Laatste update 28/08/2025 door Redactie
In het westelijk deel van Twente, in de provincie Overijssel, ligt de gemeente Wierden. Het gebied grenst aan Rijssen-Holten in het westen en Almelo in het oosten. Ten zuiden liggen de landelijke gemeenten Hellendoorn en Hof van Twente. De gemeente Wierden omvat de kernen Wierden, Enter, Hoge Hexel, IJpelo, Notter, Rectum en Zuna. Het landschap is een afwisseling van bossen, essen, beekdalen en open agrarische gronden, met directe toegang tot natuurgebieden zoals het Wierdense Veld.
Verklaring van de naam
De naam Wierden is waarschijnlijk afgeleid van het Oudnederlandse ‘werde’ of ‘wierde’, wat een verhoogde woonheuvel betekent. Deze verhogingen werden in het verleden aangelegd of benut om droge, veilige woonplekken te creëren in natte gebieden. Hoewel wierden vooral bekend zijn uit de noordelijke provincies, kan de naam hier duiden op een hoger gelegen plek in een vochtig landschap.
Geschiedenis
Wierden ontwikkelde zich als esdorp langs de oevers van de Regge, waar vruchtbare grond landbouw mogelijk maakte. Het gebied kende al bewoning in de prehistorie, getuige archeologische vondsten in de omgeving. In de middeleeuwen groeide Wierden uit tot een agrarische gemeenschap met esgronden voor graanteelt en lagere weiden voor veeteelt.
Het dorp Enter binnen de gemeente werd bekend om de Enterse zomp, een platbodemschip dat hier vanaf de 17e eeuw werd gebouwd voor vervoer over ondiepe rivieren. Het Wierdense Veld, ooit een uitgestrekt hoogveen, werd deels afgegraven voor turfwinning in de 19e eeuw. Het resterende veengebied is tegenwoordig beschermd natuurgebied, waardevol voor zeldzame flora en fauna.
Het waterwingebied Hoge Hexel, ten noordwesten van de kern Wierden, ligt op een stuwwal met afwisselend naald- en loofbos, heidevelden en graslanden, en wordt beheerd voor de drinkwatervoorziening.
Toeristische wetenswaardigheden
Wierdense Veld
Adres: Kloosterpad, Wierden
Openingstijden: vrij toegankelijk
Entree: gratis
Parkeren: bij startpunten van wandelroutes
OV: bushalte in Wierden, vervolgens fiets of wandeling
Google Maps: Wierdense Veld
Waterwingebied Hoge Hexel
Adres: Hexelseweg, Hoge Hexel
Openingstijden: dagelijks toegankelijk
Entree: gratis
Parkeren: beperkte plaatsen nabij de ingang
Wandeltip: rondwandeling van circa 30 minuten door bos, heide en grasland
Google Maps: Hoge Hexel Waterwingebied
Enterse Zomp (museum en scheepswerf)
Adres: Werfstraat 19, Enter
Openingstijden: di t/m za 10.00–17.00 uur
Entree: volwassene € 5,- / kind € 2,50
Parkeren: gratis nabij museum
OV: busverbinding vanaf Wierden of Rijssen
Google Maps: Museum Enterse Zomp
Lokale tips en weetjes
- In augustus vindt de jaarlijkse Wierdense Ponymarkt plaats, een traditie die teruggaat tot de 17e eeuw.
- Rectum staat bekend om zijn wijngaarden; in de zomermaanden zijn er rondleidingen en proeverijen.
- Fietsers kunnen de Regge volgen langs een knooppuntroute die historische boerderijen en molens verbindt.
- In Notter ligt een klein openluchttheater dat in de zomermaanden voorstellingen in de buitenlucht organiseert.
- De Sallandse Heuvelrug, op korte afstand, biedt uitdagende MTB-routes en panoramische uitzichten over Twente en Salland.
Minder bekende plekken
- Het kunstwerk “De Turfstekers” bij het Wierdense Veld herinnert aan de turfwinning en is te bereiken via een korte wandelroute.
- In Zuna is een kleinschalige pluktuin waar bezoekers zelf bessen en bloemen mogen oogsten.
- Het Groensteegpad in Hoge Hexel is een rustig klompenpad dat boerenerven en houtwallen doorkruist.
Bronnen
- Gemeente Wierden – Gebruikt voor de actuele gemeentelijke indeling, overzicht van kernen en evenementen.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Gebruikt voor historische achtergrond van het Wierdense Veld, de Enterse zomp en streekontwikkeling.
- ANWB – Gebruikt voor wandel- en fietsroutes, recreatieve tips en bereikbaarheid van natuur- en erfgoedlocaties in de gemeente Wierden.