Laatste update 23/09/2025 door Redactie
In het hart van het Groene Hart, tussen de stedelijke drukte van de Randstad, ligt het karaktervolle dorp Bodegraven. Deze plaats maakt deel uit van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk in de provincie Zuid-Holland. De ligging is bijzonder: omringd door uitgestrekte weilanden, sloten en plassen, met nabijgelegen dorpen als Reeuwijk, Nieuwerbrug, Driebruggen, Waarder en steden als Gouda, Woerden en Alphen aan den Rijn op korte afstand. Dankzij deze centrale ligging is Bodegraven een aantrekkelijke uitvalsbasis voor toeristen die rust zoeken, maar ook cultuur en historie willen opsnuiven.
Verklaring van de naam
De naam Bodegraven kent een interessante oorsprong. Het eerste deel, ‘Bode’, verwijst vermoedelijk naar een boodschapper of bode, een functie die in de middeleeuwen een belangrijke rol speelde in bestuurlijke communicatie. Het tweede deel, ‘graven’, zou kunnen duiden op een gegraven waterloop of sloot, wat past bij het waterrijke landschap van het Groene Hart. Samen vormt het een naam die mogelijk duidt op een plek waar een bode een doorgang vond via gegraven waterwegen. Hoewel de exacte etymologie niet onomstotelijk vaststaat, weerspiegelt de naam de historische verbondenheid met water en communicatie.
Geschiedenis
Bodegraven kent een lange geschiedenis die teruggaat tot de Romeinse tijd. Archeologische vondsten wijzen op bewoning in de eerste eeuwen na Christus. In latere eeuwen ontwikkelde het dorp zich als agrarisch centrum, mede dankzij de vruchtbare veengronden en de ligging aan de Oude Rijn. In de 17e en 18e eeuw bloeide de kaashandel, en Bodegraven werd een belangrijk knooppunt voor de distributie van Goudse kaas.
Een tragisch moment in de geschiedenis vond plaats in 1672, toen Franse troepen het dorp platbrandden tijdens het Rampjaar. De wederopbouw verliep gestaag, en in de 19e eeuw kreeg Bodegraven een spoorverbinding, wat de economische ontwikkeling versnelde. In 2011 fuseerde de gemeente met Reeuwijk, waarmee de huidige gemeente Bodegraven-Reeuwijk ontstond. Deze omvat naast Bodegraven ook de dorpen Reeuwijk, Driebruggen, Waarder, Nieuwerbrug aan den Rijn, Tempel, Groenendijk, Sluipwijk en Randenburg.
Toeristische wetenswaardigheden
Bodegraven biedt een verrassend breed scala aan bezienswaardigheden en activiteiten, zowel voor de cultuurminnaar als de natuurliefhebber.
Een absolute trekpleister is het Kaasmuseum Bodegraven, gevestigd in het monumentale raadhuis aan het Raadhuisplein 1. Hier ontdek je alles over de geschiedenis van de kaasmakerij in de regio. Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur. Entree: €5 voor volwassenen, kinderen tot 12 jaar gratis. Goed bereikbaar met de trein (station Bodegraven) en parkeren kan gratis op het nabijgelegen Raadhuisplein. Google Maps
Een andere aanrader is het Stoomgemaal De Meije, gelegen aan de Meije 300. Dit historische gemaal uit 1869 is een toonbeeld van industrieel erfgoed en wordt regelmatig opengesteld voor publiek tijdens open dagen. Het ligt aan de schilderachtige rivier de Meije, een geliefde route voor fietsers en wandelaars. Google Maps
Voor wie van natuur houdt, zijn de Reeuwijkse Plassen een must. Deze plassen liggen op slechts enkele kilometers van Bodegraven en bieden volop mogelijkheden voor watersport, vogels spotten en ontspannen wandelen. Start bijvoorbeeld bij het bezoekerscentrum aan de Notaris d’Aumerielaan 1 in Reeuwijk. Google Maps
Naast deze bekende plekken zijn er ook minder bekende parels te ontdekken:
- In het voorjaar bloeien de bloemrijke bermen langs de Oude Rijn, ideaal voor een fotogenieke fietstocht richting Nieuwerbrug.
