Laatste update 07/10/2025 door Redactie
Alphen-Chaam ligt in het zuiden van Noord-Brabant, vlak bij de Belgische grens. De gemeente grenst aan dorpen zoals Baarle-Nassau (12 km), Gilze (10 km), Bavel (9 km), Ulvenhout (7 km), Galder (5 km), Strijbeek (4 km) en Chaam zelf. Het landschap bestaat uit bossen, heidevelden en landbouwgrond. Dankzij de ligging tussen Breda (15 km) en Tilburg (18 km) is het gebied goed bereikbaar en aantrekkelijk voor toeristen.
Verklaring van de naam Alphen-Chaam
De naam Alphen-Chaam is een combinatie van de dorpen Alphen en Chaam, die samen de gemeente vormen. Alphen is de hoofdplaats en heeft een lange geschiedenis. Chaam staat bekend om zijn groene omgeving en recreatie. De toevoeging “(N-Br)” verwijst naar de provincie Noord-Brabant, zodat verwarring met andere plaatsen wordt voorkomen.
Geschiedenis
De regio kent een lange geschiedenis. Archeologische vondsten tonen bewoning vanaf de prehistorie. In de Romeinse tijd lag het gebied aan de noordgrens van het rijk. Tijdens de middeleeuwen maakten Alphen en Chaam deel uit van het Land van Breda. Deze historische band leeft voort in het streeknetwerk LandStad de Baronie, dat zich richt op cultuur en landschap.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bood het gebied onderdak aan verzetsgroepen. Na de oorlog groeide de regio uit tot een plek voor rust en recreatie. De gemeente Alphen-Chaam ontstond in 1997 door een fusie van Alphen, Chaam en delen van Nieuw-Ginneken.
De gemeente bestaat uit de volgende kernen en buurtschappen:
Alphen, Alphen-Boshoven, Alphen-Oosterwijk, Boslust, Cauwelaar, Chaam, Chaamdijk, Druisdijk, Galder, Geersbroek, Ginderdoor, Grazen, Heerstaaien, Heikant, Het Sas, Hondseind, Houtgoor, Kalishoek, Klooster, Kwaalburg, Leg, Looneind, Meijsberg, Notsel, Rakens, Snijders-Chaam, Strijbeek, Terover, Venweg, ’t Zand
Toeristische wetenswaardigheden Alphen-Chaam
De gemeente biedt veel mogelijkheden voor recreatie. De Chaamse Bossen vormen een uitgestrekt natuurgebied van ruim 1300 hectare. Het gebied ligt tussen de weg Gilze-Chaam en het dorp Alphen. Het wordt beheerd door Staatsbosbeheer en is geschikt voor wandelen, fietsen en natuurbeleving. Hier leven vogels zoals boomleeuwerik, nachtzwaluw, groene specht en wespendief.
Een populaire bestemming is RCN de Flaasbloem, gelegen in de bossen van Chaam. Het vakantiepark heeft een recreatiemeer, zandstrand, glijbaan, waterspeelparadijs en een toeristentreintje.
Adres: Flaasdijk 1, 4861 RD Chaam
Website: rcn.nl
Google Maps: RCN de Flaasbloem
Een andere bezienswaardigheid is het Oudheidkundig Streekmuseum in Alphen, beheerd door Heemkundekring Carel de Roy. Het museum toont vondsten uit de prehistorie, Romeinse tijd en het dorpsleven van vroeger.
Adres: Baarleseweg 1, 5131 BA Alphen
Website: streekmuseumalphen.nl
Google Maps: Oudheidkundig Streekmuseum Alphen
In juli vindt in Chaam de Wielerronde van Chaam plaats, ook bekend als de Acht van Chaam. Dit is het oudste wielercriterium van Nederland en trekt jaarlijks duizenden bezoekers.
Website: 8vanchaam.nl
Google Maps (startlocatie Dorpsstraat): Dorpsstraat Chaam
Wandelen en fietsen
De gemeente maakt deel uit van het wandelnetwerk Grensland De Baronie. Vanuit Chaam starten routes zoals de Schuurkerkroute, Kapelroute en Molenroute. Deze wandelingen zijn geschikt voor alle leeftijden en bieden afwisseling tussen bossen, akkers en historische gebouwen.
Voor fietsers is de Baronie Fietsroute een aanrader. Deze route verbindt Alphen-Chaam met omliggende dorpen en laat het Brabantse landschap goed zien.
Streekproducten en gastronomie
In de regio zijn diverse streekproducten te vinden. In Chaam worden speciaalbieren gebrouwen door Dorpsbrouwerij De Pimpelmeesch, waaronder de Chaamse Tripel. Restaurants in de omgeving verwerken lokale ingrediënten in hun gerechten.
Bronnen
- Gemeente Alphen-Chaam
Gebruikt voor informatie over gemeentelijke indeling, toerisme, geschiedenis en recreatievoorzieningen. - Grensland De Baronie – Gebruikt voor wandelroutes, streeknetwerk en toeristische tips in de regio.
- Heemkundekring Carel de Roy – Gebruikt voor informatie over het Oudheidkundig Streekmuseum en lokale geschiedenis.
- Staatsbosbeheer – Gebruikt voor informatie over de Chaamse Bossen, flora en fauna.
- RCN de Flaasbloem – Gebruikt voor actuele informatie over faciliteiten, openingstijden en bereikbaarheid.
- Wielerronde van Chaam – Gebruikt voor bevestiging van het jaarlijkse wielerevenement in Chaam.