Krabbendam, Noord-Holland

Laatste update 02/09/2025 door Redactie

Krabbendam is een klein, landelijk dorp in de provincie Noord-Holland, gelegen aan de voet van de historische Westfriese Omringdijk. Het maakt deel uit van de gemeente Schagen en ligt tussen de uitgestrekte polders en het duingebied van Schoorl. Met zijn rustige karakter, rijke historie en ligging nabij natuur en kust is Krabbendam een aantrekkelijke plek voor bezoekers die houden van wandelen, fietsen en het ontdekken van cultureel erfgoed.

Verklaring van de naam

De naam Krabbendam wordt al sinds de 14e eeuw vermeld, onder meer als Crabbendam. Het woord ‘dam’ verwijst naar een waterkering, terwijl ‘krabbe’ mogelijk verband houdt met een houten of stenen constructie die diende om water te keren of te geleiden. Een andere verklaring is dat het verwijst naar een dam in een waterloop waar krabben voorkwamen.

Geschiedenis

Krabbendam ontstond op twee kleine terpen, strategisch gelegen bij de kruising van waterwegen en dijken. Rond 1270 liet graaf Floris V hier een haventje aanleggen, dat in verbinding stond met de toenmalige rivier de Rekere en de open zee via de Zijpe. In 1282 begon de bouw van de dwangburcht Nuwendoorn in het nabijgelegen Eenigenburg, bedoeld om de Westfriezen onder controle te houden.

In de loop der eeuwen werd het dorp meerdere malen getroffen door oorlogsgeweld. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd de katholieke kerk verwoest en niet herbouwd. In 1799, bij de invasie van Britse en Russische troepen, bleef slechts één huis overeind. Het huidige dorp werd in 1808 herbouwd. De Gereformeerde Kerk dateert uit 1846 en bezit een bijzonder orgel uit 1765, oorspronkelijk gebouwd voor een schuilkerk in Diemen.

Gemeente en omliggende plaatsen

Krabbendam ligt in de gemeente Schagen, waartoe ook behoren: Schagen, Callantsoog, Petten, Tuitjenhorn, Warmenhuizen, Sint Maarten, Sint Maartensbrug, Sint Maartensvlotbrug, Burgerbrug, Oudesluis, Groote Keeten, Waarland, Valkkoog en Eenigenburg.

Toeristische wetenswaardigheden

  • Gereformeerde Kerk Krabbendam – Schuurkerk uit 1846 met een 18e-eeuws orgel.
    Adres: Westfriesedijk 94, Krabbendam
    Google Maps
  • Westfriese Omringdijk – Historische ringdijk met wandel- en fietsroutes en uitzicht over polder en duinen.
    Google Maps
  • Ruïne Nuwendoorn – Restanten van de 13e-eeuwse dwangburcht van Floris V, met uitkijktoren.
    Google Maps

Lokale tips en weetjes

  1. Ten noorden van het dorp ligt de Oude Schoorlse Zeedijk, een middeleeuwse zeewering die deel uitmaakte van de Rekerdam.
  2. In de directe omgeving zijn restanten te vinden van oude verkavelingspatronen, aangelegd door monniken uit Eenigenburg in de 13e eeuw.
  3. Het haventje dat hier ooit lag, had drie houten loopsteigers van circa 40 meter lang – een zeldzaam voorbeeld van middeleeuwse havenbouw.
  4. In het voorjaar zijn de weilanden rond Krabbendam een broedgebied voor weidevogels zoals grutto’s en kieviten.
  5. Vanuit Krabbendam is het slechts enkele kilometers fietsen naar de Schoorlse Duinen, het hoogste duingebied van Nederland.

Praktische informatie

  • Parkeren: Gratis parkeergelegenheid in het dorp; beperkte capaciteit bij de kerk.
  • OV-bereikbaarheid: Trein naar station Schagen of Alkmaar, daarna bus richting Schoorl met halte nabij Krabbendam.
  • Beste reistijd: Lente voor vogelspotten en bloeiende natuur; zomer voor fietstochten en kustbezoek; herfst voor rustige wandelingen over de dijk.

Bronnen

Plaats een reactie