Laatste update 27/10/2025 door Redactie

Pekela ligt in het zuidoosten van de provincie Groningen, in een streek met een agrarisch karakter en een rijke industriële geschiedenis. In de omgeving liggen Veendam (7 km), Winschoten (9 km), Nieuwe Pekela (2,8 km), Heiligerlee (10 km), Stadskanaal (16 km), Schoonoord (27 km) en Barger-Compascuum (21 km). De gemeente bestaat uit de dorpskernen Oude Pekela, Nieuwe Pekela en Boven Pekela, en wordt bestuurd vanuit Oude Pekela.

Verklaring van de naam Pekela

De naam Pekela is afgeleid van het riviertje de Pekel A, dat door het gebied stroomt. ‘Pekel’ verwijst naar zouthoudend water, dat vroeger werd gebruikt bij de conservering van vis. De naam weerspiegelt de historische band met water en handel.

Geschiedenis

De gemeente Pekela ontstond in 1990 door een fusie van delen van de voormalige gemeenten Oude Pekela en Nieuwe Pekela. De dorpen groeiden langs het Pekelderdiep, een kanaal dat diende als transportader voor turf, hout en landbouwproducten. In de negentiende eeuw bloeide hier de scheepsbouw en kartonindustrie. Tegenwoordig is het gebied vooral bekend om zijn erfgoed, natuur en kleinschalige evenementen.

Toeristische wetenswaardigheden Pekela

Molen De Onrust

In het centrum van Oude Pekela staat de achtkante stellingmolen De Onrust, gebouwd in 1850. De molen werd in 1960 gerestaureerd en is sindsdien een gemeentelijk monument. Vrijwillige molenaars geven op zaterdagochtend rondleidingen. Adres: Feiko Clockstraat 111A, 9665 BG Oude Pekela Google Maps: Feiko Clockstraat 111A, Oude Pekela

Kapiteinshuis Pekela te Nieuwe Pekela

Op loopafstand (2,8 km) ligt het Kapiteinshuis Pekela, een museum in een 18e-eeuws kapiteinswoning. Het museum toont het maritieme verleden van de Veenkoloniën en is geopend op dinsdag, donderdag en de eerste en derde zondag van de maand. Adres: Dominee S. Tjadenstraat C95/96, 9663 RD Nieuwe Pekela Website: kapiteinshuis.nl Google Maps: Dominee S. Tjadenstraat C95/96, Nieuwe Pekela

Veenkoloniaal Museum

Op fietsafstand (7,2 km) ligt het Veenkoloniaal Museum in Veendam, dat de geschiedenis van de veenkoloniën en scheepvaart belicht. Adres: Museumplein 5, 9641 AD Veendam Website: veenkoloniaalmuseum.nl Google Maps: Museumplein 5, Veendam

Museum Stoomgemaal Winschoten

Op fietsafstand (9,6 km) ligt het Museum Stoomgemaal Winschoten, een industrieel erfgoedlocatie met een werkend stoomgemaal. Adres: Oostereinde 4, 9672 TC Winschoten Website: stoom-groningen.nl Google Maps: Oostereinde 4, Winschoten

Klokkengieterijmuseum

Op fietsafstand (10 km) ligt het Klokkengieterijmuseum in Heiligerlee, dat de ambacht van klokkengieten en de geschiedenis van de Slag bij Heiligerlee toont. Adres: Provincialeweg 46, 9677 PD Heiligerlee Website: museaheiligerlee.nl Google Maps: Provincialeweg 46, Heiligerlee

Natuurgebieden: Pekelderbos en Emergo

Ten zuiden van Oude Pekela ligt het Pekelderbos, een recreatiebos van 50 hectare met wandelpaden, naaldbomen en een zandstrand. Hier worden vlinders, broedvogels en insecten waargenomen.

Emergo, gelegen tussen Oude Pekela en Winschoten, is een recreatiegebied van 49 hectare met speelweiden, wandelroutes en een visvijver. Het gebied is ontworpen en beheerd door Staatsbosbeheer.

Lokale evenementen

Op zaterdag 12 september 2026 vindt de jaarlijkse Jaarmarkt Oude Pekela plaats. Het evenement biedt ruim 130 kramen, oldtimershows en een rommelmarkt.

Op 3 en 4 juli 2026 wordt het Rock-On Outdoor Festival georganiseerd in het Boekhovenpark in Nieuwe Pekela, met optredens van nationale en internationale artiesten.

Streekproducten en wandelroutes

In de omgeving van Pekela zijn boerderijwinkels te vinden met lokale producten zoals aardappelen, zuivel en vlees. Langs het Pekelderdiep loopt een fietsroute die de drie dorpen verbindt. Het Emergobos is opgenomen in het wandelknooppuntennetwerk.

Bronnen

• Gemeente Pekela pekela.nl Gebruikt voor informatie over gemeentelijke indeling, dorpskernen en markten.
• Prachtig Pekela Oorspong van de naam Pekela en de link met de turfhandel en veenkoloniën
• Molendatabase molendatabase.nl Gebruikt voor historische en technische gegevens over Molen De Onrust.
• Kapiteinshuis Pekela kapiteinshuis.nl Gebruikt voor openingstijden, collectie en adresgegevens van het museum.
• Visit Groningen visitgroningen.nl Gebruikt voor toeristische informatie over Pekelderbos, Emergo en musea in de regio.
• Staatsbosbeheer staatsbosbeheer.nl Gebruikt voor beheerinformatie over natuurgebieden zoals Emergo.
• Rock-On Outdoor Festival rock-on.nl Gebruikt voor actuele festivaldata en programma in Nieuwe Pekela.
• Jaarmarkt Oude Pekela jaarmarktoudepekela.nl Gebruikt voor bevestiging van de jaarlijkse markt en activiteiten in september.
• Reliwiki reliwiki.nl Gebruikt voor architectonische en historische informatie over kerkgebouwen in Pekela.