Zwartewaterland, Overijssel

Laatste update 01/09/2025 door Redactie

In het noordwesten van de provincie Overijssel, waar rivieren en meren samenkomen, ligt de gemeente Zwartewaterland. Het gebied wordt begrensd door de Overijsselse Vecht, het Zwarte Water en het Zwarte Meer, en kent een afwisseling van polders, dijken, historische stadskernen en open weidelandschappen. Binnen de gemeente vallen de kernen Baarlo, Cellemuiden, De Velde, Genemuiden, Hasselt, Kamperzeedijk‑Oost, Kamperzeedijk‑West, Kievitsnest, het gedeeltelijk in de gemeente gelegen Mastenbroek, Zwartewatersklooster en Zwartsluis. Nabijgelegen steden zijn onder meer Zwolle, Kampen en Meppel.

Verklaring van de naam

De naam Zwartewaterland verwijst naar het Zwarte Water, een rivier die door de gemeente stroomt en uiteindelijk uitmondt in het Zwarte Meer. De donkere kleur van het water is het gevolg van veenafzettingen en opwerveling van organisch materiaal. Het achtervoegsel ‘‑land’ benadrukt de sterke verbondenheid van de gemeente met het omringende rivieren- en merengebied.

Geschiedenis

Zwartewaterland is op 1 januari 2001 gevormd door de samenvoeging van de toenmalige gemeenten Genemuiden, Hasselt en Zwartsluis. Hoewel de bestuurlijke eenheid relatief jong is, hebben de afzonderlijke plaatsen een lange geschiedenis.

  • Hasselt ontwikkelde zich in de middeleeuwen als Hanzestad en heeft nog altijd een goed bewaard historisch centrum met grachten, pakhuizen en monumentale kerken.
  • Genemuiden staat bekend om de productie van matten, eerst van biezen en later van kokos en synthetisch materiaal, wat heeft geleid tot een bloeiende tapijtindustrie die wereldwijd exporteert.
  • Zwartsluis is van oudsher een belangrijke haven- en scheepswerfplaats, strategisch gelegen aan het Zwarte Water en de toegang tot de Kop van Overijssel en het merengebied van Giethoorn en De Wieden.

Het buitengebied bestaat uit vruchtbare veenweiden, akkerland en natuurgebieden met een rijke biodiversiteit, waaronder weidevogels en bijzondere flora.

Toeristische wetenswaardigheden

Historisch centrum Hasselt

  • Adres: Markt, Hasselt
  • Bijzonderheden: grachten, monumentale panden, voormalige Hanzestad
  • Parkeren: gratis en betaald, afhankelijk van locatie
  • OV: goed bereikbaar per bus vanaf Zwolle en Kampen
  • Google Maps: Hasselt centrum

Tapijtmuseum Genemuiden

  • Adres: Klaas Benninkstraat 2, Genemuiden
  • Openingstijden: di–vr 13.30–17.00 uur, za 10.00–12.00 uur
  • Entree: volwassene € 5,00, kind € 2,50
  • Google Maps: Tapijtmuseum Genemuiden

Havengebied Zwartsluis

Lokale tips en weetjes

  • Jaarlijks vindt in Hasselt het Varend Corso plaats, waarbij versierde boten door de grachten varen.
  • Vanuit Zwartsluis vertrekken rondvaarten door Nationaal Park Weerribben‑Wieden, een van de grootste laagveenmoerassen van Europa.
  • In het voorjaar kleuren de weilanden rondom Mastenbroek geel door bloeiende dotterbloemen.
  • Langs de Kamperzeedijk vind je oude boerderijen en kleine musea die het leven achter de dijk tonen.
  • Het Zwarte Meer is een uitstekende plek voor vogelaars; met een beetje geluk spot je hier zeearenden.

Minder bekende plekken

  • Zwartewatersklooster herbergt de resten van een middeleeuws klooster, gelegen in een rustig buurtschap met wandelmogelijkheden.
  • Aan de rand van Genemuiden ligt het natuurgebied Oosterpolder, met uitkijkpunten over rietvelden en water.
  • In Cellemuiden staat een gerestaureerde poldermolen die af en toe opengesteld is voor publiek.

Bronnen

Plaats een reactie