Laatste update 20/11/2025 door Redactie
Schelluinen ligt in het westen van de Alblasserwaard, vlak bij plaatsen als Gorinchem (3 km), Giessenburg (5 km), Arkel (4 km), Hoog-Blokland (6 km), Noordeloos (7 km) en Hoornaar (8 km). Het dorp ligt aan de Schelluinse Vliet en is goed bereikbaar via de N216.
Verklaring van de naam Schelluinen
De naam Schelluinen kent meerdere verklaringen. Een daarvan verwijst naar het woord Scaerluin, wat mogelijk een spotvogel of grappenmaker betekent. Een andere uitleg noemt Schele Luintje, een bijvrouw van een van de Heren van Arkel. De meest waarschijnlijke herkomst is een verbastering van het bijbelse Ascalon, een havenstad bij Jeruzalem. De oudste vermelding van de naam is Scalun, in een oorkonde uit 1220.
Geschiedenis
Schelluinen is een van de oudste dorpen in de regio. Tot 1986 was het een zelfstandige gemeente. Daarna ging het op in Giessenlanden, dat in 2019 opging in de gemeente Molenlanden. Deze gemeente omvat onder meer Groot-Ammers, Nieuwpoort, Giessenburg, Noordeloos, Hoog-Blokland, Arkel, Hoornaar, Streefkerk, Bleskensgraaf, Molenaarsgraaf, Brandwijk, Wijngaarden, Goudriaan, Langerak en Oudekerk
In 1841 werd het dorp getroffen door een grote brand waarbij zes huizen verloren gingen. In de 20e eeuw leidde de lozing van rioolwater uit Gorinchem in de Schelluinse Vliet tot protesten. Uiteindelijk werd een zuiveringsinstallatie gebouwd. In het noorden van het dorp stond ooit een commandeurshuis van de Duitse Orde, een religieuze ridderorde die ook elders in Nederland actief was.
Toeristische wetenswaardigheden Schelluinen
In of nabij het centrum
De Hervormde Kerk van Schelluinen dateert uit 1900 en verving een oudere kerk uit de 14e eeuw. Het gebouw is eenvoudig van opzet en vormt het hart van het dorp. In het centrum staat sinds 2025 een monument dat de geschiedenis van het dorp samenvat. Ook is er een speeltuin, een kinderboerderij en een dorpshuis.
Op fietsafstand (2,2 km)
Het Gorcums Museum in Gorinchem toont kunst en geschiedenis van de regio. Het museum is gevestigd in het oude stadhuis aan de Grote Markt 17. Google Maps
Op fietsafstand (2,4 km)
Het Caribabad is een tropisch zwembad met glijbanen, een peuterbad en wellnessfaciliteiten. Adres: Wijnkoperstraat 5, Gorinchem. Google Maps
Op fietsafstand (9,4 km)
De Avonturenboerderij Molenwaard in Groot-Ammers is een educatief themapark voor kinderen. Hier leren ze over dieren, landbouw en het platteland. Adres: Wilgenweg 3, Groot-Ammers. Google Maps
Leuke dingen voor kinderen
Kinderen kunnen in Schelluinen spelen in de dorpsspeeltuin of dieren voeren bij de kinderboerderij. Tijdens het dorpsfeest in de zomer van 2026 zijn er weer activiteiten zoals schminken, springkussens en een kindermarkt. In de omgeving zijn veilige fietsroutes en wandelpaden beschikbaar.
Natuur en seizoensbeleving
In het nabijgelegen natuurgebied De Avelingen groeien riet, wilgen en dotterbloemen. Hier worden blauwborsten, grote zilverreigers, cetti’s zangers en bevers waargenomen. In de herfst kleuren de bomen langs de Schelluinse Vliet goudgeel.
Streekgerechten en lokale adressen
In de regio zijn diverse eetgelegenheden waar je kunt genieten van kaas, stoofgerechten, honing en Zuid-Hollandse specialiteiten. Boerderijwinkels in de omgeving verkopen verse producten van eigen erf. In Gorinchem vind je restaurants met streekgerechten op de kaart.
Fietsen en wandelen
De omgeving van Schelluinen is ideaal voor fietsers en wandelaars. Er zijn routes langs de Merwede, door het Alblasserwaardse landschap en langs historische dorpen. Een aanbevolen wandelroute start in het centrum en voert langs het water en het natuurgebied. Deze route is beschikbaar via allewandelroutes.nl.
Bronnen
- Gemeente Molenlanden – naamverklaring, dorpsontwikkeling en gemeentelijke indeling
- Het Kontakt – Alblasserwaard – monument en lokale tradities
- Hervormde Gemeente Schelluinen – kerkelijke geschiedenis en aanwezigheid Duitse Orde
- Genealogie Online – historische namen en families
- Waarneming.nl – flora en fauna in natuurgebied De Avelingen
