Harderwijk, Gelderland

Laatste update 18/09/2025 door Redactie

Centraal in Nederland ligt Harderwijk, een stad met circa 45.000 inwoners. De stad bevindt zich tussen Zwolle en Amersfoort, en grenst aan zowel het natuurgebied de Veluwe als het randmeer het Wolderwijd. Dankzij de ligging aan de A28, het spoorwegnet en het vaarwater is Harderwijk uitstekend bereikbaar. In de directe omgeving liggen de dorpen Hierden, Ermelo, Putten en Nunspeet, die samen met Harderwijk een aantrekkelijk toeristisch gebied vormen.

Verklaring van de naam Harderwijk

De naam Harderwijk is vermoedelijk afgeleid van de vissoort “harder”, die vroeger veelvuldig werd gevangen in de voormalige Zuiderzee, en “wijk”, wat duidt op een nederzetting. De naam weerspiegelt het historische karakter van de stad als vissersgemeente.

Geschiedenis

Harderwijk kreeg in 1231 stadsrechten en ontwikkelde zich tot een belangrijk handelscentrum binnen de Hanze. De stadsmuur, statige herenhuizen en gebouwen van de voormalige universiteit en het klooster getuigen van deze bloeiperiode. De universiteit van Harderwijk, opgericht in 1648 en gesloten in 1811, trok studenten uit heel Europa. Tegenwoordig zijn de monumentale panden in gebruik als winkels, horecagelegenheden en culturele instellingen.

De oude haven herinnert aan het visserijverleden op de Zuiderzee. Hier liggen nog authentieke botters, traditionele vissersschepen die vroeger werden ingezet voor de haringvangst. De haven vormt een sfeervol decor voor wandelingen langs het water en diverse evenementen.

Toeristische wetenswaardigheden Harderwijk

Natuur en landschap

Aan de westzijde van de stad ligt het Wolderwijd, een randmeer dat samen met het Veluwemeer geliefd is bij watersporters. Hier bevinden zich jachthavens en aanlegplaatsen. Het Strandeiland Harderwijk is een kunstmatig aangelegd strand waar bezoekers kunnen zwemmen, zonnen en zandkastelen bouwen.

Aan de oostkant van de stad begint het natuurgebied de Veluwe, met uitgestrekte bossen, heidevelden, beken en zandverstuivingen. Het Harderwijkerbos, het Beekhuizerzand, de Hierdense Beek en het landelijke dorp Hierden vormen samen een gevarieerd landschap dat ideaal is voor wandel- en fietstochten.

Het Beekhuizerzand is een 200 hectare groot stuifzandgebied met unieke flora en fauna, waaronder korstmossen, zandhagedissen, duinpiepers, nachtzwaluwen, veldleeuweriken en kuifleeuweriken. Het gebied wordt deels gebruikt als militair oefenterrein, maar is buiten oefenmomenten toegankelijk voor natuurliefhebbers.

Een aanbevolen wandelroute is de Beekhuizerzandwandeling, die start bij de parkeerplaats aan de Leuvenumseweg en voert langs zandverstuivingen en bosranden. Deze route is opgenomen op allewandelroutes.nl.

Cultuur en erfgoed

De historische binnenstad van Harderwijk is een beschermd stadsgezicht. Bezienswaardigheden zijn onder andere de Onze Lieve Vrouwekerk, een gotisch kerkgebouw met een indrukwekkend orgel, en de Vishal, waar vroeger vis werd verhandeld. Het Stadsmuseum Harderwijk biedt inzicht in de lokale geschiedenis, met tentoonstellingen over de Hanze, de universiteit en de visserij.

Stadsmuseum Harderwijk
Adres: Donkerstraat 4, 3841 CA Harderwijk
Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 10:30 tot 17:00 uur, zondag van 12:00 tot 17:00 uur
Entree: €10,- voor volwassenen, jongeren €5,-, kinderen gratis
Parkeren: betaald parkeren in parkeergarage Houtwal
OV: op loopafstand van station Harderwijk
Google Maps: Stadsmuseum Harderwijk

Lokale tips en weetjes

  • Het Dolfinarium Harderwijk is het grootste zeezoogdierenpark van Europa. Hier kun je dolfijnen, zeeleeuwen en walrussen van dichtbij bewonderen.
    Adres: Zuiderzeeboulevard 22, 3841 WB Harderwijk
    Openingstijden: dagelijks van 10:00 tot 17:00 uur
    Entree: vanaf €29,-
    Google Maps: Dolfinarium Harderwijk
  • Elke zaterdag is er een weekmarkt op het Raadhuisplein, met circa 30 kramen met streekproducten zoals Veluwse honing, ambachtelijke kazen en versgebakken brood.
  • In juni organiseert Harderwijk het evenement Aaltjesdagen, een gratis festival met muziek, straattheater en een botterparade in de haven.
  • Voor culinaire liefhebbers is restaurant ’t Nonnetje een aanrader. Dit tweesterrenrestaurant serveert verfijnde gerechten met streekproducten uit de Veluwe en het randmeergebied.
    Adres: Vischmarkt 38, 3841 BG Harderwijk
    Openingstijden: lunch donderdag t/m zaterdag, diner dinsdag t/m zaterdag
    Google Maps: Restaurant ’t Nonnetje

Gemeente en omliggende plaatsen

Harderwijk maakt deel uit van de gemeente Harderwijk, waartoe ook het dorp Hierden behoort. In de regio liggen de gemeenten Ermelo, Putten, Nunspeet en Elburg, die samen het noordwestelijke deel van de Veluwe vormen. Deze streek staat bekend om zijn afwisselende landschap, erfgoedlocaties en recreatiemogelijkheden.

Bronnen

Plaats een reactie