Laatste update 13/09/2025 door Redactie
In het noordoosten van de provincie Friesland, in de gemeente Achtkarspelen, ligt het dorp Drogeham. Het bevindt zich ten noorden van Drachten, tussen de dorpen Kootstertille, Harkema en Surhuisterveen, en grenst aan het zuidelijke deel van het Prinses Margrietkanaal. Door de ligging op een hoge zandkop steekt Drogeham letterlijk en figuurlijk boven het omliggende landschap uit. Het dorp telt ruim 1.600 inwoners en combineert agrarisch erfgoed met kleinschalige bedrijvigheid en culturele initiatieven.
Verklaring van de naam
De naam Drogeham is samengesteld uit “droge” en “ham”. In historische context verwijst “ham” naar een landtong in een bocht van een waterloop. De toevoeging “droge” duidt op de relatief hoge ligging van het dorp, waardoor het bij overstromingen vaak gespaard bleef. Deze geografische eigenschap gaf het dorp niet alleen zijn naam, maar ook zijn strategische waarde in de regio.
Geschiedenis
Drogeham werd al in 1475 vermeld als “Drogheham” en geldt als een van de oudste dorpen binnen de gemeente Achtkarspelen. Door de ligging op een zandkop was het gebied geschikt voor bewoning en landbouw, zelfs in tijden waarin omliggende gebieden regelmatig overstroomden. In de loop der eeuwen ontwikkelde het dorp zich tot een agrarische gemeenschap, met boerderijen en kleine ambachtelijke bedrijven.
In de twintigste eeuw veranderde het karakter van het dorp geleidelijk. Veel inwoners vonden werk in nabijgelegen steden zoals Drachten, Leeuwarden en Burgum, terwijl het dorp zelf zijn landelijke uitstraling behield. Tegenwoordig is Drogeham een woonplaats met een actief verenigingsleven, kleinschalige bedrijvigheid en een aantal bijzondere culturele initiatieven.
De gemeente Achtkarspelen, waar Drogeham deel van uitmaakt, bestaat uit:
- Augustinusga
- Boelenslaan
- Buitenpost
- Drogeham
- Gerkesklooster
- Harkema
- Kootstertille
- Stroobos
- Surhuisterveen
- Surhuizum
- Twijzel
- Twijzelerheide
Daarnaast vallen ook buurtschappen als Hamshorn, Hamsterpein, Buweklooster en Westerend onder het grondgebied van Drogeham.
Toeristische wetenswaardigheden
Hoewel Drogeham geen grootschalige toeristische voorzieningen kent, biedt het dorp een aantal unieke bezienswaardigheden en activiteiten die het bezoeken waard zijn. De combinatie van ambacht, natuur en cultuur maakt het tot een verrassende bestemming voor wie Friesland op een rustige en authentieke manier wil ervaren.
Ambacht en kunst
Een bijzondere plek in het dorp is Daeldersplak, een keramiekatelier gevestigd in een voormalig schoolgebouw. Hier krijgen volwassenen met een verstandelijke beperking dagbesteding in een creatieve omgeving. Bezoekers kunnen het atelier bezichtigen, kennismaken met de deelnemers en hun werk bewonderen. Naast eigen creaties worden er ook kunstwerken van lokale keramisten tentoongesteld.
- Adres: De Sannen 12, 9289 HK Drogeham
- Openingstijden: Op afspraak en tijdens open dagen
- Entreeprijs: Gratis toegang
- Google Maps: De Sannen 12, Drogeham
Lokale evenementen
Een van de bekendste evenementen in Drogeham is de jaarlijkse Gondelvaart op Wielen, die in september plaatsvindt. Tijdens dit spektakel trekken rijk versierde wagens door het dorp, begeleid door muziek en verlichting. De 56e editie staat gepland voor september 2025.
Een ander terugkerend evenement is het Concours Hippique, een paardensportevenement dat deelnemers uit heel Friesland aantrekt. Het concours wordt georganiseerd op het terrein aan de Hamsterpein en biedt een mix van dressuur, springen en showonderdelen.
Natuur en landschap
Drogeham ligt in een overgangsgebied tussen de Friese Wouden en het open veenlandschap. In de directe omgeving zijn diverse wandelroutes uitgezet, waaronder het historische Skeanpaed, dat langs oude paden en het terrein van het voormalige klooster Buweklooster voert. Hoewel er geen zichtbare restanten zijn, is de route landschappelijk en historisch interessant.
Ook zijn er fietsroutes beschikbaar via het netwerk van Doortrappen Fryslân, waaronder een 30 km lange lusroute die start bij De Delte in Drogeham. Deze route voert langs knooppunten door dorpen als Augustinusga, Surhuisterveen en Harkema.
Culinaire adressen
- Brasserie Kolkzicht – De Kolk 23, 9231 CV Surhuisterveen
Website: kolkzicht.nl - Friet- en Eethuis De Lauwers – Lauwersweg 7, 9231 GR Surhuisterveen
Website: eethuisdelauwers.nl
Bereikbaarheid en voorzieningen
Drogeham is bereikbaar via de N355 en lokale wegen vanuit Drachten en Buitenpost. Het dichtstbijzijnde treinstation is Buitenpost, op circa 6 kilometer afstand. Busverbindingen zijn beschikbaar via lijn 12 en 13 van Arriva. Parkeren in het dorp is gratis en kan langs de hoofdstraat of bij het sportterrein.
Bronnen
- Gemeente Achtkarspelen – Dorpenlijst, bereikbaarheid en voorzieningen
- Daeldersplak – Atelierinformatie, dagbesteding en kunstaanbod
- Gondelvaart op Wielen Drogeham – Evenementinformatie, data en deelnemers
- Concours Hippique Drogeham – Programma, locatie en activiteiten
- Landschapsbeheer Friesland – Skeanpaed en historische wandelroutes
- Doortrappen Fryslân – Fietsroute Drogeham, routebeschrijving en knooppunten
- Brasserie Kolkzicht – Menukaart, locatie en openingstijden
- Friet- en Eethuis De Lauwers – Assortiment, locatie en openingstijden