Laatste update 11/11/2025 door Redactie

Ruinen ligt in het zuidwesten van de provincie Drenthe, in de gemeente De Wolden. Het dorp wordt omringd door plaatsen als Ruinerwold (3,9 km), Ansen (2,2 km), Echten (4,1 km) en Dwingeloo (9,1 km). De omgeving bestaat uit heidevelden, bossen en esdorpen. Het is een populaire bestemming voor wandelaars, fietsers en rustzoekers.

Verklaring van de naam Ruinen

De naam Ruinen is waarschijnlijk afgeleid van een oud woord voor ruig of onontgonnen land. In historische bronnen komt de naam voor als Runnon of Runnem. Door de ligging op een hoge es en de aanwezigheid van een klooster kreeg het dorp al vroeg een centrale rol in de regio.

Geschiedenis

In de 12e eeuw werd in Ruinen het eerste klooster van Drenthe gesticht: de Maria-Abdij. Dit Benedictijner klooster werd in 1325 verplaatst naar Dickninge bij De Wijk, omdat het dorp te druk werd. De huidige kerk, de Mariakerk, staat op de plek van het oude klooster. De toren werd gebouwd in 1423 en is een voorbeeld van het Drentse torentype. Binnen zie je oude grafzerken, een houten kap en een muurschildering van de aankondiging van Maria.

Ruinen was eeuwenlang een zelfstandige heerlijkheid. De heren van Ruinen woonden op de Oldenhave en hadden eigen rechten. Rond 1598 ontstond een conflict over het benoemen van de dominee. Uiteindelijk gaf de heer van Ruinen zijn recht op, in ruil voor het behoud van de zelfstandige status van het dorp.

Toeristische bezienswaardigheden in Ruinen

Nationaal Park Dwingelderveld ligt direct aan de rand van het dorp. Het is het grootste natte heidegebied van West-Europa. Je vindt hier vennen, bossen en zeldzame planten zoals klokjesgentiaan en zonnedauw. Ook leven er adders, heikikkers en vleermuizen. Adres: Benderse 22, 7963 RA Ruinen Website: nationaalpark-dwingelderveld.nl Google Maps

Het Bezoekerscentrum Dwingelderveld biedt informatie over het park en organiseert excursies. Er is een speelnatuur voor kinderen en een winkel met streekproducten.
Adres: Benderse 22, 7963 RA Ruinen
Website: natuurmonumenten.nl
Google Maps

De Schaapskooi Schaapskudde Ruinen ligt aan de rand van het dorp. Hier vertrekt dagelijks de kudde met herder voor een tocht door het Dwingelderveld.
Adres: Benderse 36, 7963 RA Ruinen
Website: schaapskudderuinen.nl
Google Maps

De molen De Zaandplatte is een werkende molen net buiten het centrum. Vrijwilligers geven rondleidingen en verkopen meelproducten.
Adres: Engeland 9, 7963 PW Ruinen
Website: zaandplatte.nl
Google Maps

EuroParcs Ruinen is een vakantiepark met huisjes en voorzieningen zoals een zwembad en fietsverhuur.
Adres: Oude Benderseweg 11, 7963 PX Ruinen
Website: europarcsruinen.nl
Google Maps

Summio Buitenplaats De Marke van Ruinen biedt luxe vakantiewoningen in een groene omgeving.
Adres: Gijsselterweg 30, 7963 PE Ruinen
Website: summio.nl
Google Maps

Op loopafstand (3,9 km)

Museumboerderij De Karstenhoeve in Ruinerwold toont het leven op een Drentse boerderij rond 1900.
Adres: Dokter Larijweg 21, 7961 NL Ruinerwold
Website: karstenhoeve.nl
Google Maps

Leuke dingen voor kinderen

Kinderen kunnen in het Bezoekerscentrum Dwingelderveld op pad met een rugzak vol opdrachten. Buiten is een speelbos met klimtoestellen en een waterpomp. De schaapskooi is een leuke stop, waar kinderen de kudde kunnen zien en soms helpen bij het voeren. In de kerk zijn oude muurschilderingen en een toren met 80 treden, die soms toegankelijk is.

Bronnen

• Nationaal Park Dwingelderveld – nationaalpark-dwingelderveld.nl
  Gebruikt voor informatie over landschap, flora, fauna en bezoekerscentrum.
• Bezoekerscentrum Dwingelderveld – natuurmonumenten.nl
  Gebruikt voor adres, openingstijden, kindvriendelijke activiteiten en excursies.
• Schaapskooi Schaapskudde Ruinen – schaapskudderuinen.nl
  Gebruikt voor locatie, dagelijkse vertrektijden en rol van de kudde in het natuurbeheer.
• De Zaandplatte – zaandplatte.nl
  Gebruikt voor moleninformatie, openingstijden en vrijwilligersactiviteiten.
• EuroParcs Ruinen – europarcsruinen.nl
  Gebruikt voor locatie, voorzieningen en toeristische waarde van het park.
• Summio Buitenplaats De Marke van Ruinen – summio.nl
  Gebruikt voor locatie, faciliteiten en toeristische relevantie.
• Museumboerderij De Karstenhoeve – karstenhoeve.nl
  Gebruikt voor tentoonstellingen, openingstijden en historische context.
• ErfgoedCMS Drenthe – drenthe.erfgoedcms.nl
  Gebruikt voor bouwgeschiedenis van de Mariakerk, kloosterverplaatsing en torenbouw.
• Heerlyckheid Ruinen – ruinen.nl
  Gebruikt voor toeristische positionering, geschiedenis en recreatieve mogelijkheden.
• Drenthe.nl – drenthe.nl
  Gebruikt voor historische context, eetgelegenheden en toeristische tips.