Plaatsen > Niezijl
Het dorpje Niezijl ligt in de gemeente Zuidhorn in de provincie Groningen
Ondanks het feit dat men omstreeks de 11e eeuw de kunst van het dijken bouwen meester was, konden laaggelegen landerijen nog steeds niet worden gebruikt. Er moest eerst een manier worden gevonden om het overtollige water van het land af te voeren. En dat werd gevonden door middel van een sluis of “zijl” zoals het in Groningen wordt genoemd. Niezijl heette oorspronkelijk Bomsterzijl. De “Bom” schijnt de benaming te zijn geweest van een laag, door het water ingesloten, stuk land. Het dorp Niezijl wordt doormidden gesneden door het “Hoerediep”. Tijdens de beruchte Sint Elisabethsvloed van 18 op 19 november 1421 bleek dat het toen al bestaande Bomsterzijl niet genoeg veiligheid bood tegen het water.
Bij het gehucht Oxwerd werd daarom een nieuwe zijl gebouwd, Nije Zijl genoemd. Niezijl was dus het “nieuwe zijl” dat in 1562 het Bomsterzijl moest vervangen. Niezijl dankt zijn ontstaan daaraan. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog in de 16e eeuw lag er een schans bij het dorp, maar deze is in latere tijd verdwenen. Het werd daarna een rustig dorpje. In 1846 waren er bijvoorbeeld 84 huizen en 560 inwoners. Nog rustiger werd het toen in 1953 de rondweg (Friesestraatweg) gereed kwam. Er zijn nu nog ruim 500 inwoners, maar wel veel meer woningen dan vroeger.
De Hervormde kerk uit 1661 met origineel meubilair en een interessant archief, is te bezichtigen. Het is een zaalkerk met dakruiter (torentje op het dak). De kerk bezit een Westfaals orgel uit het midden van de 17e eeuw, afkomstig uit de Hervormde Kerk van Eerbeek en werd in 1920 in de Niezijlster kerk geplaatst. De kerk is in 1985 en 1990 gerestaureerd en in 1999 overgedragen aan de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK).
17e eeuwse kaarten geven tussen Grijpskerk en Niezijl het “steenhuis Meininga” aan.
De Niezijlster poldermolen (“Zwakkenburger”) uit 1865, gelegen in de Zwakkenburger- en Ellersvelderpolder, is in de periode 2002-2003 gerestaureerd en verplaatst naar de locatie Hoendiep OZ 65 Noordhorn (aan het Van Starkenborghkanaal).