Laatste update 24/09/2025 door Redactie
In het zuidelijke deel van de provincie Zuid-Holland, tussen de steden Zwijndrecht, Barendrecht en Ridderkerk, ligt het dorp Heerjansdam. Deze groene woonkern maakt deel uit van de gemeente Zwijndrecht en bevindt zich op het eiland IJsselmonde, vlak bij de rivier de Oude Maas. Dankzij de ligging aan de afgedamde Waal, de aanwezigheid van diverse fiets- en wandelroutes en de nabijheid van recreatiegebieden is Heerjansdam een aantrekkelijke bestemming voor rustzoekers en natuurliefhebbers.
Verklaring van de naam Heerjansdam
De naam Heerjansdam verwijst naar een dam die in de 14e eeuw werd aangelegd door Jan van Rosendael, een lokale heer. De dam moest het gebied beschermen tegen overstromingen vanuit de Waal, een rivierarm die inmiddels is afgedamd. “Heer” duidt op de adellijke status van de opdrachtgever, terwijl “dam” verwijst naar het waterbouwkundige karakter van de nederzetting. De naam werd in de 15e eeuw officieel in gebruik genomen.
Geschiedenis
Heerjansdam ontstond als dijkdorp in het rivierengebied van de Zwijndrechtse Waard. De oorspronkelijke nederzetting ontwikkelde zich langs de Waal, die later werd afgedamd om het land te beschermen tegen wateroverlast. De dijkstructuur die hieruit voortkwam vormt nog steeds een belangrijk onderdeel van het landschap.
Tot 2003 was Heerjansdam een zelfstandige gemeente. Sindsdien valt het dorp onder de gemeente Zwijndrecht, al heeft het zijn eigen dorpsidentiteit behouden. De dorpskern bestaat uit een mix van historische bebouwing, nieuwbouwprojecten en groene lanen. De ligging tussen drie rivieren – de Oude Maas, de Nieuwe Maas en de Noord – maakt het dorp onderdeel van een uniek waterlandschap met een rijke cultuurhistorie.
Toeristische wetenswaardigheden Heerjansdam
Heerjansdam biedt een combinatie van natuur, recreatie en dorpscultuur. Hoewel het dorp kleinschalig is, liggen er in de directe omgeving diverse bezienswaardigheden en activiteiten die goed bereikbaar zijn per fiets, auto of openbaar vervoer.
Natuur en recreatie
Ten zuiden van Heerjansdam ligt een langgerekt recreatiegebied dat zich uitstrekt over het eiland IJsselmonde, tussen Zwijndrecht en Rhoon. Hier bevinden zich een jachthaven, een camping en diverse wandelpaden langs waterpartijen en rietvelden. Het gebied maakt deel uit van een ecologische zone die de zuidelijke Randstad verbindt met de Hoeksche Waard.
Langs de Oude Maas zijn meerdere fietsroutes uitgezet, waaronder de regionale route tussen Barendrecht en Dordrecht, die door Heerjansdam voert. Hier worden regelmatig vogelsoorten waargenomen zoals blauwborsten, rietgorzen en ijsvogels.
De Heerjansdamse Plas, een voormalige zandwinput, is nu een vis- en natuurgebied waar onder andere karpers, snoeken en waterhoentjes voorkomen. Het gebied is vrij toegankelijk en geliefd bij vissers en wandelaars.
Dorpscultuur en voorzieningen
De dorpsmentaliteit is nog sterk aanwezig: bewoners kennen elkaar, groeten op straat en organiseren regelmatig kleinschalige evenementen zoals een dorpsmarkt, openluchtconcerten en seizoensgebonden wandeltochten. In de zomermaanden worden er regelmatig activiteiten georganiseerd op het dorpsplein en in het park aan de Molenweg, waaronder muziekavonden en buurtpicknicks.
Een historisch herkenningspunt is de Dorpskerk van Heerjansdam, gebouwd in 1841. Deze kerk is een rijksmonument en wordt nog steeds gebruikt voor erediensten en kleinschalige concerten.
Praktische informatie
Dorpskerk Heerjansdam
Adres: Molenweg 8, 2995 BL Heerjansdam
Openingstijden: Zondagsdiensten en evenementen
Entree: Gratis
Parkeren: Gratis in de omgeving
OV: Buslijn 88, halte Heerjansdam Molenweg
Google Maps: Molenweg 8, 2995 BL Heerjansdam
Heerjansdam maakt deel uit van de gemeente Zwijndrecht, die bestaat uit de woonkernen Zwijndrecht en Heerjansdam.
Bronnen
- Gemeente Zwijndrecht – informatie over dorpsstructuur, voorzieningen en gemeentelijke indeling
- Reliwiki – historische gegevens over de Dorpskerk van Heerjansdam
- Waarneming.nl – flora en fauna in het gebied rond de Heerjansdamse Plas en langs de Oude Maas
- Dorpsplatform Heerjansdam – actuele informatie over dorpsactiviteiten en evenementen
- Erfgoedhuis Zuid-Holland – cultuurhistorische context van de Zwijndrechtse Waard en dijkstructuren
- Alle Wandelroutes – officiële wandelroutebeschrijvingen in de regio IJsselmonde