Laatste update 09/09/2025 door Redactie

Aan de kronkelende oevers van de Amstel, precies op de grens van de provincies Noord-Holland en Utrecht, ligt het pittoreske Ouderkerk aan de Amstel. Dit dorp maakt deel uit van de gemeente Ouder-Amstel en wordt omringd door een landschap van veenweiden, polders en waterwegen. In de directe omgeving liggen plaatsen als Amstelveen, Amsterdam-Zuidoost, Duivendrecht en Abcoude. Dankzij de centrale ligging is Ouderkerk zowel per fiets, boot als auto uitstekend bereikbaar en vormt het een geliefde uitvalsbasis voor wie stad en natuur wil combineren.
Verklaring van de naam
De naam Ouderkerk aan de Amstel verwijst naar de ligging aan de rivier de Amstel en het feit dat hier een van de oudste kerken in de regio stond. Het voorvoegsel Ouder- duidt op de oudere stichting ten opzichte van Amstelveen, dat vroeger bekendstond als Nieuwer-Amstel. De toevoeging aan de Amstel maakt duidelijk dat het dorp direct aan deze belangrijke waterweg ligt, die eeuwenlang de levensader vormde voor handel, transport en visserij.
Geschiedenis
De oorsprong van Ouderkerk gaat terug tot de vroege middeleeuwen, toen zich hier een nederzetting ontwikkelde op een strategische plek langs de Amstel. De rivier bood toegang tot de Zuiderzee en het achterland, waardoor handel en scheepvaart al vroeg een rol speelden. In de 12e eeuw werd de eerste kerk gebouwd, die later meerdere malen werd uitgebreid en herbouwd. De huidige Urbanuskerk is een markant herkenningspunt in het dorp.
Ouderkerk was eeuwenlang een centrum voor landbouw, visserij en handel. De omliggende polders, zoals de Bovenkerkerpolder en de Ronde Hoep, werden ontgonnen voor veeteelt en akkerbouw. De ligging aan de Amstel trok in de 17e en 18e eeuw rijke Amsterdammers aan, die hier buitenplaatsen lieten bouwen. Veel van deze landhuizen zijn verdwenen, maar enkele, zoals Beth Haim en Oostermeer, herinneren nog aan deze tijd.
Een bijzonder hoofdstuk in de geschiedenis vormt de aanwezigheid van de Portugees-Israëlitische begraafplaats Beth Haim, gesticht in 1614. Deze begraafplaats is de oudste nog in gebruik zijnde Joodse begraafplaats in Nederland en herbergt rijk versierde grafstenen van bekende families uit de Sefardische gemeenschap.
Toeristische wetenswaardigheden
Historische bezienswaardigheden
De Portugees-Israëlitische begraafplaats Beth Haim is een unieke plek voor wie geïnteresseerd is in religieus erfgoed. Rondleidingen zijn mogelijk op afspraak.
Adres: Kerkstraat 10, 1191 JB Ouderkerk aan de Amstel
Openingstijden: maandag t/m vrijdag 09.00–16.00 uur
Entree: € 5,-
De Urbanuskerk aan de Amstel is een neogotisch bouwwerk uit de 19e eeuw, ontworpen door architect Pierre Cuypers. Het interieur bevat fraaie glas-in-loodramen en een imposant orgel.
Natuur en recreatie
De Ronde Hoep is een uitgestrekte polder ten zuiden van het dorp, omringd door een ringdijk. Het gebied is geliefd bij fietsers en wandelaars vanwege de weidse uitzichten en de rust. In het voorjaar en najaar is het een belangrijk foerageergebied voor trekvogels.
Het Ouderkerkerplas-gebied, ten westen van het dorp, biedt mogelijkheden voor zwemmen, surfen, duiken en picknicken. Er zijn aangelegde stranden, ligweiden en wandelpaden.
Culinaire adressen
Ouderkerk staat bekend om zijn uitstekende horeca. Langs de Amstel vind je restaurants met terrassen aan het water, zoals Loetje aan de Amstel en De Voetangel, waar streekgerechten en verse vis op het menu staan.
Evenementen
Jaarlijks vindt in augustus de Ouderkerker Jaarmarkt plaats, met kramen, muziek en activiteiten voor jong en oud. In december is er een sfeervolle kerstmarkt in het dorpscentrum.
Kunst in de openbare ruimte
In het dorp en de directe omgeving zijn diverse kunstwerken te vinden, waaronder moderne sculpturen langs de Amstel en historische gevelstenen in de Dorpsstraat.
Drie extra lokale tips en weetjes
- De Amstelkerkbrug is een van de oudste ophaalbruggen over de Amstel en biedt een prachtig uitzicht op het dorp.
- In de zomermaanden vaart er een pontje tussen Ouderkerk en Amstelveen, ideaal voor fietsers die de Ronde Hoep willen verkennen.
- Het Poldermuseum in de Bovenkerkerpolder geeft inzicht in de geschiedenis van de droogmakerijen en het leven van de polderboeren.
Praktische informatie voor bezoekers
- Beth Haim
Adres: Kerkstraat 10, 1191 JB Ouderkerk aan de Amstel
Openingstijden: maandag t/m vrijdag 09.00–16.00 uur
Entree: € 5,-
Parkeren: beperkte parkeergelegenheid in de Kerkstraat, aanbevolen is parkeren bij het dorpsplein
OV: buslijnen vanuit Amsterdam, Amstelveen en Abcoude stoppen op loopafstand - Ouderkerkerplas
Adres: Ouderkerkerplas, 1191 Ouderkerk aan de Amstel
Openingstijden: vrij toegankelijk
Entree: gratis
Parkeren: ruime parkeerplaats aan de noordzijde van het gebied
OV: bushalte Ouderkerkerplas op ca. 10 minuten lopen - Urbanuskerk
Adres: Amstelzijde 1, 1184 TZ Amstelveen (net over de gemeentegrens)
Openingstijden: wisselend, vaak open tijdens diensten en evenementen
Entree: gratis, donatie welkom
Parkeren: in de directe omgeving, deels betaald
OV: busverbindingen vanuit Amsterdam en Amstelveen
Fiets- en wandelroutes
Een populaire route is de rondtocht om de Ronde Hoep, circa 14 kilometer, die start en eindigt in Ouderkerk. Langs de route passeer je historische boerderijen, molens en uitkijkpunten over de Amstel.
Seizoensgebonden activiteiten
In het voorjaar bloeien de fruitbomen in de tuinen langs de Amstel, wat zorgt voor schilderachtige taferelen. In de winter, bij voldoende vorst, verandert de Ouderkerkerplas in een schaatsparadijs.
Bronnen
- Gemeente Ouder-Amstel – Algemene informatie over Ouderkerk aan de Amstel, voorzieningen, evenementen en bereikbaarheid.
- Stichting Beth Haim – Historische gegevens en bezoekersinformatie over de Portugees-Israëlitische begraafplaats.
- Groengebied Amstelland – Informatie over natuurgebieden, recreatiemogelijkheden en routes in en rond Ouderkerk aan de Amstel.