Broek op Langedijk, Noord-Holland

Laatste update 23/09/2025 door Redactie

In het westen van de provincie Noord-Holland, tussen Heerhugowaard, Oudkarspel en Sint Pancras, ligt het karakteristieke dorp Broek op Langedijk. Het maakt deel uit van de gemeente Dijk en Waard, die naast Broek op Langedijk ook Zuid-Scharwoude, Noord-Scharwoude, Oudkarspel, Sint Pancras en Heerhugowaard omvat. Het dorp ligt in een uniek polderlandschap dat eeuwenlang werd gevormd door water, eilanden en sloten, en staat bekend als de toegangspoort tot het historische Rijk der Duizend Eilanden. De ligging nabij steden als Alkmaar en Hoorn maakt het een aantrekkelijke uitvalsbasis voor zowel cultuur- als natuurliefhebbers.

Verklaring van de naam

De naam Broek op Langedijk verwijst naar de ligging van het dorp op een langgerekte dijk in een moerassig gebied. Het woord “broek” duidt in het Oudnederlands op drassig land of moeras, terwijl “Langedijk” letterlijk de lange dijk betekent die de verschillende dorpen in dit gebied met elkaar verbindt. Deze dijk vormde eeuwenlang de belangrijkste verbinding tussen de nederzettingen in de polder en bood bescherming tegen het water.

Geschiedenis

Het gebied rond Broek op Langedijk bestond tot ver in de 17e eeuw uit een wirwar van kleine eilanden, ontstaan door het met de hand uitgraven en uitbaggeren van sloten. Deze eilanden, lokaal “akkertjes” genoemd, waren uitsluitend per boot bereikbaar. De unieke verkaveling leidde ertoe dat de gemeente bekend werd als het Rijk der Duizend Eilanden. Op de vruchtbare grond werd vooral kool verbouwd, die via het water naar de markt werd gebracht.

Een bijzonder hoofdstuk in de geschiedenis van Broek op Langedijk is de oprichting van de Broekerveiling in 1887, de eerste groenteveiling ter wereld en de enige varende veiling die ooit heeft bestaan. Tuinders voeren met hun schuiten vol groenten door het veilinggebouw, waar kopers vanaf de kade hun bod uitbrachten. Deze veiling was decennialang het economische hart van de regio en is tegenwoordig als museum te bezoeken.

In de jaren zeventig van de 20e eeuw onderging het gebied een ingrijpende herinrichting. Veel sloten werden gedempt, percelen samengevoegd en nieuwe wegen aangelegd. De vaarpolder veranderde in een rijpolder, waardoor de traditionele waterstructuur grotendeels verdween. Toch bleef een deel van het oorspronkelijke eilandenrijk behouden, dat nu als recreatie- en natuurgebied wordt beheerd.

Toeristische wetenswaardigheden

Broek op Langedijk biedt bezoekers een combinatie van cultuurhistorie, natuur en recreatie. Het dorp heeft moderne winkelvoorzieningen, terwijl omliggende dorpen als Noord-Scharwoude en Zuid-Scharwoude juist kleinschaligheid en historische charme uitstralen. Het 240 hectare grote natuur- en recreatiegebied 1000 Eilandenrijk is een paradijs voor rustzoekers, wandelaars en vogelliefhebbers.

Museum Broekerveiling – Museumweg 2, 1721 BW Broek op Langedijk. Hier ervaar je de geschiedenis van de varende veiling en kun je zelf plaatsnemen in een veilingboot. Geopend van dinsdag t/m zondag, van 10.00 tot 17.00 uur.
Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Museum+Broekerveiling

1000 Eilandenrijk – Een uniek vaargebied met talloze kleine eilanden, sloten en vaarten. Te verkennen per kano, fluisterboot of rondvaart. Startpunten in Broek op Langedijk en omliggende dorpen.
Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Het+Rijk+der+Duizend+Eilanden

Dorpsstraat Broek op Langedijk – Historische straat met monumentale panden, winkels en horecagelegenheden.
Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Dorpsstraat,+Broek+op+Langedijk

Lokale tips en weetjes:

  • In het voorjaar kleuren de akkers rond Broek op Langedijk paars en wit door de bloeiende koolvelden.
  • Jaarlijks vindt in augustus het Langedijker Koolfeest plaats, met muziek, markten en activiteiten rond de koolteelt (bevestigd via Gemeente Dijk en Waard).
  • Het dorp ligt aan de Westfriese Omringdijk, een historische dijk van 126 kilometer die uitnodigt tot fietsen en wandelen.

Fiets- en wandelroutes: Vanuit Broek op Langedijk zijn er verbindingen met het Fietsknooppuntennetwerk Noord-Holland. Populaire routes voeren langs het Geestmerambacht, het Alkmaardermeer en door de polders van het Rijk der Duizend Eilanden. Wandelaars kunnen kiezen voor het Ommetje Langedijk, een route van circa 8 kilometer langs water, akkers en historische bebouwing.

Seizoensgebonden activiteiten:

Culinaire adressen:

  • Restaurant De Burg – streekgerechten met uitzicht op het water.
  • Brasserie In ’t Veilinghuis – lunch en diner in het voormalige veilinggebouw.
  • Eetcafé De Roode Leeuw – klassiek eetcafé in het centrum.

Bronnen

Plaats een reactie