Doornenburg, Gelderland

Laatste update 23/09/2025 door Redactie

In het oosten van de provincie Gelderland, op de plek waar de Rijn zich splitst in het Pannerdensch Kanaal en de Waal, ligt het dorp Doornenburg. Deze historische kern maakt deel uit van de gemeente Lingewaard en wordt omringd door plaatsen als Gendt, Angeren, Bemmel, Huissen en Tolkamer. Het landschap bestaat uit rivieren, uiterwaarden en agrarische gronden, en biedt volop ruimte voor recreatie en cultuurbeleving.

Verklaring van de naam

De naam Doornenburg is vermoedelijk samengesteld uit het Germaanse thorn (doornstruik) en burg (versterkte plaats). De ligging van het dorp bij een middeleeuws kasteel bevestigt de betekenis van het tweede deel. Hoewel Doornenburg regelmatig wordt genoemd in lijstjes met bijzondere dorpsnamen, is het níet uitgeroepen tot mooiste plaatsnaam van Nederland. Die eer ging in 2005 naar het Groningse gehucht Doodstil, dat de titel won in een landelijke verkiezing van het Genootschap Onze Taal

Geschiedenis

Doornenburg kent een lange geschiedenis die nauw verbonden is met het gelijknamige kasteel. Kasteel Doornenburg is een middeleeuws complex bestaande uit een hoofdburcht en een uitgestrekte voorburcht. De hoofdburcht is een blokvormig gebouw, omgeven door een gracht, en telt negen woon- en verblijfruimtes. De ridderzaal en de overwelfde kelders zijn kenmerkend voor de bouwstijl uit de middeleeuwen.

De voorburcht omvat onder meer een boerderij met potstal, een kapel, de Langeracktoren, een koffiekamer en het woonhuis van de kasteelbeheerder. Het geheel is omgeven door een poortgebouw en weermuren, die samen een robuust binnenplein omsluiten.

Tijdens de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog lag de Betuwe in de frontlinie. Het kasteel werd toen gebruikt als hoofdkwartier door Duitse troepen. In januari en maart 1945 werd het complex gebombardeerd door de Engelse luchtmacht. De eerste aanval beschadigde delen van de voorburcht, de tweede verwoestte de hoofdburcht grotendeels. Na de oorlog werd het kasteel hersteld en in 1968 was het decor voor de televisieserie Floris, met Rutger Hauer in de hoofdrol.

Toeristische wetenswaardigheden

Doornenburg biedt een mix van erfgoed, natuur en recreatie. Het dorp is compact en goed te voet te verkennen, met het kasteel als centrale trekpleister.

Kasteel Doornenburg

Het kasteel is toegankelijk voor bezoekers en biedt rondleidingen, evenementen en horeca op het terrein.

  • Adres: Kerkstraat 27, 6686 BS Doornenburg
  • Openingstijden: Woensdag t/m zondag van 11:00 tot 16:00 uur (april t/m oktober)
  • Entreeprijs: €7,50 volwassenen, €5 kinderen
  • Parkeren: Gratis op het terrein
  • OV-bereikbaarheid: Buslijn 33 vanaf station Zevenaar, uitstappen bij halte Doornenburg Kerk
  • Google Maps: Kasteel Doornenburg

Speeltuin Doornenburg

Op korte afstand van het kasteel ligt een kleinschalige speeltuin, beheerd door een lokale vereniging. De speeltuin is toegankelijk voor leden en niet-leden tegen een kleine vergoeding.

  • Adres: Van Heekstraat, 6686 BS Doornenburg
  • Openingstijden: Dagelijks van 10:00 tot 18:00 uur (april t/m oktober)
  • Entreeprijs: €1,50 per persoon voor niet-leden
  • Kaartverkoop: Ontmoetingscentrum, Kerkstraat 3
  • Google Maps: Speeltuin Doornenburg

Natuur en landschap

Aan de rand van Doornenburg ligt het natuurgebied Klompenwaard, een uiterwaardengebied langs de Rijn en het Pannerdensch Kanaal. Hier grazen konikpaarden en gallowayrunderen, en het gebied is rijk aan vogelsoorten. Het landschap is ideaal voor wandelingen en fietstochten.

Lokale tips en weetjes

  1. De jaarlijkse Kasteelfeesten Doornenburg omvatten evenementen zoals de Slag om Doornenburg, een historische re-enactment met muziek en theater.
  2. In het ontmoetingscentrum aan de Kerkstraat worden regelmatig exposities en lezingen georganiseerd over de geschiedenis van de Betuwe.
  3. De Langeracktoren in de voorburcht biedt uitzicht over het rivierenlandschap en is toegankelijk tijdens speciale openstellingen.

Culinaire adressen

In het centrum van Doornenburg bevindt zich het Eethuis Doornenburg, bekend om zijn eenvoudige streekgerechten en terras. Ook op het terrein van het kasteel is horeca aanwezig voor koffie, lunch en gebak.

Fiets- en wandelroutes

De Rivierroute voert langs de Rijn, het Pannerdensch Kanaal en de uiterwaarden, en verbindt Doornenburg met dorpen als Gendt, Pannerden en Tolkamer. De route is geschikt voor zowel recreatieve fietsers als wandelaars.

Seizoensgebonden activiteiten

In het voorjaar bloeien de fruitbomen in de Betuwe en zijn er bloesemwandelingen vanuit Doornenburg. In de zomer vinden er openluchtconcerten plaats op het binnenplein van het kasteel. In de herfst is het uiterwaardengebied een populaire bestemming voor vogelaars. In december wordt het kasteel sfeervol verlicht en is er een kerstmarkt met ambachtelijke producten.

Gemeenteoverzicht

Doornenburg maakt deel uit van de gemeente Lingewaard, die bestaat uit de volgende plaatsen:

Deze gemeente ligt in het rivierengebied tussen de Nederrijn, de Waal en het Pannerdensch Kanaal, en staat bekend om haar fruitteelt, natuurgebieden en historische dorpskernen.

Bronnen

Plaats een reactie