Vorden, Gelderland

Laatste update 08/09/2025 door Redactie

Vorden ligt in het hart van de Gelderse Achterhoek, Gelderland, omringd door een schilderachtig landschap van weilanden, houtwallen en beekdalen. Het dorp behoort tot de gemeente Bronckhorst en ligt strategisch tussen plaatsen als Zutphen, Lochem, Ruurlo en Steenderen. In de directe omgeving bevinden zich kleinere kernen zoals Vierakker, Wichmond, Kranenburg en Linde. Deze regio staat bekend om zijn rijke kastelenhistorie, goed bewaarde landgoederen en een netwerk van fiets- en wandelroutes dat bezoekers langs zowel bekende als verborgen parels voert.

Verklaring van de naam

De naam Vorden wordt voor het eerst vermeld in middeleeuwse documenten en zou mogelijk zijn afgeleid van het Oudnederlandse woord voorde, wat ‘doorwaadbare plaats’ betekent. Dit verwijst naar een plek waar men een beek of rivier kon oversteken, wat in de vroege nederzettingsgeschiedenis van groot belang was. Gezien de ligging nabij de Vordense Beek en andere waterlopen is deze verklaring aannemelijk. Door de eeuwen heen is de naam nauwelijks veranderd, wat wijst op een sterke lokale identiteit.

Geschiedenis

De geschiedenis van Vorden is nauw verweven met de vele kastelen en landgoederen in de omgeving. Al in de 13e eeuw worden diverse adellijke huizen genoemd, die vaak dienden als verdedigingswerken, bestuurscentra en later als representatieve buitenplaatsen.

Kasteel Hackfort werd voor het eerst genoemd in 1322. Het ligt in een parklandschap met oude eiken en haagbeuken. Een van de bekendste bewoners was drost Berend van Hackfort, legeraanvoerder van hertog Karel van Gelre. Zijn grafzerk (1557) is te vinden in de Nederlands Hervormde Kerk van Vorden.

Kasteel Onstein, al vermeld in 1442, werd in 1613 door de familie Van Hasselholt omgevormd tot een statig landhuis. De tuinen vertonen invloeden van de Franse tuinarchitect André Le Nôtre, bekend van de tuinen van Versailles.

Kasteel Suideras in Vierakker dateert in oorsprong uit 1326, maar het huidige neorenaissancistische landhuis stamt uit 1890. Achter het hoofdgebouw staat een ouder bouwhuis met een markante middenpartij en gebeeldhouwde vaas.

Kasteel Vorden wordt al in 1315 genoemd als bezit van het geslacht Van Vorden. Het huidige gebouw kreeg zijn vorm rond 1580. In 1873 werd de hoofdingang verplaatst naar de noordzijde, maar tijdens de restauratie van 1976-1977 weer teruggebracht naar het zuiden. Van 1978 tot 2005 deed het dienst als gemeentehuis.

Kasteel De Wiersse, voor het eerst vermeld in 1288, ligt in een parklandschap met moerassige terreinen vol gagel, wilg en berk. In 1893 kwam het in handen van jhr. mr. Victor de Stuers, een voorvechter van monumentenzorg. De tuinen trekken jaarlijks duizenden bezoekers tijdens open dagen.

Kasteel De Wildenborch werd in 1372 genoemd als sterke vesting van de beruchte roofridders van Wisch. De huidige toren is een restant van het poortgebouw. Dichter A.C.W. Staring woonde hier van 1791 tot 1840. De kasteeltuin is nog altijd een trekpleister.

Naast deze kastelen kende Vorden een bloeiende agrarische gemeenschap, waarbij akkerbouw, veeteelt en later ook toerisme een belangrijke rol speelden. De komst van het spoor in de 19e eeuw zorgde voor betere verbindingen en een toename van bezoekers.

Toeristische wetenswaardigheden

Vorden wordt vaak de ‘kastelenhoofdstad van de Achterhoek’ genoemd, mede dankzij de beroemde Achtkastelenroute. Deze fiets- en autoroute voert langs vrijwel alle bovengenoemde kastelen en biedt onderweg fraaie uitzichten over het coulisselandschap.

Belangrijkste bezienswaardigheden en praktische informatie

Kasteel Hackfort
Adres: Hackfort 5, 7251 RH Vorden
Openingstijden: Tuinen en park dagelijks toegankelijk; kasteel op geselecteerde dagen geopend (check actuele data via Natuurmonumenten).
Entree: Park gratis; kasteel rondleidingen ca. € 8,- p.p.
Parkeren: Gratis parkeerplaats bij de ingang.
OV: Vanaf station Vorden ca. 15 minuten lopen.
Google Maps

Kasteel Vorden
Adres: De Horsterkamp 8, 7251 PX Vorden
Openingstijden: Van april t/m oktober op zondag en feestdagen geopend; rondleidingen mogelijk.
Entree: Volwassenen € 10,-, kinderen € 5,-.
Parkeren: Betaald parkeren in het centrum van Vorden.
OV: Station Vorden ligt op 10 minuten lopen.
Google Maps

Kasteel De Wiersse
Adres: De Wiersse 3, 7251 NA Vorden
Openingstijden: Tuinen enkele weekenden per jaar geopend; zie officiële website.
Entree: Ca. € 7,50 p.p.
Parkeren: Gratis bij het landgoed.
OV: Per fiets bereikbaar vanaf station Vorden (ca. 4 km).
Google Maps

Overige tips en minder bekende plekken

  • Landgoed Kieftskamp: Een 18e-eeuws huis met fraaie lanen en zichtassen, niet altijd toegankelijk maar goed te bewonderen vanaf de openbare weg.
  • Vierakkerse Kerk: Bekend om zijn neogotische architectuur en glas-in-loodramen.
  • Vordense Markt: Wekelijkse markt met streekproducten, ideaal voor liefhebbers van kaas, brood en ambachtelijke lekkernijen.

Evenementen en activiteiten

  • Vordense Kermis: Jaarlijks in augustus, met muziek, kermisattracties en een optocht.
  • Open Tuinendagen: Diverse landgoederen openen in de zomer hun tuinen voor publiek.
  • Achterhoekse Fietsvierdaagse: Een meerdaags fietsevenement dat ook door Vorden voert.

Culinaire adressen

  • Restaurant De Gravin: Gevestigd in een historisch pand, met streekgerechten op de kaart.
  • Eetcafé Jansen & Jansen: Populair bij wandelaars en fietsers.
  • IJssalon Lekker!: Ambachtelijk ijs, favoriet op warme dagen.

Fiets- en wandelroutes

  • Achtkastelenroute: Ca. 34 km, start en eindigt in Vorden.
  • Staring Wandelroute: Langs plekken die dichter Staring inspireerden.
  • Fietsknooppuntennetwerk Achterhoek: Flexibel routes samenstellen door het hele gebied.

Seizoensgebonden activiteiten

  • Voorjaar: Bloesemtochten langs boomgaarden.
  • Zomer: Picknicken in de kasteeltuinen.
  • Herfst: Paddenstoelenwandelingen in de bossen rond Hackfort en Onstein.
  • Winter: Sfeervolle kerstmarkten in nabijgelegen Zutphen en Lochem.

Bronnen

Plaats een reactie