Laatste update 16/09/2025 door Redactie
In het oosten van de provincie Overijssel, vlak bij de Duitse grens, ligt de stad Enschede. Samen met de dorpen Boekelo, Glanerbrug, Lonneker en Usselo vormt Enschede een gemeente met ruim 153.000 inwoners. De stad grenst aan gemeenten als Hengelo, Haaksbergen, Losser en het Duitse Gronau, en ligt centraal in de regio Twente. Enschede combineert een dynamisch stadscentrum met het karakteristieke Twentse coulisselandschap, dat al binnen de gemeentegrenzen begint.
Verklaring van de naam Enschede
De naam Enschede is vermoedelijk afgeleid van het middeleeuwse “Anescede”, wat “nabij een grens” betekent. Deze benaming verwijst naar de ligging van het oorspronkelijke dorp op de overgang van hoger zandgrond naar lager veengebied. De naam weerspiegelt daarmee zowel de geografische positie als de historische rol van de stad als grensplaats.
Geschiedenis
Van textielstad tot kenniscentrum
In de 19e en 20e eeuw groeide Enschede uit tot het centrum van de Nederlandse textielindustrie. Fabrikanten als Van Heek, Jannink en Ter Kuile bouwden grote complexen en zorgden voor werkgelegenheid in de regio. Na het instorten van de textielsector in de jaren zeventig onderging de stad een ingrijpende transformatie. Oude fabrieken werden gesloopt of herbestemd, en Enschede richtte zich op technologie, onderwijs en cultuur.
Het voormalige industrieterrein Roombeek is herontwikkeld tot een moderne wijk met musea, ateliers en woonruimte. Hier bevinden zich onder andere De Museumfabriek en het Rijksmuseum Twenthe, die samen het culturele hart van de stad vormen.
Gemeenteoverzicht
De gemeente Enschede bestaat uit de volgende woonkernen:
- Enschede
- Boekelo
- Glanerbrug
- Lonneker
- Usselo
De gemeente heeft een oppervlakte van 141,47 km² en telt ruim 153.000 inwoners. Er is geen officieel wateroppervlak binnen de gemeentegrenzen. Enschede is goed bereikbaar via de A35, het spoor (station Enschede en Enschede Kennispark) en diverse buslijnen.
Toeristische wetenswaardigheden Enschede
De Museumfabriek
In de wijk Roombeek ligt De Museumfabriek, het familiemuseum van Twente. Hier komen natuur, cultuur, techniek en geschiedenis samen in interactieve tentoonstellingen. De collectie bevat onder andere fossielen, textielobjecten en regionale erfgoedstukken.
- Adres: Het Rozendaal 11, 7523 XG Enschede
- Openingstijden: woensdag t/m zondag van 11:00 tot 17:00 uur
- Entree: €12,50 voor volwassenen, gratis met Museumkaart
- OV: bereikbaar via buslijn 2 vanaf station Enschede, halte Roomweg
- Google Maps – De Museumfabriek
Rijksmuseum Twenthe
Direct naast De Museumfabriek ligt het Rijksmuseum Twenthe, met een collectie van oude meesters tot hedendaagse kunst. Het museum organiseert regelmatig wisselende tentoonstellingen en biedt rondleidingen en educatieve programma’s.
- Adres: Lasondersingel 129-131, 7514 BP Enschede
- Openingstijden: dinsdag t/m zondag van 10:00 tot 17:00 uur
- Entree: €12,50 voor volwassenen, gratis met Museumkaart
- Google Maps – Rijksmuseum Twenthe
Museum Buurtspoorweg
In Boekelo ligt het Museum Buurtspoorweg, waar historische treinen rijden tussen Boekelo en Haaksbergen. Bezoekers kunnen een rit maken in een stoomtrein en het spoorwegmuseum bezoeken.
- Openingstijden: afhankelijk van rijdagen, zie website
- Entree: vanaf €9,00 voor volwassenen
- Google Maps – Museum Buurtspoorweg
Twents coulisselandschap
Binnen de gemeentegrenzen begint het Twentse coulisselandschap, met afwisselende houtwallen, beekjes, weilanden en bospercelen. Aanbevolen routes zijn de Boekelose Bekenroute, de Lonnekerbergwandeling en de Glanerbeekroute, die deels langs de Duitse grens voert.
Evenementen
- Het jaarlijkse GOGBOT Festival vindt plaats in september in het centrum van Enschede, met kunst, technologie en muziek als thema.
- Het Green Vibrations Festival keert jaarlijks terug op het terrein van de Universiteit Twente.
Winkelen en horeca
Het winkelgebied rond het Van Heekplein biedt een mix van warenhuizen, boetieks en speciaalzaken. De Oude Markt is het horecaplein van de stad, met cafés, restaurants en terrassen. Hier ligt ook de Grote Kerk, een gotisch bouwwerk uit de 13e eeuw dat regelmatig wordt gebruikt voor exposities en concerten.
Lokale tips en weetjes
- Het Volkspark in Enschede is een van de oudste stadsparken van Nederland, aangelegd in 1874 door textielfabrikant Van Heek.
- De Lonnekerberg is een stuwwal van circa 50 meter hoog en biedt uitzicht over Twente.
- De Universiteit Twente is de enige campusuniversiteit van Nederland en ligt in een bosrijke omgeving.
Bronnen
- Gemeente Enschede – Geografische indeling, OV-bereikbaarheid, evenementen en voorzieningen
- De Museumfabriek – Openingstijden, collectie, locatie en publieksactiviteiten
- Rijksmuseum Twenthe – Tentoonstellingen, bezoekersinformatie en locatiegegevens
- Museum Buurtspoorweg – Rijdagen, entreeprijzen en locatie in Boekelo
- GOGBOT Festival – Programma en actuele status van het festival
- Green Vibrations Festival – Festivaldata, locatie en programmering
- Waarneming.nl – Flora- en faunawaarnemingen in het Twentse landschap
- Sovon Vogelonderzoek Nederland – Broedvogels en seizoenswaarnemingen in Overijssel