Plaatsen > Nieuwolda

Nieuwolda ligt in Oost-Groningen aan de N362 tussen Delfzijl en Winschoten. 

De bevolking telt ongeveer 1600 inwoners. Nieuwolda is van 21 oktober 1811 tot 1 januari 1990 een zelfstandige gemeente geweest en is daarna samengevoegd met de gemeenten Midwolda en Scheemda tot de nieuwe gemeente Scheemda.

De rijkdom, die het polderland eeuwenlang heeft opgebracht, is terug te vinden in de pronkvolle gebouwen. Het dorp kent een bloeiend verenigingsleven en de bewoners staan bekend als zeer betrokken bij hun woon-, werk- en leefomgeving.

Nieuwolda is een wegdorp dat ontstond op de in 1545 aangelegde dijk rond de Dollard aan het begin van de zeventiende eeuw. Deze dijk was de waterkering tegen de steeds terugkerende overstromingen die de Dollard veroorzaakte. De torenspits is versierd met een zeemeermin als symbool voor het feit dat het land rondom Nieuwolda op de Dollard is veroverd.

Vroeger werd het dorp, een dochterstichting van Midwolda, ook Midwolderhamrik genoemd. In 1601 werd het Termunterzijldiep gegraven en vanaf 1626 ontstonden er de eerste polders ten zuiden van het dorp.

In 1718 kreeg de kerk een eigen kerkgebouw, nadat kruidenier Tymen Harmens in 1668 de helft van zijn vermogen aan de kerk had nagelaten. Hij wordt herdacht boven het natuurstenen portaal aan de westgevel. Het gebouw is een eenvoudige door lisenen gelede zaalkerk met een driezijdig gesloten koor. De brede lisenen aan de zuidzijde verdelen het gebouw in vier traveeën, waarbinnen telkens een groot spitsboogvenster is aangebracht. Aan de noordzijde zijn de lisenen vervangen door steunberen.
De ongelede toren werd gebouwd in 1765 en heeft een achtzijdige bakstenen lantaarn en een ingezwenkte naaldspits. Door een smalle tussenbouw werd deze aan de kerk verbonden. De hoeken van de toren zijn met grijze natuurstenen versierd. Boven de toreningang hangt een tweede gedenksteen. Onder leiding van C.H. Peters is de kerk gerestaureerd in 1904 en opnieuw in 1976-’78.
Van binnen wordt de kerk overdekt met een gestuukt houten tongewelf. De preekstoel stamt uit de bouwtijd van de kerk, naar een ontwerp van Allert Meijer, die ook de torenspits van de Der Aa-kerk van Groningen heeft gebouwd, met snijwerk van Jan de Rijk. De rest van de kerkinrichting is hoofdzakelijk achttiende eeuws, hoewel de avondmaalstafel waarschijnlijk een twintigste eeuwse replica is van een zeventiende eeuws model. Het orgel werd in 1787 gebouwd door J.F. Wenthin uit Emden, met een front in Lodewijk XVI-vormen. Het instrument werd voor het laatst gerestaureerd in 1980.
Graven
Er liggen enkele bijzondere grafzerken op het kerkhof bij de kerk.