Laatste update 15/09/2025 door Redactie
Bergen aan Zee is een sfeervolle kustplaats in de provincie Noord-Holland, op ongeveer vijf kilometer ten westen van het kunstenaarsdorp Bergen. Het dorp wordt omringd door het uitgestrekte Noordhollands Duinreservaat en grenst aan de Boswachterij Schoorl. Ten zuiden liggen de badplaatsen Egmond aan Zee en Castricum aan Zee, terwijl richting het noorden de dorpen Schoorl, Groet en Camperduin te vinden zijn. Dankzij de ligging direct achter één enkele duinenrij is het strand vanuit het dorp eenvoudig te bereiken en vormt het een geliefde bestemming voor zowel dagjesmensen als vakantiegangers.
Verklaring van de naam
De naam Bergen aan Zee verwijst naar de nabijheid van het grotere Bergen, gecombineerd met de ligging aan de Noordzeekust. Het dorp werd begin 20e eeuw gesticht als badplaats, waarbij de toevoeging “aan Zee” diende om het te onderscheiden van het landinwaarts gelegen kunstenaarsdorp. De naam benadrukt de directe verbinding met het strand en de zee, wat tot op de dag van vandaag de belangrijkste aantrekkingskracht vormt.
Geschiedenis
Bergen aan Zee ontstond rond 1906, toen de eerste villa’s en pensions werden gebouwd om welgestelde stedelingen uit onder meer Amsterdam en Alkmaar te ontvangen. De aanleg van een tramlijn vanuit Alkmaar maakte de kustplaats goed bereikbaar. In de loop van de 20e eeuw groeide het dorp uit tot een volwaardige badplaats met hotels, vakantiehuizen en voorzieningen voor strandtoerisme.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd een deel van het dorp ontruimd en gesloopt in het kader van de Atlantikwall-verdedigingslinie. Na de oorlog volgde heropbouw en verdere ontwikkeling van toeristische faciliteiten. Het Zee Aquarium Bergen aan Zee opende in 1956 en groeide uit tot een van de bekendste attracties van de regio.
Vandaag de dag combineert Bergen aan Zee de charme van een kleinschalige badplaats met moderne voorzieningen. Het dorp heeft zijn rustige karakter behouden, mede doordat er geen doorgaande kustweg is: bezoekers komen hier bewust naartoe.
Toeristische wetenswaardigheden
Bergen aan Zee biedt een breed scala aan activiteiten en bezienswaardigheden voor bezoekers die natuur, ontspanning en cultuur willen combineren.
Strand en zee
Het brede zandstrand is vrij toegankelijk en voorzien van strandpaviljoens, verhuur van ligbedden en parasols, en faciliteiten voor watersport. Aan de noordzijde bevindt zich een officieel naaktstrand. Het strand is populair bij surfers, kiteboarders en catamaranzeilers vanwege de gunstige wind- en golfcondities.
Zee Aquarium Bergen aan Zee
Adres: Van der Wijckplein 16, 1865 AP Bergen aan Zee
Openingstijden: dagelijks 10.00–17.00 uur
Entree: € 14,50 (volwassenen), € 10,50 (kinderen 3–12 jaar), gratis voor kinderen t/m 2 jaar
Parkeren: betaald parkeren op het centrale plein en langs de boulevard
OV: busverbinding vanaf station Alkmaar, halte op loopafstand
Google Maps
Het aquarium toont meer dan 300 vissoorten en andere zeedieren uit alle delen van de wereld, waaronder haaien, roggen, zeepaardjes en koraalriffen.
Noordhollands Duinreservaat
Toegang: dagkaart of jaarkaart verplicht, verkrijgbaar bij automaten en online via PWN
Het reservaat biedt kilometers aan wandel- en fietspaden door duinen, bossen en open vlaktes. In het voorjaar bloeien hier talrijke duinplanten, terwijl in de herfst paddenstoelen en trekvogels te zien zijn.
