Strijen-Sas, Zuid-Holland

Laatste update 02/09/2025 door Redactie

Strijensas ligt in het zuidoosten van de Hoeksche Waard in de provincie Zuid-Holland, aan de monding van de kilometerslange havengeul van Strijen op het Hollands Diep. Het dorp hoort bestuurlijk bij de gemeente Hoeksche Waard en ligt gunstig voor fietsers en watersporters dankzij de ligging bij de sluis en de historische havenmond.

Verklaring van de naam

De naam Strijensas verwijst naar de “sas” (sluis) van Strijen aan het Hollands Diep. Rond deze sluis ontstond de nederzetting; de plaatsnaam duidt dus letterlijk op de sluis behorend bij Strijen.

Geschiedenis

De nederzetting Strijensas ontstond rond de sas (sluis) van Strijen die in 1649 werd aangelegd aan het Hollands Diep. De sluis gaf toegang tot de havengeul van Strijen en maakte scheepvaart en handel mogelijk. Bestuurlijk viel het gebied eeuwenlang onder De Klundert; pas in de 19e eeuw werd het (weer) bij Strijen gevoegd. In 1711 verdronk prins Johan Willem Friso bij de havenmond van Strijensas. Markante bouwwerken zijn de ophaalbrug over de sluis (1908), een kazemat uit 1937 ter verdediging van de Moerdijkbruggen en de lage luchtwachttoren 5K3 (circa 1953), een van de laagste nog bestaande torens. De dorpskerk werd in 1879 in gebruik genomen, na oorlogsschade in 1945 vervangen en in 1952 heropend.

Een bijzondere vondst uit de omgeving van Strijen is het middeleeuwse glas dat in 1982 bij werkzaamheden aan het (voormalige) raadhuis werd aangetroffen. De collectie – grotendeels gaaf glaswerk – is terug in Strijen en te zien in museum Het Land van Strijen.

Toeristische wetenswaardigheden

Erfgoed en bezienswaardigheden

  • Brug en sluis van Strijensas:
    Wat je ziet: De karakteristieke ophaalbrug (1908) over de sluis en het oude havenhoofd aan het Hollands Diep.
    Waarom gaan: Icoon van het dorp en startpunt voor een korte dorpswandeling langs water en historische infrastructuur.
  • Luchtwachttoren 5K3 en kazemat:
    Wat je ziet: Een lage luchtwachttoren op een kazemat (±1953 op 1937) in het buitengebied van Strijensas.
    Waarom gaan: Zeldzame combinatie van Koude Oorlog‑erfgoed en vooroorlogse verdediging van de Moerdijkbruggen.
  • Museum Het Land van Strijen (in Strijen):
    Wat je ziet: Tentoonstelling met archeologische vondsten, waaronder middeleeuws glas uit Strijen.
    Waarom gaan: Helder verhaal over de geschiedenis van Strijen, Strijensas en de Hoeksche Waard.

Natuur en routes

  • Griendengebied De Esscheplaat:
    Wat je ziet: Ruige grienden, slikken en schorren langs het Hollands Diep, met veel watervogels.
    Waarom gaan: Rust en weidsheid vlak bij Strijensas; ideaal voor vogelspotten en korte struinrondjes (let op getij en natuurregels).
  • Fietsroute Land van Strijen:
    Wat je ziet: Bewegwijzerde route langs polders, dijken en dorpen als Strijen, Cillaarshoek en Strijensas.
    Waarom gaan: Combineert cultuurhistorie met open polderland en vergezichten over het Hollands Diep.

Lokale tips

  • Rondje sas en slikken:
    Tip: Parkeer in Strijensas, loop via de sluis naar het havenhoofd en kijk uit over het Hollands Diep; bij laag water zie je goed de overgang van slik naar schor.
  • Fietslus dijken en dorpen:
    Route‑idee: Strijensas – Strijen – Cillaarshoek – terug via de oude dijken; stop in Strijen bij museum Het Land van Strijen voor het middeleeuwse glas.
  • Vogelkijkmoment:
    Seizoen: Najaar en winter brengen grote aantallen ganzen en eenden naar de Esscheplaat; neem verrekijker en volg de aangegeven paden.
  • Fototip brug en sluis:
    Licht: In de vroege ochtend valt het licht mooi op de ophaalbrug van Strijensas; vanaf de westzijde krijg je reflecties in het sluiswater.

Let op: waterstanden op het Hollands Diep en beheermaatregelen in de grienden kunnen paden tijdelijk beperken. Check vooraf actuele meldingen.

Bronnen

Plaats een reactie