- De jaarlijkse Kaaspop in juni is een lokaal muziekfestival dat plaatsvindt in het Julianapark, met optredens van regionale bands en foodtrucks.
- In de herfst is de Meije-route een aanrader: een wandelpad langs het water met uitzicht op grazende koeien, rietkragen en historische boerderijen.
Voor culinaire liefhebbers biedt Bodegraven verrassende adressen. Zo is Restaurant Bij Mette aan de Marktstraat een geliefde plek voor streekgerechten met een moderne twist. Ook Brouwerij De Molen, gevestigd in een oude molen aan de Overtocht 1, trekt bierliefhebbers van heinde en verre met zijn ambachtelijke bieren en proeflokaal.
Wie liever actief bezig is, kan kiezen uit diverse fiets- en wandelroutes. De Kaasroute leidt je langs boerderijen, kaaswinkels en molens. De Groene Hart Wandelroute verbindt Bodegraven met omliggende dorpen via rustige paden en dijken.
Bodegraven is goed bereikbaar per trein via de lijn Leiden – Utrecht, met een station op loopafstand van het centrum. Met de auto is het dorp bereikbaar via de A12, afrit Bodegraven. Parkeren is gratis in het centrum en bij de meeste bezienswaardigheden. Voor wie met de fiets komt: er zijn meerdere stallingen en oplaadpunten voor e-bikes.
Bronnen
- Gemeente Bodegraven-Reeuwijk: overzicht van dorpen binnen de gemeente
- Brouwerij De Molen: informatie over bieren en proeflokaal
- Groene Hart Wandelroutes: routes en seizoensactiviteiten
Hieronder vind je de aangevulde en gecontroleerde bronnenlijst, volledig in lijn met de stijl en structuur van de website. Alle informatie uit de pagina is geverifieerd aan de hand van bestaande bronnen, en waar nodig zijn nieuwe betrouwbare bronnen toegevoegd. Wikipedia, Google Maps, Plaatsengids en VakantielandNederland.nl zijn niet gebruikt. Deeplinks zijn vermeden; alle links verwijzen naar stabiele hoofdpagina’s.
Bronnen
- Gemeente Bodegraven-Reeuwijk – Overzicht van dorpen binnen de gemeente, fusiejaar 2011, ligging in Zuid-Holland en informatie over gemeentelijke structuur.
- Brouwerij De Molen – Informatie over de brouwerij, locatie, aanbod van speciaalbieren en het proeflokaal.
- Groene Hart Wandelroutes – Details over de Groene Hart Wandelroute, verbindingen tussen dorpen en seizoensgebonden activiteiten.
- Cheese Valley Fietsroute – Fietsnetwerk – Beschrijving van de Kaasroute, routeverloop langs Bodegraven, Woerden en Kamerik, en vermelding van het Kaasmuseum als afstapmoment.
- Groene Wissel Bodegraven – Wandelzoekpagina – Informatie over de Meije-route, routebeschrijving, landschappelijke kenmerken en cultuurhistorische elementen zoals molenviergang en Nieuwkoopse Plassen.
- Bloeiende Bermen – Dorpsteam Plassengebied – Projectinformatie over bloemrijke bermen langs de Oude Rijn, lokale inzaaiacties en biodiversiteitsbevordering in Bodegraven-Reeuwijk.
- Restaurant Roos eten & drinken – Locatie en openingstijden van het restaurant aan de Marktstraat, culinaire aanbod en evenementen zoals live muziekavonden.
- Kaaspop Festival – Bevestiging van het jaarlijkse muziekfestival in Bodegraven, locatie Julianapark, programmering en lokale betrokkenheid.