Laatste update 13/09/2025 door Redactie
In het oostelijke deel van de Hoeksche Waard, aan de westelijke oever van de Dordtse Kil, ligt ’s‑Gravendeel. Het dorp heeft een directe verbinding met het eiland van Dordrecht via de Kiltunnel en vormt samen met de buurtschappen De Wacht en Schenkeldijk een hechte gemeenschap binnen de gemeente Hoeksche Waard. De landelijke ligging, omringd door polders en rivieren, maakt het aantrekkelijk voor bezoekers die rust, natuur en cultureel erfgoed willen combineren.
Verklaring van de naam
De naam ’s‑Gravendeel is ontstaan uit de middeleeuwse benaming “Des Graven Deel”. Dit duidde op een gebied dat in bezit was van de graven van Holland. De toevoeging “deel” verwijst hier naar een afgebakend stuk land dat onder direct gezag van de landsheer stond.
Geschiedenis
’s‑Gravendeel kent een lange agrarische traditie, waarbij de vruchtbare kleigrond langs de Oude Maas en de Dordtse Kil ideaal was voor akkerbouw en veeteelt. Door de strategische ligging aan het water werden goederen al vroeg per schip vervoerd naar Dordrecht en verder.
In de loop van de eeuwen speelden ook overstromingen en bedijkingsprojecten een belangrijke rol in de ontwikkeling van het dorp. De nabijgelegen polder Groot Koninkrijk is een van de weinige plekken waar nog een oorspronkelijk zoetwatergetijdengebied aanwezig is – een zeldzaam type landschap in Nederland.
Na de aanleg van de Kiltunnel verbeterde de bereikbaarheid aanzienlijk, wat het dorp zowel economisch als toeristisch versterkte.
Toeristische wetenswaardigheden
Polder Groot Koninkrijk
- Bijzonder natuurgebied met grasgorzen en getijdennatuur
- Vrij toegankelijk wandelgebied; laarzen aanbevolen bij hoogwater
- Google Maps: Polder Groot Koninkrijk
Dorpskerk ’s‑Gravendeel
- Adres: Kerkstraat 10, ’s‑Gravendeel
- Historisch kerkgebouw met toren uit de 15e eeuw
- Opening: meestal tijdens diensten of op Open Monumentendag
- OV: bereikbaar via busverbindingen vanaf Dordrecht en Rotterdam
Kiltunnel
- Verbinding tussen de Hoeksche Waard en Dordrecht
- Fietsers en bromfietsers gratis doorgang; auto’s betalen tol
- Praktisch voor dagtochten naar stad én platteland
Lokale tips en weetjes
- In het voorjaar bloeien de boomgaarden rondom het dorp; ideaal voor een fietstocht langs de dijken.
- Jaarlijks vindt in juni de ’s‑Gravendeelse Paardenmarkt plaats, een eeuwenoude traditie met markt, kermis en muziek.
- De Molendijk biedt uitzicht over het polderlandschap en heeft diverse historische boerderijen.
- Lokale bakkers staan bekend om hun ambachtelijke Hoeksche kruidkoek.
- Het kunstwerk Waterpoort aan de haven verwijst naar de eeuwenlange strijd tegen het water.
Minder bekende plekken
- De Wacht en Schenkeldijk zijn kleine buurtschappen met authentieke dijkhuizen en rustieke uitzichten.
- Langs de Dordtse Kil liggen rustige vissteigers die geliefd zijn bij sportvissers.
- In de zomer worden er kleinschalige muziekoptredens georganiseerd in het dorpspark.
Bronnen
- Gemeente Hoeksche Waard – Informatie over kernen, evenementen, voorzieningen en bereikbaarheid van ’s‑Gravendeel en omliggende buurtschappen.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Historische gegevens over monumenten en beschermde landschappen in en rond ’s‑Gravendeel.
- Hoeksche Waard Landschap – Ecologische en recreatieve informatie over natuurgebieden zoals Polder Groot Koninkrijk.
- OVinfo.nl – Bevestiging van busverbindingen tussen Dordrecht, Rotterdam en ’s‑Gravendeel.
- Waterschap Hollandse Delta – Informatie over overstromingen en bedijkingsprojecten in de regio.
- Kiltunnel.nl – Praktische informatie over de Kiltunnel, inclusief tolheffing en gratis doorgang voor fietsers en bromfietsers.
- Hoeksche Waard Actueel – Informatie over kleinschalige muziekoptredens in het dorpspark en lokale evenementen.
- Google Maps – Verificatie van locatiegegevens van de Dorpskerk en vissteigers langs de Dordtse Kil.
- Provincie Zuid-Holland – Algemene informatie over regionale infrastructuur en toeristische routes, waaronder de Molendijk.