Boswachterij Schoorl
Bekend om de hoogste duinen van Nederland en een uitgebreid netwerk van wandelroutes, waaronder het Klimduin in Schoorl. Vanuit Bergen aan Zee zijn diverse routes te volgen die doorlopen tot in dit gebied.
Vakantieaccommodaties
Het dorp en de directe omgeving bieden hotels, pensions, vakantiehuizen en appartementen, variërend van luxe tot eenvoudig. Er zijn ook campings in de nabijgelegen dorpen Schoorl en Egmond aan den Hoef.
Lokale evenementen
- Kunst10daagse Bergen (oktober): kunstexposities en open ateliers in Bergen en Bergen aan Zee.
- Nieuwjaarsduik (1 januari): traditionele duik in de Noordzee vanaf het strand van Bergen aan Zee.
- Strand- en zeilwedstrijden in de zomer, georganiseerd door lokale watersportverenigingen.
Culinair
Langs de boulevard en in het dorp zijn diverse restaurants en strandpaviljoens te vinden, met een aanbod van verse vis, streekgerechten en internationale keuken. Aanraders zijn de mosselgerechten in de zomer en warme chocolademelk met slagroom in de wintermaanden.
Fiets- en wandelroutes
- Fietsroute door het duinreservaat naar Egmond aan Zee en Castricum aan Zee.
- Wandelroute langs de kust naar Schoorl en Camperduin, met uitzicht op de Hondsbossche Zeewering.
- Natuurwandeling door de binnenduinrand met kans op het spotten van damherten.
Seizoensgebonden tips
- In het voorjaar bloeien de bollenvelden rond Egmond-Binnen en Schoorl in felle kleuren.
- In de herfst is het strand ideaal voor lange wandelingen bij ondergaande zon.
- In de wintermaanden is het rustig genoeg om zeehonden te spotten vanaf de kustlijn.
Drie belangrijkste locaties met praktische info en Google Maps-link
- Zee Aquarium Bergen aan Zee – zie hierboven.
- Strand Bergen aan Zee – gratis toegankelijk, betaald parkeren in het dorp, bereikbaar per bus vanaf Alkmaar. Google Maps
- Noordhollands Duinreservaat – toegang via meerdere ingangen in Bergen aan Zee, dagkaart € 2,00, parkeren bij strandopgangen. Google Maps
Bronnen
- Gemeente Bergen NH – Informatie over bestuurlijke indeling, ligging en evenementen in de gemeente Bergen.
- Provincie Noord-Holland – Gegevens over natuurgebieden, duinreservaten en recreatiemogelijkheden.
- Zee Aquarium Bergen aan Zee – Openingstijden, entreeprijzen, collectieoverzicht en historische achtergrond van het aquarium.
- PWN – Noordhollands Duinreservaat – Toegangsregels, routes en natuurbeheer in het Noordhollands Duinreservaat.
- Boswachterij Schoorl – Staatsbosbeheer – Informatie over wandelroutes, natuur en recreatie in de Schoorlse Duinen.
- VVV Hart van Noord-Holland – Overzicht van accommodaties, horeca en evenementen in de regio.
- Holland.com – Toeristische informatie over bollenvelden, kustplaatsen en seizoensactiviteiten.
- Historisch Genootschap Bergen NH – Gegevens over de stichting van Bergen aan Zee, vroege bebouwing en tramlijn vanuit Alkmaar.
- Atlantikwall Centrum – Informatie over de Atlantikwall en de gevolgen voor Bergen aan Zee tijdens de Tweede Wereldoorlog.
- Nederlandse Federatie van Naturistenverenigingen – Locatie en status van het officiële naaktstrand bij Bergen aan Zee.
- Unox Nieuwjaarsduik – Officiële informatie over de Nieuwjaarsduik in Bergen aan Zee.
- Watersportvereniging Bergen aan Zee – Informatie over strand- en zeilwedstrijden en andere watersportactiviteiten.
- Staatsbosbeheer – Faunagegevens over damherten in de binnenduinrand bij Bergen aan Zee.