Laatste update 30/09/2025 door Redactie
Lemsterland ligt in het zuidoosten van Friesland, tussen het Tjeukemeer en het IJsselmeer. Binnen een straal van 15 kilometer liggen dorpen en steden als Balk, Joure, Sloten, Echten, Oosterzee, Echtenerbrug, Follega, Bantega en Delfstrahuizen. De regio is goed bereikbaar via de A6 en biedt een mix van water, natuur en cultuur.
Verklaring van de naam Lemsterland
De naam Lemsterland verwijst naar het gebied rondom het dorp Lemmer, dat historisch het centrum vormde van deze voormalige gemeente. De toevoeging ‘land’ duidt op het omliggende platteland en de dorpen die tot het gebied behoren. Sinds 2014 maakt Lemsterland deel uit van de gemeente De Fryske Marren, samen met onder andere Balk, Joure, Langweer, Sint Nicolaasga, Oudemirdum en Rijs.
Geschiedenis
Lemsterland kent een lange geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. Door de ligging aan de voormalige Zuiderzee groeide Lemmer uit tot een vissersplaats van betekenis. In de 17e en 18e eeuw ontwikkelde de regio zich tot een centrum voor scheepvaart en handel. De aanleg van de Afsluitdijk en de inpoldering van Flevoland veranderden het landschap, maar de band met het water bleef bestaan.
Tot 2014 was Lemsterland een zelfstandige gemeente met een oppervlakte van ruim 124 km², waarvan bijna 48 km² uit water bestond. De gemeente telde toen ruim 13.000 inwoners, verspreid over dorpen als Bantega, Delfstrahuizen, Echten, Echtenerbrug, Eesterga, Follega, Lemmer, Oosterzee en Oosterzee-Buren.
Toeristische wetenswaardigheden Lemsterland
Lemsterland is een aantrekkelijke bestemming voor toeristen die houden van water, erfgoed en rust. De regio biedt een mix van historische bezienswaardigheden, natuurgebieden en recreatieve voorzieningen.
Ir. D.F. Woudagemaal
Het ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer is het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld. Het werd in 1920 geopend en staat sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Lemster aak en havengebied
De Lemster aak is een traditioneel zeilschip dat zijn oorsprong vindt in Lemmer. Deze schepen werden gebruikt voor vrachtvervoer en visserij.
Historisch centrum Lemmer
Het centrum van Lemmer biedt een mix van winkels, terrassen en monumentale panden. Langs de Binnenhaven liggen cafés en restaurants met uitzicht op het water. De Hervormde Kerk aan het Kerkhof dateert uit de 18e eeuw en is een herkenbaar punt in het stadsbeeld.
Natuur en routes
Lemsterland ligt tussen het Tjeukemeer en het IJsselmeer, waardoor het gebied rijk is aan waternatuur. Hier worden regelmatig lepelaars, zilverreigers en ijsvogels gespot. Het Lemsterbos biedt wandelroutes door loofbos en open velden. Voor fietsers is er een route langs de Friese Meren, waarbij dorpen als Balk, Oudemirdum en Rijs worden aangedaan.
Een populaire wandelroute loopt langs de Zijlroede, een waterloop die door het buitengebied van Lemmer slingert. Deze route is geschikt voor alle leeftijden en biedt uitzicht op weilanden, rietkragen en boerderijen.
Streekgerechten en lokale tips
In Lemmer en omgeving zijn diverse restaurants die streekgerechten serveren. Denk aan gerookte paling, Friese droge worst en suikerbrood. Een aanrader is Seafood Lemmer, gelegen aan de Oudesluis, waar je verse vis direct uit het IJsselmeer kunt proeven.
Op donderdag is er een weekmarkt op het Fedde Schurerplein in Lemmer, met kraampjes vol lokale producten. In de zomermaanden worden er avondmarkten georganiseerd met muziek en ambachtelijke demonstraties.
Seizoensgebonden activiteiten
In de lente en zomer zijn er vaartochten met historische schepen. In de herfst vinden wildproeverijen plaats in restaurants rond het Lemsterbos. In de winter is het mogelijk om te schaatsen op de ijsbaan aan de rand van Lemmer, mits de temperatuur dit toelaat.
Lokale weetjes
- De Lemster aak is opgenomen in het Nationaal Register Varend Erfgoed.
- Het Woudagemaal wordt alleen in werking gesteld bij extreem hoge waterstanden.
- In het Lemsterbos leven reeën, vossen en buizerds.
Bronnen
- Woudagemaal – UNESCO-status, bezoekersinformatie en openingstijden
- IJsvereniging Lemmer – Locatie, activiteiten en schaatsinformatie
- Hart van Lemmer – Lemsterweek, weekmarkt en lokale evenementen
- Gemeente De Fryske Marren – Gemeentelijke indeling en dorpen
- Stichting SSRP – Historie en typering Lemster aak
- VVV Waterland van Friesland – Informatie over het Tjeukemeer en recreatie
- Staatsbosbeheer – Natuurbeheer en wandelroutes in Lemsterbos
- Seafood Lemmer – Streekgerechten en vismenu aan de Oudesluis
- Lemsternijs – Actuele informatie over Lemsterweek en lokale tradities