Laatste update 28/08/2025 door Redactie
In het westelijke deel van de provincie Utrecht, midden in het Groene Hart, ligt de gemeente Woerden. De stad Woerden wordt omringd door dorpen als Harmelen, Kamerik en Zegveld, en grenst aan grotere plaatsen zoals Utrecht, Gouda en Alphen aan den Rijn. Het gebied combineert een rijk historisch erfgoed met uitgestrekte polders, veenweiden, waterwegen en recreatieve natuurgebieden.
Verklaring van de naam
De naam Woerden is vermoedelijk afgeleid van het Oudnederlandse woord ‘worden’ of ‘woerth’, wat ‘verhoging in het landschap’ betekent. Dit verwijst mogelijk naar een bewoonbare plek op een rivierduin of oeverwal, die bescherming bood tegen overstromingen.
Geschiedenis
Woerden ontwikkelde zich in de Romeinse tijd als vestigingsplaats van het castellum Laurium, een versterkt legerkamp aan de limes. In de middeleeuwen groeide het uit tot een strategische vestingstad op de grens van Holland en Utrecht, wat regelmatig leidde tot militaire confrontaties. De stadswallen, grachten en het kasteel zijn tastbare herinneringen aan deze periode.
Sinds de 17e eeuw speelt Woerden een centrale rol in de kaasproductie. Al meer dan honderd jaar wordt op woensdagochtend de traditionele kaasmarkt gehouden, waar boeren en handelaren hun waar aanbieden volgens eeuwenoude gebruiken. Daarnaast is de stad uitgegroeid tot een regionaal centrum voor handel en dienstverlening, terwijl het historische karakter zorgvuldig bewaard is gebleven.
Toeristische wetenswaardigheden
Kasteel Woerden
- Adres: Kasteel 3, Woerden
- Openingstijden: di–za 10.00–17.00 uur (evenementen afhankelijk van seizoen)
- Entree: gratis toegang tot binnenplein, rondleidingen tegen betaling
- Bezienswaardigheden: middeleeuwse kasteelmuren, torens, horeca in gewelfde kelders
- Parkeren: nabijgelegen parkeergarages (o.a. Defensie-eiland)
- OV: 5 minuten lopen vanaf station Woerden
- Google Maps: Kasteel Woerden
Kerktuin Petruskerk
- Adres: Kerkplein, Woerden
- Openingstijden: dagelijks toegankelijk
- Bijzonderheden: beplanting met bloemen die in de Bijbel worden genoemd, verwijzingen naar Romeinse tijd, middeleeuwen en heden
- Google Maps: Kerkplein Woerden
Oeverzwaluwenwand Waterrijk
- Locatie: oostzijde natuurplas in wijk Waterrijk Woerden
- Openingstijden: vrij toegankelijk wandelpad, broedseizoen april–september
- Activiteiten: vogelobservatie vanaf wandelroute richting Potterskade
- Google Maps: Waterrijk Woerden
Lokale tips en weetjes
- Het jaarlijkse Kaaspop Festival combineert live muziek met streekgerechten en vindt plaats in het stadspark.
- Vanuit Woerden vertrekken meerdere gemarkeerde fietsroutes door het Groene Hart, waaronder een tocht langs molens en boerderijen via Kamerik en Zegveld.
- In de zomermaanden vaart een fluisterboot over de Oude Rijn, waarmee bezoekers het landschap vanuit een ander perspectief ontdekken.
- De lokale specialiteit ‘Woerdense Koeienvlaai’ is een zoete traktatie die bij diverse bakkerijen in het centrum verkrijgbaar is.
- In de winter wordt bij voldoende vorst het ‘Rondje Woerden’ geschaatst, een tocht over plassen, sloten en vaarten rond de stad.
Minder bekende plekken
- Het kunstwerk De Waterdrager bij de stadswal verwijst naar de historische watervoorziening van Woerden.
- Het Stoomgemaal Kamerik-Teylingens in de nabijgelegen polder is af en toe geopend voor publiek en laat zien hoe men vroeger het land droog hield.
- De Cattenbroekerplas is populair bij lokale duikers en supboarders, maar wordt zelden genoemd in toeristische gidsen.
Bronnen
- Gemeente Woerden – Gebruikt voor informatie over gemeentelijke indeling, kernen, evenementen, voorzieningen en recreatiemogelijkheden.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Gebruikt voor historische gegevens over het castellum Laurium, beschermde stadsgezichten, monumenten en archeologische vondsten in Woerden.