Laatste update 28/10/2025 door Redactie

Pieterburen ligt in het noordwesten van de provincie Groningen, vlak bij de Waddenzee. Het dorp wordt omringd door karakteristieke plaatsen zoals Eenrum (4 km), Westernieland (3 km), Kloosterburen (7 km), Ulrum (9 km), Leens (6 km) en Winsum (12 km). Deze dorpen maken deel uit van de gemeente Het Hogeland, die ook plaatsen als Warffum, Baflo, Bedum, Uithuizen en Zoutkamp omvat. Het landschap bestaat uit uitgestrekte kwelders, dijken en akkers. De regio is populair bij wandelaars, fietsers en rustzoekers.

Verklaring van de naam Pieterburen

De naam Pieterburen verwijst naar een nederzetting die ontstond rond een kerk gewijd aan de apostel Petrus. Het woord ‘buren’ betekent een groep huizen of boerderijen. De naam weerspiegelt dus een gemeenschap die zich vormde rond een religieus centrum. De middeleeuwse Petruskerk, die nog steeds het dorpsbeeld bepaalt, herinnert aan deze oorsprong.

Geschiedenis

Pieterburen ontstond op een wierde, een kunstmatige verhoging die bescherming bood tegen het water. Door de ligging aan de rand van het Waddengebied speelde het dorp eeuwenlang een rol in de visserij en landbouw. In de twintigste eeuw kreeg Pieterburen landelijke bekendheid dankzij de oprichting van het Zeehondencentrum Pieterburen door Lenie ’t Hart. Dit centrum groeide uit tot een icoon van mariene natuurbescherming. In 2025 verhuisde het centrum naar Lauwersoog, waar moderne faciliteiten zorgen voor betere opvang en educatie. De locatie in Pieterburen is gesloten voor publiek.

Toeristische wetenswaardigheden Pieterburen

Domies Toen

Aan de voet van de Petruskerk ligt de botanische tuin Domies Toen, een rustgevende plek met inheemse planten en een sfeervol theehuis. De tuin is aangelegd door een dominee en biedt een mix van bloemen, kruiden en zitplekken. In het theehuis worden lokale lekkernijen geserveerd.
Domies Toen – Hoofdstraat 76, Pieterburen

Petruskerk Pieterburen

De middeleeuwse Petruskerk is een rijksmonument en vormt het hart van het dorp. In de zomer is de kerk open voor bezichtiging. Er worden concerten en exposities georganiseerd.
Petruskerk – Hoofdstraat 78, Pieterburen

Bezoekerscentrum Waddenkust

In een voormalig schoolgebouw uit 1867 vind je het Bezoekerscentrum Waddenkust, met interactieve tentoonstellingen over het Waddengebied. Het centrum biedt informatie over flora, fauna en het UNESCO Werelderfgoed.
Bezoekerscentrum Waddenkust – Hoofdstraat 83, Pieterburen

DoeZoo Insektenwereld Leens – Op fietsafstand (7,1 km)

In Leens ligt de educatieve dierentuin DoeZoo, waar kinderen spelenderwijs leren over insecten en andere dieren. Het park biedt interactieve activiteiten en is geschikt voor gezinnen.
DoeZoo – Wierde 17, Leens

Natuur en landschap

Pieterburen ligt aan de rand van het UNESCO Werelderfgoed Waddenzee, een uniek natuurgebied met bijzondere biodiversiteit. Hier worden onder meer kluten, bergeenden, zeehonden, kwelderspieren en zeekraal waargenomen. In het voorjaar bloeien de bollenvelden en trekken duizenden vogels door het gebied. De kwelders zijn vrij toegankelijk en bieden rust en ruimte.

Fiets- en wandelroutes

Pieterburen is het officiële startpunt van het beroemde Pieterpad, een langeafstandswandelroute van 500 kilometer naar de Sint-Pietersberg bij Maastricht. Daarnaast zijn er diverse lokale routes:

• Pieterpad Proloog: 10 km rondwandeling door het dorp en langs de dijk
• Fietsroute Pieterburen–Winsum: 12 km door wierdenlandschap
• Molenroute aan de Waddenzee: 61 km langs vijf molens in de regio

Streekgerechten en boerderijwinkels

In en rond Pieterburen zijn diverse boerderijwinkels waar je streekproducten kunt kopen:

• Zorgboerderij Pieterburen: Biologische geitenkaas met Waddengoud-keurmerk
• Huisverkoop Poelma (2 km): Groenten en zuivel van eigen erf

Voor een culinaire ervaring kun je terecht bij:

• De Oude Sluis in Zoutkamp (9 km): Regionale keuken met visgerechten
• De Caenerij in Bedum (14 km): Streekgerechten in een sfeervolle setting

Bronnen

• Visit Wadden Gebruikt voor informatie over het Pieterpad, lokale horeca en UNESCO-status van de Waddenzee.
• Groninger Landschap
  Gebruikt voor informatie over het Bezoekerscentrum Waddenkust en natuuractiviteiten.
• Reliwiki
  Gebruikt voor historische en actuele informatie over de Petruskerk in Pieterburen.