Plaatsen > Albrandswaard

De gemeente Albrandswaard ligt in Zuid Holland en kent 20.227 inwoners. De totale gemeente omvat 23,72 km².

De gemeente bestaat uit de woonkernen: Poortugaal en Rhoon. Rhoon en Poortugaal zijn oude dorpen. 

De gemeente Albrandswaard is per 1 januari 1985 gevormd door samenvoeging van de voormalige gemeente Rhoon en een deel van Gemeente Poortugaal. Dat deze nieuwe gemeente de naam ‘Albrandswaard’ draagt heeft een historische achtergrond. Albrandswaard is namelijk de aanduiding van een groot agrarisch gebied tussen de kernen Poortugaal en Rhoon, dat vroeger de ‘Hoge Heerlijkheid Albrandswaard’ werd genoemd. De gemeente Albrandswaard beslaat een oppervlakte van ca. 2.400 ha. Het aantal inwoners bedroeg in 1998 rond de 16.000

De geschiedenis van het dorp Rhoon begint in 1199 toen Biggo van Duyveland een plaat in de Oude Maas als leengoed ter beschikking kreeg. Van Duyveland liet deze plaat indijken waardoor een stukje land werd veilig gesteld voor het wassende rivierwater. De bouw van een kasteel was zijn volgende stap. Van dit gebouw is niets over, want het huidige kasteel is na de St. Elizabethsvloed van 1421 gebouwd. Na deze vloed is ook de kerk en het Wapen van Rhoon (vroeger genaamd het Huis te Pendrecht) gebouwd. Deze gebouwen markeerden het centrum van Rhoon. Je kunt niet spreken over een dorpskom, omdat het dorp zich uitstrekte over de Oude Zeedijk.
Generaties bewoners hebben aan de uitbreiding van Rhoon en de landbouwgebieden eromheen gewerkt. Polder na polder werd ingedijkt. Als gevolg van de verschillende indijkingen kan Rhoon als een dijkdorp worden gekenschetst. Veel straatnamen getuigen daar nog van. Het dorp ontwikkelde zich eeuwenlang op een rustige, geleidelijke wijze. De landbouw, tuinbouw en veeteelt vormden de voornaamste bestaansbronnen van de bevolking. Mede als gevolg van de mechanisatie in de agrarische sector weken veel inwoners in de dertiger jaren van de vorige eeuw uit naar het haven- en bouwbedrijf te Rotterdam. Later vond ook menigeen werk in de petrochemische industrie in het Botlek- en Europoortgebied.
Na de Tweede Wereldoorlog is Rhoon sterk uitgebreid. Wijk na wijk verscheen en het inwoneraantal is navenant gegroeid. De uitbreiding is ook nog niet voorbij, want op dit moment wordt de wijk Portland gebouwd, dat met 2.700 woningen weer een flinke aanvulling op het inwoneraantal zal opleveren.
In Rhoon vindt u duidelijke restanten van het oude dorp met het kasteel van Rhoon, het Wapen van Rhoon en de Nederlandse Hervormde Kerk. 

Het gebied van het huidige Poortugaal werd al bewoond in de vijfde en vierde eeuw vóór Christus. De bewoners werden verjaagd door de sterke getijdenwerking in de kreek waaraan ze woonden. Romeinen probeerden zich in de tweede eeuw na Christus op dezelfde plek te vestigen, maar hielden het in het midden van de derde eeuw voor gezien. Het duurde tot omstreeks de negende eeuw alvorens de mens zich wederom in Poortugaal vestigde.
Rond 1170 begonnen de bewoners van Poortugaal zichzelf te beschermen tegen de rivier door dijken aan te leggen. Er ontstond een ringpolder van ongeveer 95 ha. Het centrum van deze polder werd in eerste instantie gevormd door een houten huis, een houten toren en een houten kerkje. Tegen de zuidelijke dijk woonden de mensen zonder eigen land. Zij vormden daarmee het dorp Poortugaal. De houten kerk is in het begin van de dertiende eeuw vervangen door een bakstenen kerk. Omdat de kerk de hofkerk was van de adelijke heer die niet in het dorp woonde, kreeg de kerk zijn uitzonderlijke ligging buiten het dorp.
In het begin van de veertiende eeuw werd kasteel Valckesteyn gebouwd. Het kasteel had een belangrijke militaire waarde en was bovendien een gevangenis. In de negentiende eeuw is het kasteel gesloopt. Nu groeien op die plek de bomen van bos Valckesteyn.
Net als Rhoon groeide Poortugaal gestaag in de loop van de eeuwen. Bestond het dorp eerst uit boerderijen die rond een cirkelvormig stuk grasland lagen, later werd die centrale ruimte volgebouwd. Door de inpoldering van IJsselmonde was er voldoende grasland buiten het dorp beschikbaar. Na de Tweede Wereldoorlog kende Poortugaal een grote groei. Hoogvliet werd deels op Poortugaals grondgebied verder uitgebreid. Bij de gemeentelijke herindeling waarbij Rhoon en Poortugaal werden samengevoegd, zijn de grenzen opnieuw getrokken en zijn verschillende wijken toegevoegd aan het grondgebied van Rotterdam.