Harlingen, Friesland

Laatste update 27/09/2025 door Redactie

Aan de rand van het UNESCO Werelderfgoed Waddenzee, in het noordwesten van de provincie Friesland, ligt de karaktervolle stad Harlingen. Samen met de dorpen Midlum en Wijnaldum vormt het de gemeente Harlingen, die grenst aan onder andere Franeker, Sexbierum, Pingjum en Kimswerd. De ligging aan zee en de nabijheid van het Friese achterland maken Harlingen tot een aantrekkelijke uitvalsbasis voor toeristen.

Verklaring van de naam Harlingen

De naam Harlingen is vermoedelijk afgeleid van het Oudfriese ‘Herlinga’, een aanduiding voor een nederzetting van de clan van Herlo of Herle. Door de eeuwen heen evolueerde de naam via varianten als Herlingen en Harlengen tot de huidige vorm. De maritieme ligging en handelsfunctie gaven Harlingen al vroeg regionale bekendheid.

Geschiedenis

Harlingen verkreeg in 1234 stadsrechten en groeide uit tot een belangrijke havenstad. Van 1645 tot 1798 was hier een Admiraliteit gevestigd, wat Harlingen een centrale rol gaf in de maritieme verdediging van de Republiek. De stad onderhield handelsrelaties met Engeland, Scandinavië en de Baltische staten. Na de aanleg van de Afsluitdijk in 1932 verloor Harlingen de directe toegang tot de Zuiderzee, maar behield via de Waddenzee een open verbinding met de Noordzee. Tot op heden vertrekken dagelijks veerboten naar Vlieland en Terschelling, waarmee Harlingen een belangrijke schakel vormt in het Friese toerisme.

Toeristische wetenswaardigheden Harlingen

Monumenten en erfgoed

Met ruim 500 rijksmonumenten behoort Harlingen tot de meest monumentrijke steden van Friesland. De historische binnenstad herbergt statige patriciërshuizen, oude pakhuizen, sluizen en diverse kerken. Langs de Noorderhaven zijn de sporen van de rijke handelsgeschiedenis goed zichtbaar. Op markante plekken in de stad staan standbeelden van Caspar di Robles (De Stenen Man), zeeheld Tsjerk Hiddes de Vries, en kaatslegende Hotze Schuil.

Musea en cultuur

Het gemeentemuseum Het Hannemahuis aan Voorstraat 56 biedt een diepgaand overzicht van de maritieme geschiedenis van Harlingen. De collectie omvat scheepsmodellen, schilderijen, zilverwerk en Harlinger aardewerk. De Vestdijkkamer is gewijd aan schrijver Simon Vestdijk.
Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur, zondag van 12:00 tot 17:00 uur.
Entree: €6 voor volwassenen, kinderen tot 12 jaar gratis.
Google Maps

Culinair Harlingen

Harlingen biedt een gevarieerd culinair aanbod met nadruk op streekproducten.

• Eetcafé Nooitgedagt (Grote Bredeplaats 35): gevestigd in een historisch pakhuis, met Friese mosterdsoep en vis van lokale vissers.
• Restaurant ’t Havenmantsje (Havenplein 1): fine dining met uitzicht op de haven, bekend om gerechten met Waddengarnalen en zeekraal.
• De Tjotter (Rommelhaven 2): informeel en gezellig, met een menukaart vol Friese klassiekers.
  (Lees verder onder de afbeelding)

Evenementen en muziek

De jaarlijkse Harlinger Visserijdagen vinden plaats van 26 t/m 30 augustus 2026. Dit vijfdaagse evenement biedt muziek, dans, folklore, kunst, gastronomie, markten, kermis en maritieme activiteiten.
Het zeemanskoor Windkracht Tien treedt regelmatig op met traditionele shantyliederen.

Natuur en wandelroutes

Langs de Waddenzeedijk loopt een populaire wandelroute met uitzicht op het wad. Hier worden regelmatig rotganzen, scholeksters en zeehonden gespot. In het voorjaar bloeien de kwelders met zeldzame planten zoals zeekraal en lamsoor.
Een aanbevolen route is de “Wandelroute 11fountains: Harlingen” (5,4 km), beschikbaar via allewandelroutes.nl.

Bezienswaardigheden en praktische informatie

• Stadhuis Harlingen: een imposant gebouw uit de 18e eeuw aan het Raadhuisplein. Niet toegankelijk voor publiek, maar een fotogenieke plek.
• Harlinger Haven: vertrekpunt voor veerdiensten naar Vlieland en Terschelling. Adres: Waddenpromenade 9-3, 8861 NT Harlingen.
  Google Maps
• Grote Kerk Harlingen: gotisch kerkgebouw met een indrukwekkend orgel. Alleen geopend op zaterdagen in juni, juli en augustus tijdens het Tjerkepaad. Adres: Kerkpad 3, 8861 ES Harlingen.
  Google Maps

Seizoensgebonden activiteiten

In de zomermaanden worden wadlooptochten georganiseerd richting Engelsmanplaat. In de winter is Harlingen sfeervol verlicht en vinden er kerstmarkten plaats in de binnenstad.

Meer informatie:

Harlingen, haven En informatie over Harlinger havens vind u op de watersport pagina.

Overzicht van de gemeente Harlingen

De gemeente Harlingen bestaat uit:

• Harlingen
• Midlum
• Wijnaldum

Bronnen

• Visserijdagen Harlingen – Programma en data van de Visserijdagen.
• Harlingen Welkom aan Zee – Informatie over monumenten, standbeelden en evenementen.
• Reliwiki – Architectonische en historische gegevens over de Grote Kerk Harlingen.
• Allewandelroutes.nl – Wandelroute langs de Waddenzeedijk en stadswandeling 11fountains.
• Port of Harlingen – Adres en informatie over de Harlinger Haven.