zilver wordt bewerkt. Het carillonspel bij het Stadhuis is een muzikale ervaring die ook voor gezinnen leuk is. Daarnaast zijn er speeltuinen en kinderactiviteiten tijdens de Nationale Zilverdag.

Bronnen

• Nederlands Zilvermuseum – actuele openingstijden, entreeprijzen en adresgegevens
• Museum van Papierknipkunst – informatie over collectie en openingstijden
• Schoonhovens Edelambachtshuis – informatie over zilvercollecties en openingstijden
• Reliwiki – informatie over kerkelijke gebouwen zoals de Bartholomeuskerk
• Waarneming.nl – flora en fauna in de omgeving van Schoonhoven
• Visit Krimpenerwaard – toeristische informatie over Schoonhoven en omliggende dorpen
• Carillontorens.nl – informatie over het carillon van het Stadhuis en bespelingen
• Zilverdag.nl – officiële informatie over de Nationale Zilverdag 2026
• Festivalinfo – actuele informatie over de Schoonhovense Dixienight 2026