Laatste update 17/07/2025 door Redactie

Aan het Kerkplein in Oost-Vlieland, verscholen achter de eeuwenoude Nicolaaskerk, ligt een bijzondere plek van rust en herinnering: de algemene begraafplaats van Vlieland. Voor vakantiegangers die het eiland willen leren kennen voorbij strand en duin, biedt deze begraafplaats een indrukwekkende inkijk in de geschiedenis, het eilandleven en de verbondenheid van de gemeenschap.

Geschiedenis: van walviskaken tot oorlogsgraf

• De begraafplaats bestaat sinds de 17e eeuw en is nauw verbonden met de Nicolaaskerk, die in 1647 werd gebouwd.
• Vroeger werden walviskaken gebruikt als grafmarkering. In de kerk zijn nog originele kaken te zien; op het kerkhof staat een replica als eerbetoon aan deze traditie.
• Bijzonder is het graf van kapitein Lancelot Skynner, die in 1799 omkwam bij het vergaan van het schip Lutine. Zijn graf wordt beschouwd als het oudste geïdentificeerde oorlogsgraf van Nederland.

Anekdotes: eilandrituelen en stille stoeten

• Op Vlieland is begraven een gemeenschapsritueel. Bij een uitvaart sluit het hele dorp zich aan:
  • Winkels sluiten hun deuren.
  • Terrassen worden leeggehaald.
  • De Vlielandse vlag met zwarte wimpel hangt uit.
  • De stoet trekt in stilte door de Dorpsstraat, begeleid door politie en vrijwilligers.
• De Begrafeniscommissie Vlieland (BCV) coördineert alles, van grafdelving tot kerkceremonie, met hulp van tientallen eilanders.

Heden: monumenten en herinnering

• De begraafplaats telt 736 graven en ruim 1.100 personen zijn er begraven.
• Er is een Brits ereveld met 48 graven van militairen uit de Tweede Wereldoorlog, waaronder:
  • 31 vliegeniers
  • 6 Canadese militairen
  • 3 Australiërs
  • Diverse matrozen van de Merchant Navy
• Een Cross of Sacrifice, ontworpen door Sir Reginald Blomfield, staat als herdenkingskruis op het terrein.
• Elk jaar op 4 mei vindt hier een indrukwekkende herdenking plaats.

Toekomst: behoud en betrokkenheid

• De begraafplaats wordt beheerd door de gemeente Vlieland, met aandacht voor onderhoud en historische waarde.
• De BCV streeft naar het behoud van Vlielandse tradities, zoals de stille stoet en het vlaggenritueel.
• Er is aandacht voor duurzaam beheer, zoals het restaureren van oude zerken en het toegankelijk houden van het terrein voor bezoekers.

Bronnen

• Online Begraafplaatsen – Kerkhof Oost-Vlieland
• VVV Vlieland – Historie Nicolaaskerk en kerkhof
• Meer dan Vijftig – Begrafenisritueel op Vlieland
• De Geitenbode – Afscheid op Vlieland
• Rijksmonumenten – Grafzerken Nicolaaskerk

De begraafplaats naast de Nicolaaskerk in Oost-Vlieland is geen plek van verdriet alleen, maar van verhalen, verbondenheid en respect. Een bezoek is een eerbetoon aan het verleden én een kennismaking met de ziel van Vlieland.