Epe, Gelderland

Laatste update 23/09/2025 door Redactie

In het noordoosten van de provincie Gelderland, midden op de Veluwe, ligt de gemeente Epe. Deze groene regio grenst aan plaatsen als Heerde, Apeldoorn, Hattem, Vaassen en Emst, en vormt een overgangsgebied tussen het bosrijke Veluwemassief en de open IJsselvallei. De gemeente telt ruim 33.000 inwoners en bestaat uit de dorpen Epe, Vaassen, Emst en Oene, aangevuld met buurtschappen als Gortel, Wissel, Zuuk, Tongeren, Niersen en Vemde. De ligging tussen natuurgebieden, landgoederen en historische dorpskernen maakt Epe tot een aantrekkelijke bestemming voor toeristen die rust, cultuur en landschap willen combineren.

Verklaring van de naam Epe

De naam Epe is vermoedelijk van Germaanse oorsprong en zou kunnen verwijzen naar een waterloop of een randgebied. In oude documenten komt de naam voor als “Eppa” of “Eppahe”, wat mogelijk duidt op een nederzetting aan een beek of op een grens. De ligging van het dorp aan de rand van het Veluwemassief en nabij de beken van het Sprengenlandschap ondersteunt deze interpretatie.

Geschiedenis

Prehistorische sporen en archeologie

Het gebied rond Epe kent een lange bewoningsgeschiedenis. Al in de nieuwe steentijd vestigden zich hier mensen, getuige de grafheuvels die nog steeds zichtbaar zijn in de bossen bij Gortel en Vaassen. Een bijzonder archeologisch fenomeen zijn de Celtic fields: prehistorische akkers van vierkante vorm, omgeven door lage aarden wallen. Bij Vaassen, rond de Gortelseweg, ligt een complex van circa 76 hectare met deze akkertjes, daterend uit de ijzertijd. Deze structuren zijn uniek in Nederland en geven inzicht in het landbouwsysteem van vroege bewoners.

Landbouw en dorpsontwikkeling

Vanaf de middeleeuwen ontwikkelde Epe zich als agrarisch centrum op de arme zandgronden van de Veluwe. Boerderijen lagen verspreid in het landschap, vaak in combinatie met kleine akkers en weilanden. De dorpen Oene en Emst groeiden uit tot zelfstandige kernen met eigen kerken, markten en ambachten. In de 19e en 20e eeuw kreeg Epe een bescheiden toeristische functie, mede dankzij de aanleg van spoorlijnen en de opkomst van pensions en hotels.

Toeristische wetenswaardigheden Epe

Veluws Museum Hagedoorns Plaatse

In Epe bevindt zich het Veluws Museum Hagedoorns Plaatse, een museum dat het leven op de Veluwse zandgronden in beeld brengt. Bezoekers kunnen deelnemen aan activiteiten zoals brood bakken, spinnen en werken in de moestuin. Het museum is gevestigd in een historische boerderij en biedt een inkijkje in het boerenleven van vroeger.

  • Adres: Ledderweg 11, 8161 SZ Epe
  • Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 11:00 tot 17:00 uur
  • Entree: €8,00 voor volwassenen, kinderen €5,00, Museumkaart gratis
  • OV: bereikbaar via buslijn 202 vanaf station Apeldoorn, halte Epe Centrum
  • Google Maps – Hagedoorns Plaatse

Celtic Fields bij Vaassen

Het complex van Celtic fields bij Vaassen is vrij toegankelijk en ligt in het bosgebied rond de Gortelseweg. Er zijn informatiepanelen en wandelroutes beschikbaar.

Wandel- en fietsroutes

De gemeente Epe ligt aan het Veluwse wandelnetwerk en het fietsknooppuntennetwerk, met routes door bossen, heidevelden en landgoederen. Aanbevolen zijn de Emster Wandelroute, de Vaassense Kastelenroute en de Oener Beekroute. Deze trajecten bieden afwisseling tussen cultuurhistorie en natuurbeleving.

Seizoensactiviteiten en natuur

In het voorjaar bloeien de heidevelden en bermen met klokjesgentiaan, pinksterbloem en fluitenkruid. In de zomer zijn er veel vlinders en libellen actief rond de beken en poelen. Hier worden ook boomleeuweriken, nachtzwaluwen en zandhagedissen waargenomen. In de herfst kleuren de bossen intens en zijn er veel paddenstoelen te vinden, waaronder de zeldzame grote sponszwam.

Culinaire adressen

In Emst organiseert restaurant De Emsterie regelmatig wildproeverijen, met seizoensmenu’s en bijpassende wijnen. In Vaassen bevindt zich Restaurant De Leest, gevestigd in een monumentaal pand met uitzicht op het kasteelpark. In Oene is een slagerij met eigen wildproducten uit de regio.

Lokale evenementen

  • De Veluwse Markt in Epe vindt wekelijks plaats op woensdag en wordt jaarlijks uitgebreid met zomeravonden in juli en augustus.
  • Het Middeleeuws Festijn keert op 2 en 3 mei 2026 terug in het park van Kasteel Cannenburch in Vaassen, met ridders, ambachten en een sfeervolle markt.

Bronnen

Bronnen

Plaats een reactie