Thema’s > Fort Pampus
Het “Fort in de Zuiderzee op Pampus” is gebouwd aan het eind van de 19e eeuw als onderdeel van de Stelling van Amsterdam, een ring van 42 verdedigingswerken rond de hoofdstad. Fort eiland Pampus beschermde de ingang van het IJ. De aanleg van Fort Pampus is in 1887 aangevangen.
Het forteiland is gebouwd op een van oudsher aanwezige natuurlijke zandbank voor de kust van Muiden. Beladen schepen moesten over de zandbank getild worden met behulp van “schip kamelen”. Zolang ze wachten op hun beurt om over de zandbank getild te worden, lagen de schepen “voor Pampus”.
Pampus was, en is, een indrukwekkend fort. Het fort bevatte in haar hoogtij dagen vier reusachtige Krupp kanonnen en heeft genoeg ruimte om meer dan 200 soldaten onderdak te bieden.
Gedurende de mobilisatie voor de eerste Wereldoorlog, en tijdens die oorlog (1914-1918) is er een regiment soldaten op het eiland gelegerd. Het is niet alleen de eerste, maar ook de laatste keer dat Pampus “in vol bedrijf” is.
Op Pampus werden tussen de twee wereldoorlogen soldaten opgeleid, maar nooit is het eiland gebruikt in de strijd.
De Duitse bezetters haalden tijdens de Tweede Wereldoorlog de Krupp kanonnen met geweld van het eiland. Al het ijzer dat op het eiland werd gevonden en de kanonnen werden in Duitsland omgesmolten voor oorlogsdoeleinden, het forteiland Pampus werd opgeblazen.
Nadat het eiland jarenlang aan haar lot werd overgelaten en door passanten en de natuur langzaam leeggehaald en vernield werd werd in 1985 het idee opgevat door een aantal Muidenaren het eiland voor het nageslacht te behouden.
Sinds 1990 is het eigendom van een stichting die tot doel heeft het handhaven en herstellen van het fort-eiland. Het forteiland Pampus is inmiddels een Rijksmonument en, als onderdeel van de Stelling van Amsterdam, geplaatst op de Werelderfgoedlijst van Unesco.
Het fort eiland Pampus is open voor het publiek april tot oktober, dinsdag tot en met zondag. Het eiland is toegankelijk via een veerdienst vanaf het Muiderslot in Muiden. De veerdienst wordt onderhouden door Connexxion. Tegenwoordig ontvangt Pampus 35.000 tot 40.000 bezoekers per jaar.