Uitgeest, Noord-Holland

Laatste update 02/09/2025 door Redactie

Uitgeest ligt in het hart van Kennemerland, in de provincie Noord‑Holland, en grenst aan het uitgestrekte Alkmaarder- en Uitgeestermeer. Dit dorp, met ruim 12.000 inwoners, combineert een rijke historie met een waterrijk landschap dat ideaal is voor recreatie. De omgeving is een lappendeken van polderland, schilderachtige dijken, open water en groene eilanden. Dankzij de directe verbindingen per spoor en weg vormt Uitgeest een goed bereikbaar startpunt voor ontdekkingstochten door zowel de kuststreek als het binnenland.

Verklaring van de naam

De naam Uitgeest wordt voor het eerst genoemd in documenten uit de middeleeuwen. De herkomst is waarschijnlijk verbonden aan de ligging: ‘uit’ kan wijzen op een buitenliggend gebied ten opzichte van nabijgelegen plaatsen, terwijl ‘geest’ duidt op een hoger gelegen zandgrond in een verder veenachtig landschap. Zulke geestgronden waren in Noord‑Holland van groot belang voor landbouw en bewoning.

Geschiedenis

Uitgeest kent een lange bewoningsgeschiedenis die teruggaat tot de vroege middeleeuwen. Eeuwenlang vormden landbouw, visserij en scheepvaart de economische pijlers. De strategische ligging aan waterwegen maakte het dorp tot een belangrijk knooppunt voor de handel tussen het binnenland en de kust. In de 17e eeuw bloeide de scheepsbouw op; meerdere VOC‑schepen werden hier gebouwd. Monumenten als het historische Regthuys herinneren aan deze welvarende periodes.

In de 20e eeuw veranderde Uitgeest langzaam in een forensendorp, terwijl het zijn dorpskarakter behield. De aanleg van recreatiegebieden rond het meer bracht nieuwe bezoekers, met name watersporters en natuurliefhebbers.

Toeristische wetenswaardigheden

  • Alkmaarder- en Uitgeestermeer – Uitgestrekt recreatiegebied met vijf officiële zwemplekken, jachthavens en aanlegsteigers.
    Parkeren: bij diverse havens en dagrecreatieterreinen (gratis en betaald)
    OV: vanaf Station Uitgeest te voet, per fiets of bus te bereiken
    Google Maps: https://maps.google.com/?q=Alkmaarder+en+Uitgeestermeer
  • Regthuys – Voormalig raadhuis en rechtbank, tegenwoordig cultureel erfgoed.
    Locatie: Regthuysplein, Uitgeest
    Bezoek: veelal van buiten te bekijken; incidenteel geopend tijdens evenementen
  • Fiets- en kanoroutes – Uitgeest is startpunt voor bewegwijzerde routes door natuurgebieden als het Noordhollands Duinreservaat en langs historische molens.
    Info: fietsverhuur beschikbaar bij het station

Lokale tips en weetjes

  1. De Lagendijk biedt panoramische uitzichten over het meer en is populair bij fotografen tijdens zonsopkomst.
  2. Jaarlijks vindt in september de Dag van het Regthuys plaats, waarbij het gebouw wordt opengesteld met rondleidingen door lokale historici.
  3. De Fort K’IJK, onderdeel van de Stelling van Amsterdam (UNESCO‑werelderfgoed), ligt op korte fietsafstand en combineert natuurbeleving met interactieve exposities.
  4. In de zomermaanden vaart er een pontje tussen Uitgeest en Akersloot, ideaal voor fietsers die de polderwegen willen verkennen.
  5. Rond het meer zijn diverse vogeluitkijkpunten waar in voorjaar en najaar grote groepen trekvogels te zien zijn.

Bronnen

Plaats een reactie